Bireysel emeklilik sistemi (BES) ve otomatik katılım sistemi (OKS), Türkiye’de tasarrufları artırmak ve katılımcıların emeklilik dönemlerine finansal güvence sağlamak amacıyla önemli bir rol oynamaktadır. Son veriler, BES ve OKS sistemlerindeki katılımcı fonlarının toplam büyüklüğünün 2025 yılının ilk çeyreğinde 1 trilyon 391 milyar 501 milyon liraya ulaştığını göstermektedir. Bu rakama, devlet katkıları da dahil edilmiştir. Katılımcı sayısı ise 17,3 milyon kişiye yaklaşmaktadır. Bireysel emeklilik sistemi, uzun vadede ülke ekonomisine yaptığı katkılar ile dikkat çekmekte, ayrıca 18 yaş altı çocuklar için özel uygulamalar da sunulmaktadır.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) BES ve OKS’nin Fon Büyüklüğündeki Artış |
| 2) 18 Yaş Altı Katılımcıların Durumu |
| 3) Kredi Başvurularında BES Fonları |
| 4) Devlet Katkısının Önemi |
| 5) Sektördeki Genel Gelişmeler |
BES ve OKS’nin Fon Büyüklüğündeki Artış
Bireysel emeklilik sistemi (BES) ve otomatik katılım sistemine (OKS) olan katılım hızla artmakta ve bu sistemlerin fon büyüklüğü de her geçen gün büyümektedir. 31 Mart 2025 tarihi itibarıyla BES fon tutarı 1 trilyon 146 milyar 665,2 milyon lira, devlet katkısı fonu ise 150 milyar 754,2 milyon lira seviyesine ulaşmıştır. Bu verilere göre, BES’teki toplam fon büyüklüğü 1 trilyon 297 milyar 419,4 milyon lirayı bulmuştur. OKS’de ise katılımcıların biriktirdiği fon tutarı, devlet katkısı fon tutarıyla birlikte 94 milyar 81,6 milyon liraya yükselmiştir.
BES ve OKS’nin toplam katılımcı sayısı da önemli bir büyüme göstermiştir. 2024 yılında, BES ve OKS dâhil toplam katılımcı sayısı 17 milyon 101 bin 701 olarak kaydedildi. Bu rakam, 2025 yılının ilk çeyreğinde 17 milyon 249 bin 586’ya yükselmiştir. Böylece, katılımcı sayısındaki artış, 165 bin 978 kişi olmuştur. Bu durum, bireylerin tasarruf yaparken devlet desteklerinden de faydalanma arzusunu göstermektedir.
18 Yaş Altı Katılımcıların Durumu
Türkiye’de 2021 yılında uygulamaya konulan 18 yaş altı bireysel emeklilik sistemi, çocukların tasarruf yapma alışkanlıklarını geliştirmek ve finansal farkındalıklarını artırmak amacıyla hayata geçirilmiştir. Bu uygulama, Haziran 2021 tarihinden itibaren hızla büyümekte ve katılımcı sayısı 1 milyon 494 bin 184’e ulaşmıştır. 31 Mart itibarıyla bu katılımcıların fon büyüklüğü ise 43,6 milyar liraya yükselmiştir.
Fon tutarının 35 milyar 641,9 milyon liralık kısmı katılımcıların biriktirdiği fonlar oluştururken, devlet katkısı fon tutarı 7 milyar 927,7 milyon lira olarak gerçekleşmiştir. Sistem, özellikle 0 yaş grubundaki çocuklar için yüksek katılım sağlamaktadır. 18 yaş altı sistemin büyümesi, finansal okuryazarlığın arttığı bir dönemi de göstermektedir.
Kredi Başvurularında BES Fonları
BES, sadece emeklilik tasarrufları ile sınırlı kalmayıp, kredi başvurularında da teminat olarak kullanılmaktadır. 1386 kredi başvurusunda toplam teminat tutarı 292 milyon 193 bin lira olarak bildirilmiştir. Emeklilik şirketleri tarafından onay verilen kredilerde ise 250 milyon 446 bin liralık teminat bulunmaktadır. Yapılan başvuruların büyük bir kısmı, yani 1189 kredi başvurusu kesinleşmiş ve bu kredilerle ilgili merkezi alacağın devri fonuna aktarılan teminat tutarı 241 milyon 561 bin lira olmuştur.
Bu durum, bireysel emeklilik sisteminin sadece bir tasarruf aracı değil, aynı zamanda acil nakit ihtiyaçlarında da kullanılabilir bir kaynak olduğunun altını çizmektedir.
Devlet Katkısının Önemi
Devlet katkısı, bireysel emeklilik sisteminin sürdürülebilirliği ve katılımcıların tasarrufa teşvik edilmesi açısından kritik bir rol oynamaktadır. Katılımcılara sağlanan devlet katkısı, bireylerin emeklilik tasarruflarını artırmakta ve bu sisteme yönelimi hızlandırmaktadır. 2025 itibarıyla sağlanan devlet katkısı fon tutarı, toplam fon büyüklüğünün önemli bir kısmını oluşturmaktadır.
Bu katkılar sayesinde, hem BES hem de OKS’ye katılım oranları artmakta, daha fazla birey emeklilik döneminde daha iyi bir yaşam standardına ulaşma imkânı bulmaktadır. Bu durum, ülke ekonomisinin de uzun vadede olumlu yönde etkilenmesine yol açmaktadır.
Sektördeki Genel Gelişmeler
Bireysel emeklilik sistemi ve otomatik katılım süreci, Türkiye’deki tasarrufları artırma çabalarının önemli bir parçası olmayı sürdürmektedir. Sektördeki gelişmeler, katılımcı sayısındaki artışlarla birlikte, ekonomik büyümeye katkıda bulunmaktadır. 2024 sonundan 31 Mart 2025 tarihine kadar geçen süreçte toplam 164 milyar 271,6 milyon liralık bir artış yaşanmıştır.
Bu artışlar, sektördeki dinamizmin ve bireylerin tasarruf yapma isteğinin bir göstergesidir. Uzun vadeli hedefler doğrultusunda, Türkiye ekonomisi için önemli bir yapı taşı haline gelmektedir.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | BES ve OKS’nin toplam fon büyüklüğü 1 trilyon 391 milyar 501 milyon lira oldu. |
| 2 | Katılımcı sayısı 17,3 milyon kişiye yükseldi. |
| 3 | 18 yaş altı katılımcı sayısı 1 milyon 494 bin 184 olarak kaydedildi. |
| 4 | BES ve OKS’deki devlet katkısı fon tutarları bütçeye önemli katkılarda bulunmaktadır. |
| 5 | BES fonları kredi başvurusu için de kullanılabilir hale geldi. |
Haberin Özeti
Bireysel emeklilik sistemi ve otomatik katılım sistemindeki büyüme, Türkiye’nin tasarruf kültürünü güçlendirmekte ve bireylerin emeklilik dönemlerini güvence altına alması açısından kritik bir öneme sahip olmaktadır. Katılımcı sayısının artması, devlet katkılarının teşvik edici rolü ve genç yaşta tasarruf alışkanlıklarının gelişimi, bu sistemlerin uzun vadede ekonomik istikrar ve büyümeye katkı sağlayacağını göstermektedir. Sektördeki bu pozitif gelişmelerin devam etmesi, hem bireyler hem de ülke ekonomisi açısından büyük önem taşımaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: BES ve OKS nedir?
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ve Otomatik Katılım Sistemi (OKS), emeklilik döneminde finansal güvenliği sağlamak amacıyla geliştirilmiş tasarruf araçlarıdır.
Soru: BES’e katılım nasıl gerçekleşir?
BES’e katılım, bireylerin gönüllü olarak sistemden yararlanmak istemesi ile gerçekleşmektedir. OTP veya online platformlar aracılığıyla başvuru yapılabilir.
Soru: Devlet katkısından nasıl yararlanabilirim?
Devlet katkısından yararlanmak için BES’e kaydolmanız ve düzenli katkılar yapmanız gerekmektedir. Devlet, yaptığınız katkılara belirli bir oran üzerinden ekleme yapmaktadır.
Soru: 18 yaş altı bireyler için BES’in avantajları nelerdir?
18 yaş altı bireyler için BES, erken yaşta tasarruf yapma alışkanlığı kazandırmakta ve aileler için vergi avantajları sunmaktadır.
Soru: BES fonları nasıl kullanılabilir?
BES fonları emeklilik döneminde aylık gelir olarak alınabileceği gibi, acil durumlarda kredi teminatı olarak da kullanılabilir.
