Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zirai Don Araştırma Komisyonu, Burdur Milletvekili Adem Korkmaz başkanlığında toplandı. Bu toplantıda, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi A.Ş. ve Türkiye Ziraat Odaları Birliği yetkilileri sunum yaptı. Özellikle bu yılki don olaylarının tarım sektörüne olan etkileri masaya yatırılarak, hasar tespitinin yapılıp yapılmadığı gibi kritik konular ele alındı. TARSİM verileri ışığında, don felaketinin en fazla etkilediği iller ve ürün grupları hakkında önemli bilgiler paylaşıldı.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Don Felaketinin Etkileri |
| 2) Hasar Tespit Çalışmaları |
| 3) Devletin Destek Mekanizmaları |
| 4) TARSİM’in Rolü ve İşleyişi |
| 5) Gelecek Önlemler ve Stratejiler |
Don Felaketinin Etkileri
TARSİM verilerine göre, don felaketinin Türkiye’deki en ağır etkileri Malatya ve Manisa illerinde görüldü. Manisa, 59 bin 648 poliçe ile toplam 10 milyar 966 milyon liralık zarara uğrarken, Malatya 15 bin 179 poliçe ile toplam 2 milyar 837 milyon liralık hasar kaydetti. Üçüncü sırada ise Ordu, 26 bin 754 poliçe ile toplam 1 milyar 362 milyon liralık hasar yaşadı. Giresun, Mersin gibi iller de sırasıyla hasar raporları ile dikkat çekti.
Don olayının en fazla etkilediği ürün grubu meyveler oldu. Özellikle üzüm, 11 milyar 13 milyon liralık bir zarar ile en çok etkilenen ürün olarak öne çıktı. Kayısı, fındık gibi diğer ürünler de ciddi zararlar gördü. Bu durum, Türkiye tarımının ne denli kırılgan olduğunu göstermekte ve tartışmaları beraberinde getirmektedir.
Hasar Tespit Çalışmaları
Tarım Sigortaları ve Doğal Afetler Daire Başkanı Kamil Özdemir, sunumunda don felaketinin 2025 yılı itibarıyla 30 yılın en şiddetli don olayı olduğunu vurguladı. İlk günlerden itibaren hasar tespit çalışmalarına başladıklarını belirten Özdemir, 34 ilde yoğun şekilde yaşanan don olaylarının etkilerinin hızlı bir şekilde değerlendirildiğini ifade etti.
Bakanlığın, don olaylarını önleyici çalışmalara yönelik hibe destekleri ve devlet prim destekleri sağladığını vurgulayan Özdemir, bu sayede üreticilerin hasarlarını minimize etme çabasında olduklarını aktardı.
Devletin Destek Mekanizmaları
TARSİM Yönetim Kurulu Üyesi ve Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi Genel Müdürü Bekir Engürülü, devletin sigorta prim desteği sağladığını belirtti. Engürülü, çiftçilerin çeşitli kayıt sistemlerine dahil olmalarının önemine dikkat çekti ve bu kayıtlar üzerinden sigorta primlerinin TARSİM havuzuna aktarıldığını ifade etti.
Ayrıca Engürülü, sertifikalı tohum, gübre kullanımı gibi unsurların yanı sıra, ortaya çıkan yeni iklim koşullarının da bu durumu zorlaştırdığını belirtti. Üreticilerin bu konudaki tedbirleri gözden geçirmesi gerektiğini ifade etti.
TARSİM’in Rolü ve İşleyişi
TARSİM, hasar tespit süreçlerinde önemli bir rol oynuyor. Engürülü, ön tespitler için 108 bin ihbar aldıklarını ve bu ihbarların ön tespitlerini tamamladıklarını açıkladı. Elde edilen verilere göre, 21 milyar liralık hasar tespit edildiği ortaya çıktı. Bu durumda sigorta poliçelerinin işleyişine dair detaylar da paylaşıldı.
Engürülü, hasar sürecinin tamamlanmasıyla birlikte çiftçilere hızlı ve etkili ödeme süreçlerinin başlatıldığını belirtti. Ancak ürün mevcutsa sigorta işlemlerinin bir süre bekletileceği ifade edildi.
Gelecek Önlemler ve Stratejiler
Komisyon Başkanı Adem Korkmaz, 31 Mayıs Cumartesi günü Malatya’da incelemeler yapacaklarını belirtti. Bu incelemeler sırasında, don felaketinin etkileri ve alınacak önlemler üzerine detaylı bilgiler toplanacak. Korkmaz, bu tür olayların tekrarını önlemek amacıyla çeşitli stratejilerin gündeme geleceğini ifade etti.
Uzman ekiplerin sürdüreceği yoğun bakım çalışmaları ile üreticilerin geçmişten öğrendikleri dersleri uygulamaları sağlanacak. Kırsal kalkınma yatırımları kapsamında destekler verileceği belirtildi.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Don felaketinin en ağır zararları Malatya ve Manisa’da yaşandı. |
| 2 | TARSİM, hasarların tespit edilmesi ve hızlı geri ödemelerin sağlanması adına çalışmalarını sürdürüyor. |
| 3 | Devlet, çiftçilere destek vermekte ve önleyici tedbirler için hibe oranları sunmaktadır. |
| 4 | Don zararlarının en fazla olduğu ürün grubu meyvelerdir, özellikle üzüm öne çıkmakta. |
| 5 | İlgili uzman ekipler, çiftçilerin güvenli üretim yapabilmesi için destek vermeye devam ediyor. |
Haberin Özeti
Zirai don felaketi, Türkiye tarımını ciddi anlamda etkilemiş durumda. TBMM Zirai Don Araştırma Komisyonu, bu olayı daha detaylı incelemek ve çiftçilere yönelik destek mekanizmalarını geliştirmek amacıyla önemli adımlar atıyor. Don nedeniyle meydana gelen zararlar, rekolte kayıpları ve devlet destekleri konuları hala güncelliğini koruyor. Bu bağlamda, alınacak önlemler ve tedbirlerin artması gerektiği, çiftçilerin tecrübelerinden yararlanılmasının önemli olduğu ifade ediliyor.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Don felaketi en çok hangi illerde etkili oldu?
Malatya ve Manisa, don felaketinin en çok zarar verdiği iller arasında yer almaktadır.
Soru: TARSİM, hasar tespitlerini nasıl yapıyor?
TARSİM, alınan ihbarlarla hızlı bir şekilde ön tespitler yaparak, hasarların boyutunu değerlendirmektedir.
Soru: Devlet, çiftçilere hangi destekleri sağlıyor?
Devlet, don felaketi nedeniyle çiftçilere hibe destekleri ve prim destekleri sunmaktadır.
Soru: Don felaketi en çok hangi ürünleri etkiledi?
Meyve ürünleri, özellikle üzüm, don felaketinden en fazla etkilenen gruptur.
Soru: Gelecek için hangi önlemler alınacak?
Uzman ekipler, çiftçilerin korunması amacıyla yoğun bakım çalışmaları ve bilgi paylaşımı sağlanacaktır.
