Batı Akdeniz Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü (BATEM) tarafından başlatılan yerli karanfil ıslah çalışmaları, kesme çiçek sektöründe önemli bir gelişme sağladı. 2012 yılında Antalya’da kesme çiçek üreticileri ile iş birliği içerisinde başlatılan bu çalışmalar, yerli karanfillerin üretiminde ve ihracatında kayda değer bir artış sağladı. Türkiye’deki karanfil üretiminin büyük bir kısmını ihraç eden bu çalışmalar, hem yerel ekonomiye katkı sağlamakta hem de ülkenin bu alandaki bağımlılığını azaltma yolunda önemli adımlar atmaktadır.
Yerli karanfil ıslahıyla birlikte, Türkiye’nin kesme çiçek üretiminde daha önce yurt dışına bağımlı olunan birçok türde yerli alternatifler geliştirilmiştir. Önceki yıllarda büyük ölçüde ithal edilen karanfil türleri, yerli çeşitlerle değiştirilerek hem kalite hem de maliyet açısından avantajlar sağlanmıştır. BATEM’in liderliğinde yürütülen projeler, süs bitkileri pazarında Türkiye’nin güçlü bir oyuncu olma hedefini desteklemekte ve sektördeki büyüme potansiyelini artırmaktadır.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) İlk yerli karanfil: Likya Kaya |
| 2) 4 milyon yerli karanfil üretimi |
| 3) Süs bitkileri yükselen trend |
| 4) 40 milyon dolarlık ihracat |
| 5) Saksıda yerli karanfiller de üretildi |
İlk yerli karanfil: Likya Kaya
BATEM’in Antalya’daki kesme çiçek üretimini artırma amacıyla başlattığı yerli karanfil ıslah çalışmalarının ilk meyvesi, “Likya Kaya” adı verilen tür oldu. Proje, Ziraat Mühendisi Ayşe Kaya liderliğinde yürütüldü ve Türkiye’nin ilk yerli karanfili olarak kaydedildi. BATEM, bu yerli türün satışını Turkish Flower Group’a gerçekleştirdi ve aynı zamanda başka dört çeşit karanfilin de geliştirilmesi ve ihracatı için çalışmalar devam ediyor.
Likya Kaya’nın yanı sıra, ıslah projeleri aracılığıyla dört farklı karanfil türü daha üretildi ve bu türler, yurt dışına ihraç edilme sürecinde büyük ilgi gördü. Üretim süreci, yerel bitki türlerinin korunmasına ve milli bir strateji izlenerek karanfilin Türkiye’deki üretiminin artırılmasına olanak tanıdı. Bu, özellikle uluslararası pazarlarda Türkiye’yi rekabetçi bir konuma yerleştiriyor.
4 milyon yerli karanfil üretimi
Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır, BATEM’in yerli karanfil kapasitelerini artırma çalışmalarının başarılı sonuçlar verdiğini ifade etti. “Likya Kaya” türünün tescillenmesinin ardından, bu çiçekler için yaklaşık 4 milyon adet üretim gerçekleştirilmiştir. Çandır, bu çiçeklerin sadece yüzde 15’inin iç piyasada değerlendirildiğini, kalan yüzde 85’lik kısmının ise ihracata gittiğini belirtti.
Son üç yılda bu çiçek türlerinin üretimindeki artış, Türk süs bitkileri sektörü için umut verici bir gelişme olmuştur. Yerli karanfillerin kalitesi, başka ülkelerden getirilen çeşitlerle karşılaştırıldığında daha olumlu sonuçlar vermekte ve bu durum, Türk üreticilerinin rekabet gücünü artırmaktadır.
Süs bitkileri yükselen trend
Süs bitkileri, günümüzde önemli bir sektör haline gelmiştir ve bu alandaki ıslah çalışmaları Türkiye için giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Çandır, “Yerli ve milli ürünlerin geliştirilmesi, bu çalışmalarda katma değerin ülkemizde kalmasını sağlayacaktır” diyerek yerli üretimin önemine dikkat çekmiştir.
Kentleşmenin hız kazandığı günümüzde süs bitkilerine olan talep artmakta; peyzaj uygulamaları, iç mekan düzenlemeleri ve diğer alanlarda ürün kullanımı yaygınlaşmaktadır. Türkiye’nin bu alandaki potansiyelinin yüksek olduğunu belirten Çandır, tür çeşitliliğinin artmasının hem iç piyasada hem de ihracatta daha fazla katma değer yaratacağına işaret etti.
40 milyon dolarlık ihracat
Antalya, kesme çiçek üretiminde Türkiye’nin merkezi olmayı sürdürmektedir. Çandır, Antalya’nın yıllık yaklaşık 40 milyon dolarlık bir ihracat kapasitesine sahip olduğunu ifade etti. Ayrıca, 10 bin dekar alanda süs bitkisi üretimi yapıldığını belirtti ve bunun yanı sıra daha fazla çiçek ve çeşitli türlerin üretilmesi için çalışmaların sürdüğünü dile getirdi.
Karanfil dışındaki farklı bitki türleri için de üretim yapılmakta ve bu, pazar payının artırılmasına katkıda bulunmaktadır. Üreticilerin, yeni çeşitlerle hem iç piyasaya hem de yurt dışına farklı ürünler sunma hedefleri bulunmaktadır.
Saksıda yerli karanfiller de üretildi
Yerli karanfil ıslah çalışmaları dışında, BATEM ayrıca peyzaj çalışmalarında kullanılacak iki tür saksıda karanfil üretimi de gerçekleştirmiştir. Bu türler “Aura” ve “Nezahat” olarak adlandırılmakta olup, ortaklaşa yürütülen projeler kapsamında geliştirilmiştir.
Bu saksılı karanfil çeşitleri, park, bahçe, balkon ve peyzaj tasarımlarında oldukça yaygın olarak kullanılmakta ve bu durumda, BATEM’in önemli bir rol üstlendiği vurgulanmaktadır. 18 aday tür içerisinden, 2024 aralık ayında tescil edilecek olan Aura ve Nezahat, özel sektöre sunulmak üzere hazırlık aşamasında bulunmaktadır.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Yerli karanfil ıslahı ile sağlanan yerli çeşitlerin yüzde 85’i ihraç ediliyor. |
| 2 | İlk yerli karanfil “Likya Kaya” adı ile tescil edildi. |
| 3 | Son üç yılda 4 milyon üzeri yerli karanfil üretimi gerçekleştirildi. |
| 4 | Türkiye, kesme çiçek ihracatında önemli bir pazar oluşturmakta. |
| 5 | Saksıda yerli karanfil çeşitleri de üretildi. |
Haberin Özeti
Yerli karanfil ıslah çalışmaları, Türkiye’nin kesme çiçek sektöründe önemli bir değişim geçirilmesine katkı sağlamaktadır. İthalat bağımlılığını azaltarak yerli türlerin satış ve ihracatında kayda değer artışlar sağlanmaktadır. Bu çalışmalar, yerli üretimin desteklenmesi ile ülke ekonomisine katkı sağlar. Geliştirilen çeşitlerin yurt dışında ilgi görmesi, Türk tarımına olan güveni artırmakta ve gelecekteki büyüme potansiyelinin kapılarını aralamaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Türkiye’de kesme çiçek üretimi ne durumda?
Türkiye, özellikle Antalya bölgesinde kesme çiçek üretiminde önemli bir merkez konumundadır ve yıllık ihracat değeri yaklaşık 40 milyon dolardır.
Soru: Yerli karanfil çeşitlerinin ithalatı ne kadar azaltılıyor?
Yerli karanfil üretimi ile birlikte, İthal edilen karanfil çeşitlerinin büyük bir kısmı yerli alternatiflerle değiştirilmiştir.
Soru: Likya Kaya nedir?
Likya Kaya, BATEM tarafından geliştirilen Türkiye’nin ilk yerli karanfil çeşididir ve tescillenmiştir.
Soru: Yurt dışına ne kadar karanfil ihraç ediliyor?
Yerli karanfil üretiminin yaklaşık yüzde 85’i ihracata yönlendirilmektedir.
Soru: Saksıda yetiştirilen karanfil çeşitleri hangileridir?
Aura ve Nezahat isimli iki tür, saksıda kullanılmak üzere üretilmiştir ve tescil süreci devam etmektedir.
