Makine yüksek mühendisi Büşra Atkesen, maden atıklarından yangın önleyici malzeme geliştirdiklerini duyurdu. Geliştirilen bu malzemenin doğaya olumsuz bir etkisi olmadığı ve bor, alüminyum ile magnezyum karışımlarından oluştuğu belirtildi. Türkiye, zengin maden kaynaklarıyla dikkat çeken ülkeler arasında yer alırken, bu tür çevreci projelerle maden atıklarının ekonomiye kazandırılması hedefleniyor. Atkesen, özellikle yangın önleyici malzemenin avantajları ve gelecekteki hedefleri üzerine önemli bilgiler paylaştı. Bu yazıda, maden atıklarının değerlendirilmesi ve çevre dostu ürün geliştirme çabalarına dair detaylar yer alacaktır.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Maden Atıkları ve Ekonomik Açıdan Önemi |
| 2) Yangın Önleyici Malzeme Geliştirme Süreci |
| 3) Kullanım Alanları ve Avantajları |
| 4) Çevresel Etkileri ve Sürdürülebilirlik |
| 5) Gelecek Hedefleri ve Projeler |
Maden Atıkları ve Ekonomik Açıdan Önemi
Maden işletmelerinin faaliyetleri sonucunda büyük miktarda atık ortaya çıkmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2022 yılı itibarıyla madencilik faaliyetleri sonucu oluşan toplam atık miktarı 860,6 milyon ton olarak belirlenmiştir. Bu atıkların büyük bir kısmı (%99,99) mineral atıklardan oluşmakta ve bu atıkların bertaraf yöntemi genellikle pasa sahalarında ve atık barajlarında olmuştur. Atkesen, bu noktada maden atıklarının ham madde olarak değerlendirilmelerinin önemine dikkat çekti.
Türkiye, bor, alüminyum ve magnezyum gibi stratejik madenlerin zengin rezervlerine sahip bir ülkedir. Bu madenlerin işlenmesi esnasında oluşan toz atıklarının yıllık miktarı 500 bin ton civarındadır. Ancak bu atıklar, çoğunlukla inşaat sektöründe çimento katkı maddesi olarak kullanılmakta ve diğer katma değerli ürünlere dönüştürülememektedir. Atkesen, bu atıkların yeniden değerlendirilmesine yönelik çeşitli girişimlerin gerekliliğine vurgu yapıyor.
Yangın Önleyici Malzeme Geliştirme Süreci
Büşra Atkesen ve ekibi, maden atıklarını değerlendirerek yangın önleyici malzeme geliştirmek üzere çalışmalar yapmıştır. Başarılı bir girişim örneği olarak ifade edilen bu proje, endüstriyel simbiyoz kavramını temel alıyor. Endüstriyel simbiyoz, bir sektörün atıklarının başka sektörler için hammadde haline getirilmesi anlamına gelmektedir. Atkesen, geliştirdikleri malzemenin çevreci ve yerli üretim süreçlerine dayandığını belirtmektedir.
Katı ve sıvı formda yangın önleyici ürünler geliştiren ekip, bu yenilikçi malzemenin kullanım alanlarını da genişletmektedir. Katı formdaki ürün, diğer malzemelerle karıştırılabilirken, sıvı formdaki ürün, boya veya sprey ile ilgili yüzeylerde kullanıma uygun hale getirilmektedir. Atkesen, bu süreçlerin, yalnızca ekonomik değil, çevresel faydalar da sağladığını belirtmektedir.
Kullanım Alanları ve Avantajları
Geliştirilen yangın önleyici malzeme, yanıcı maddelerin yangına karşı dayanıklılığını artırmakta ve aleve iletim hızını düşürmektedir. Örneğin, yangın anında bu ürün uygulanan bir ahşap masa, yangın esnasında alevin yayılma hızını yavaşlatmakta ve can güvenliğini artırmaktadır. Atkesen, “yangın esnasında ortamdan hızla çıkabilmenize olanak tanır” ifadelerini kullanmaktadır.
Ayrıca, geliştirdikleri malzemenin duman baskılama özelliği de bulunmaktadır. Bu özellik sayesinde yangın sırasında üretilen karbonmonoksit gazı büyük ölçüde azaltılmakta ve zehirlenme riski minimize edilmektedir. Yangın güvenliği açısından bu tür malzemelerin kullanımı, hem can kaybını hem de maddi kayıpları azaltma potansiyeli taşımaktadır.
Çevresel Etkileri ve Sürdürülebilirlik
Atkesen, maden atıklarından üretilen malzemenin çevre dostu olduğunu ve doğa üzerinde olumsuz etkiler bırakmadığını vurgulamaktadır. Daha önce sözü edilen %90’a varan duman tutucu özelliği, bu malzemenin doğaya salınacak zararlı kimyasalların miktarını minimize etmektedir. Geliştirilen malzeme, aynı zamanda antibakteriyel ve antifungal özelliklere de sahiptir.
Atkesen, çevresel sürdürülebilirlik ışığında bu ürünün hem doğal kaynakların korunmasına hem de insan sağlığının korunmasına katkı sağladığını ifade etmektedir. Doğanın ve geleceğin korunması bakımından bu tür girişimlerin gün geçtikçe daha da önem kazandığı aşikardır.
Gelecek Hedefleri ve Projeler
Projelerinde uluslararası boyutta tanınmayı hedefleyen Büşra Atkesen, gelecekteki planlarını da paylaşmaktadır. Geliştirdikleri yangın önleyici ürünle Türkiye’nin yanı sıra Avrupa pazarında da yer almak istediklerini belirten Atkesen, Avrupa Birliği projeleri ve hızlandırma programlarına katılarak uluslararası düzeyde tanınmayı amaçlamaktadır.
Kendileri, çevreci ve yenilikçi ürünleriyle maden atıklarını değerlendirebilmenin yanı sıra, elde ettikleri başarılarla Türkiye’nin Avrupa’daki konumunu güçlendirme fırsatını da yakalayacaklarını düşünmektedirler.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Maden atıkları, yıllık 860,6 milyon ton gibi büyük bir miktarda oluşmaktadır. |
| 2 | Atkesen, maden atıklarından yangın önleyici malzeme ürettiklerini duyurmaktadır. |
| 3 | Geliştirilen malzeme, yangınlarda alev iletim hızını azaltmaktadır. |
| 4 | Yangın önleyici malzemenin duman baskılama özelliği bulunmaktadır. |
| 5 | Atkesen, ürünle Türkiye’yi Avrupa’da temsil etmeyi hedeflemektedir. |
Haberin Özeti
Türkiye, zengin maden kaynakları ile dikkat çekerken, maden atıklarının yeniden değerlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. Makine yüksek mühendisi Büşra Atkesen, çevreci yollarla geliştirdiği yangın önleyici malzeme ile hem bu atıkları kullanmakta hem de yangın güvenliğine katkıda bulunmaktadır. Geliştirilen ürünler, hem doğayı koruyarak hem de insan sağlığını güvence altına alarak, uluslararası alanda Türkiye’nin adını daha da ön plana çıkarmayı hedeflemektedir. Bu tür projelerin sayısının artması, sürdürülebilir bir gelecek için hayati bir öneme sahiptir.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Maden atıkları nerelerde kullanılmaktadır?
Maden atıkları genellikle inşaat sektöründe çimento katkı maddesi olarak kullanılmakta, ancak çevreci ürünler geliştirerek daha katma değerli hale getirilmektedir.
Soru: Yangın önleyici malzemenin avantajları nelerdir?
Yangın önleyici malzeme, alev iletim hızını düşürmekte ve duman baskılama özelliği ile zehirlenme riskini azaltmaktadır.
Soru: Atkesen, bu ürünü geliştirirken hangi malzemeleri kullanmıştır?
Atkesen, bor, alüminyum ve magnezyum gibi madenlerin karışımlarını kullanarak yangın önleyici malzeme geliştirmiştir.
Soru: Yangın önleyici malzemenin çevreye etkisi nedir?
Geliştirilen malzeme, doğaya olumsuz bir etkisi olmadan çevresel faydalar sağlamaktadır; biyobozunur olmamakla birlikte antibakteriyel etkileri vardır.
Soru: Türkiye’nin bu alandaki gelecekteki hedefleri nelerdir?
Türkiye, Avrupa Birliği projeleri ve diğer hızlandırma programları ile uluslararası pazarlarda yer almak ve maden atıklarını daha etkin bir şekilde değerlendirmek istemektedir.
