İzmir’in Urla ilçesinde, 57 yaşındaki Nedim Artun, 26 yıllık bir geçmişe sahip olan kamçı yapım sanatını sürdürüyor. 1999 yılında mezbahalarda kasaplık yaparken öğrendiği yöntemlerle, atık dana sinirlerini kullanarak eşsiz kamçılar üretiyor. Sanatını geliştirerek Türkiye’de kamçı yapımında tescilli tek usta olma unvanına sahip olan Artun, hem ülke içinde hem de yurt dışında çeşitli taleplerle karşılaşıyor. Geleneksel el sanatları arasına giren kamçı yapımının korunması ve öğretilmesi adına önemli bir girişimde bulunan Artun, genç nesillere aktarmak için de çalışmalarını sürdürüyor.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Kamçı Yapım Süreci |
| 2) Yurt Dışında Talepler |
| 3) Tescilli Usta Olmanın Anlamı |
| 4) Gençlere Aktarım Gayreti |
| 5) Geleneksel El Sanatlarının Önemi |
Kamçı Yapım Süreci
Nedim Artun, kamçı yapım sürecinin detaylarını aktarıyor. Kamçı yapmak için ilk aşama, mezbahalarda atılan dana sinirlerinin toplanması ve temizlenmesidir. Bu aşamada, atık sinirler bir kenara ayrılır ve düzenli bir şekilde temizlenir. Artun, “Dana sinirini mezbahada atıldıktan sonra bir kenara ayırıyorum. Temizliyorum, ikiye böldükten sonra kamçı haline geliyor,” diyerek süreci özetliyor. Sinirlerin temizlenmesinin ardından, suyun içinde bekletilerek yumuşatılması sağlanır.
Saç örgüsü tekniği ile yapılan kamçılanın en önemli özelliklerinden biri de kuruma aşamasıdır. Yaz aylarında, bu işlemin tamamlanması yaklaşık 5 gün sürerken, kış aylarında bu süre 15 güne kadar uzayabilmektedir. “Saç örgüyü yaptıktan sonra yazın yaklaşık 5 günde kuruyor,” diyen Artun, kamçının son aşamasında da üzerine işleme yaparak sanat eserine dönüştürdüğünü aktarmaktadır.
Yurt Dışında Talepler
Kamçıların, sadece Türkiye sınırları içerisinde değil, yurt dışında da büyük talep gördüğünü belirten Nedim Artun, Balkanlar, Avrupa, Afrika ve Orta Doğu ülkelerinden kamçı siparişleri aldığını vurgulamaktadır. “Yurt dışından da talepler oldu,” ifadeleriyle bu durumu dile getiren Artun, “Ancak genellikle Türkiye’deki illere gönderdim,” şeklinde ekliyor. Türkiye genelinde birçok ilde eserlerinin bulunduğunu, kamçıların görsel ve dekoratif amaçlı kullanıldığını dile getirmektedir.
Kamçılarının, sadece süs eşyası olarak değil, aynı zamanda sanat eserleri olarak da kullanıldığını belirten Artun, “Kesinlikle şiddet amaçlı satılamaz ve kullanılamaz,” diyerek bu konuda bir hassasiyet taşıdığını vurgulamaktadır. İş yerleri, mekanlar ve müzeler gibi birçok yere yönlendirdiği eserleriyle geleneksel sanatın yaşatılmasına katkıda bulunuyor.
Tescilli Usta Olmanın Anlamı
Nedim Artun, kendisini Türkiye’de kamçı yapımında tescilli tek usta olarak tanımlıyor. “Türkiye’de kamçı ustaları var, ancak mezbahalarda atılan dana sinirinden kamçı yapan tek tescilli usta benim,” açıklamasında bulunan Artun, bu unvanın kendisi için ne denli önemli olduğunu ifade ediyor. Bunun yanı sıra, kamçı yapımında kullanılan alternatif malzemelere de dikkat çekiyor.
Kızılcık, kestane ağacı, demir ve plastik gibi farklı malzemelerle yapılan kamçıların, yalnızca doğal malzemelerden yapılan kamçıların estetik değerine ulaşamadığını vurgulayan Artun, “Ama mezbahalarda atılan dana sinirinden kamçı yapan Türkiye’de tescilli tek ustayım,” diyerek uzmanlığını ortaya koyuyor.
Gençlere Aktarım Gayreti
Kamçının ve dolayısıyla sanatın geleceği konusundaki kaygılarını paylaşan Artun, “Sanatımı gençlere aktarmak istiyorum,” diyerek bu mesleğin unutulmasını istemediğini dile getiriyor. Büyük oğluna bu sanatın inceliklerini öğretmiş olan Artun, öğrenmek isteyen gençlere kapılarının her zaman açık olduğunu ifade ediyor. “Bu işi elimden geldiği kadar öğretmek istiyorum,” diyerek gençler için bir fırsat sunmuş oluyor.
Ancak günümüz gençlerinin, bu tür zanaatlerin altyapısında yeterli bilgi ve birikime sahip olmadığını belirten Artun, “Maalesef gençler altyapıdan yetişmiyor. Bunun çok örneği var,” izlenimini paylaşıyor.
Geleneksel El Sanatlarının Önemi
Kamçı yapımı, geleneksel el sanatları arasında önemli bir yer tutuyor. Bu sanatın kaybolması, kültürel mirasın yok olması anlamına geliyor. Artun, kendisi gibi sanatçılar sayesinde bu tür zanaatlerin yaşatılması gerektiğine vurgu yaparak, “Unutulup kaybolmasına üzülürüm,” diyerek kayıplara dikkat çekiyor. Sanatın ve kültürün, gelecek nesillere aktarılmasının gerekliliğini ön planda tutuyor.
Sonuç olarak, geleneksel el sanatlarının korunması ve sürdürülmesi adına yapılan bu tür girişimler oldukça kıymetli. Urla’da yaşayan Nedim Artun gibi sanatçılar, kendi çabaları ile kültürel mirasımızı korumaya devam ediyor.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Nedim Artun, dana sinirinden kamçı yapımında Türkiye’de tescilli tek ustadır. |
| 2 | Kamçılar, hem estetik hem dekoratif amaçlı kullanılmaktadır. |
| 3 | Kamçı yapımı, geleneksel bir el sanatı olarak korunmaya çalışılmaktadır. |
| 4 | Artun, genç nesillere bu sanatı aktarmak için çaba göstermektedir. |
| 5 | Kamçı yapım süreci, titiz ve zahmetli bir aşamayı içermektedir. |
Haberin Özeti
Nedim Artun, 26 yıldır sürdürdüğü kamçı yapım sanatıyla hem Türkiye’de hem de yurt dışında dikkat çekici siparişler almaktadır. Geleneksel el sanatları arasında yer alan bu iş, aynı zamanda kültürel mirasın korunması adına büyük bir öneme sahiptir. Artun’un, genç nesillere bu sanatı aktarma çabası, unutulmanın eşiğindeki bu mesleğin geleceği için kritik bir gelişmedir. Dolayısıyla, Artun’un hikayesi, geleneksel sanatların nasıl yaşatılması gerektiğine dair önemli bir örnek teşkil etmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Kamçı yapımı ne zaman başladı?
Kamçı yapımı, uzun bir geçmişe sahip geleneksel bir zanaat olarak 1999 yılından beri aktif bir şekilde sürdürülmektedir.
Soru: Kamçılar hangi amaçlarla kullanılır?
Kamçılar, genellikle görsel, aksesuar ve dekoratif amaçlarla kullanılmaktadır; şiddet amaçlı kesinlikle satılamaz.
Soru: Nedim Artun, kamçı yapımında hangi teknikleri kullanıyor?
Artun, dana sinirlerini temizleyip kuruttuktan sonra saç örgüsü tekniği ile şekillendirmektedir.
Soru: Kamçıların yurt dışında talep görmesi neden önemli?
Yurt dışındaki talepler, geleneksel sanatların uluslararası alanda tanıtılması ve korunması açısından önemlidir.
Soru: Artun, gençlere bu sanatı öğretmek için ne yapıyor?
Artun, öğrenmek isteyen gençlere kapısının açık olduğunu belirtiyor ve kendi oğluna bu sanatı öğretmiştir.
