Parlamentolar Arası Birlik (PAB), son dönemde Türkiye’den yapılan milletvekili başvurularını oybirliği ile kabul etti. HDP, DEM Parti ve DBP’ye mensup eski ve mevcut 39 milletvekili, hak ihlalleri ve baskılara ilişkin başvurularını PAB’a ilettiler. Bu kabul ile Türkiye, uluslararası düzeyde tehlike altındaki milletvekilleri arasındaki sıralamada üçüncü sıraya yükseldi. Bu gelişmeler, uluslararası toplumda Türkiye’deki demokrasi ve insan hakları ihlalleri bağlamında artan kaygıları yansıtmakta.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Milletvekillerinin başvuru konuları |
| 2) PAB: Başvurular usule uygun ve görev kapsamında |
| 3) Toplam başvuru 108 oldu |
| 4) ‘AİHM kararlarıyla örtüşüyor’ |
| 5) ‘Siyasi temsiliyetin kriminalize edilmemesi gerektiği mesajı’ |
Milletvekillerinin başvuru konuları
Parlamentolar Arası Birlik (PAB), Türkiye’deki HDP, DEM Parti ve DBP’li milletvekillerinin başvurularını kabul etti. Bu başvurularda 22 kadın ve 17 erkek toplam 39 milletvekilinin talepleri yer aldı. Başvurulara konu olan ihlaller arasında öncelikle barışçıl siyasi faaliyetlerin kriminalize edilmesi öne çıkıyor. Bu, muhalefet partileri ve temsilcilerinin yasadışı bir şekilde hedef alınmasına neden oluyor.
Diğer bir önemli konu, keyfi soruşturmalar ve terörle mücadele yasalarının istismar edilmesidir. Başvurularda, devlet görevlilerinin uyguladığı fiziksel şiddet, tehdit ve baskı politikalarını da içeren birçok şikayet yer almaktadır. Ayrıca, ifade, toplanma ve örgütlenme özgürlüğünün ihlali de başvurularda dikkat çeken bir diğer konudur.
PAB: Başvurular usule uygun ve görev kapsamında
Başvurulardaki ihlaller, 2018-2025 yılları arasında özellikle Diyarbakır, Van, Hakkari, Mardin ve Ankara gibi bölgelerde yoğunlaşmıştır. Bu illerde, milletvekillerine yöneltilen suçlamaların büyük çoğunluğu, konuşma yapmak, cenazelere katılmak veya çeşitli protesto yürüyüşleri düzenlemek gibi demokratik haklarını kullanmalarından kaynaklanmaktadır. PAB’a dâhil olan Parlamenterlerin İnsan Hakları Komitesi, dolayısıyla, bu başvuruları usule uygun bulmuş ve incelemeye karar vermiştir.
Bu bağlamda, PAB mevcut suçlamaların kabul edilebilir olduğunu ve insan hakları ihlalleriyle ilgili olduğu için komitenin görev kapsamına girdiğini belirtmiştir. Bu durum, Türkiye’nin uluslararası platformda sancılı bir sürecin içerisinde olduğunu gösteriyor.
Toplam başvuru 108 oldu
Parlamentolar Arası Birlik, daha önce de Türkiye’den gelen başvuruları takip etmekteydi. Daha önce 67 HDP’li, 1 TİP’li ve 1 DEP’li milletvekili hakkında yapılan başvurularla birlikte, Türkiye’den toplamda 108 milletvekilinin dosyası PAB tarafından izlenecektir. Özellikle görünürlüğü artırmak için bu tür başvuruların uluslararası düzeyde incelenmesi, önemli bir meseledir.
PAB, geçmişte faili meçhul cinayetler gibi ciddi olaylara karışmış olan milletvekilleriyle de ilgilenmiştir. Örneğin, 1993 yılında Batman’da uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybeden Mehmet Sincar için de başvurular yapılmıştır. Bu durum, Türkiye’deki siyasi ortamın ne denli karmaşık ve tehlikeli olduğunu ortaya koymaktadır.
‘AİHM kararlarıyla örtüşüyor’
PAB’a başvuruları yapan Diyarbakır Milletvekili Ceylan Akça Cupolo, alınan kararın çok önemli olduğunu belirtmiştir. Şöyle ifade etmiştir:
“Bu karar, Türkiye’de muhalif seslere yönelik baskının artması ve demokratik alanın daralması karşısında uluslararası toplumda yükselen kaygıların ortasında alındı.”
Ayrıca, bu kararın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin benzer davalarda Türkiye’yi mahkûm etmesi ile örtüştüğünü vurgulamıştır. Bu bağlamda, ifade özgürlüğü, adil yargılanma ve siyasi temsiliyet haklarının ihlali gibi konular gün yüzüne çıkmaktadır.
‘Siyasi temsiliyetin kriminalize edilmemesi gerektiği mesajı’
Cupolo, PAB’ın kabul ettiği başvuruların Kürt ve muhalif milletvekillerinin haklarının tanındığını gösterdiğini belirtmiştir. “PAB’ın bu 39 dosyayı resmen kabul etmesi, Kürt ve muhalif milletvekillerinin haklarının uluslararası düzeyde tanındığının önemli bir göstergesidir. Aynı zamanda, siyasi temsiliyetin kriminalize edilmemesi gerektiği yönünde güçlü bir mesajdır” şeklinde konuşmuştur. Bu bağlamda, uluslararası arenada atılan adımların önemi bir kat daha artmaktadır.
PAB nasıl çalışıyor?Parlamentolar Arası Birlik (PAB), 1889 yılından beri faaliyet gösteren ve dünya çapında 181 ulusal parlamentonun üye olduğu bir çatı organizasyonudur. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ise bu çatı organizasyonda çeşitli siyasi partilerden toplam 9 milletvekili ile temsil edilmektedir. Bu temsilciler arasında DEM Parti, CHP, AKP, MHP ve İYİ Parti’den milletvekilleri bulunmaktadır. PAB’a bağlı Parlamenterlerin İnsan Hakları Komitesi, dünyada taciz, kötü muamele ve insan hakları ihlalleri ile karşılaşan parlamenterleri korumayı ve desteklemeyi hedeflemektedir. |
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | PAB, Türkiye’den 39 milletvekilinin başvurusunu kabul etti. |
| 2 | Türkiye, tehlike altındaki milletvekilleri sıralamasında üçüncü sıraya yükseldi. |
| 3 | Başvurular, barışçıl siyasi faaliyetlerin kriminalize edilmesini kapsıyor. |
| 4 | Başvuruların çoğu, ifade özgürlüğü ihlalleri ile ilgilidir. |
| 5 | PAB, insan hakları ihlali iddialarını incelemeye almıştır. |
Haberin Özeti
Sonuç olarak, Parlamentolar Arası Birlik tarafından kabul edilen başvurular, Türkiye’deki insan hakları ihlalleri ve siyasi baskıların uluslararası düzeyde tanınması açısından önemli bir gelişmeyi temsil ediyor. HDP, DEM Parti ve DBP’ye ait toplam 39 milletvekilinin başvurusu, Türkiye’de muhalefet partilerine karşı artan baskıları ve demokrasiye yönelik tehditleri vurgulamaktadır. Uluslararası toplumun dikkatini çeken bu durum, insan hakları alanında atılan konsolide adımların gerekçelerini daha da sağlamlaştırmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: PAB’a yapılan başvuruların amacı nedir?
PAB’a yapılan başvuruların amacı, dünya genelinde insan hakları ihlalleriyle karşılaşan parlamenterleri korumak ve desteklemektir.
Soru: Hangi milletvekilleri başvuruda bulunmuştur?
HDP, DEM Parti ve DBP’ye mensup 39 milletvekili başvuruda bulunmuştur.
Soru: Türkiye’nin uluslararası sıralamadaki yeri nedir?
Türkiye, tehlike altındaki milletvekilleri sıralamasında üçüncü sıradadır.
Soru: Başvurularda en sık belirtilen sorunlar nelerdir?
Başvurularda, barışçıl faaliyetlerin kriminalize edilmesi ve ifade özgürlüğü ihlalleri sıkça belirtilmiştir.
Soru: PAB’ın Türkiye’deki durumu nasıl değerlendirilmiştir?
PAB, başvuruların usule uygun olduğunu belirterek, ilgili ihlalleri incelemeye karar vermiştir.
