Petrol devleri, 2025 yılının ilk çeyreğinde büyük bir kâr gerilemesi yaşamış durumda. Yılın ilk çeyreği itibarıyla sekiz büyük petrol şirketinin bilanço verileri, önceki yılın aynı dönemine göre %20’ye varan bir düşüş göstermekte. Özellikle Amerikalı ExxonMobil, Chevron, Hollandalı Royal Dutch Shell ve diğer global büyük firmalar, kârlılıklarında önemli kayıplar yaşadıklarını bildirdiler. Bu düşüşün arkasında yatan sebepler, uluslararası petrol fiyatlarında gözlemlenen gerileme ile yakından ilişkilidir.
ExxonMobil’in ilk çeyrek kârı yaklaşık 7,71 milyar dolar, Shell’in 5,58 milyar dolar gibi düşüşler göstermektedir. Aynı zamanda CNOOC, TotalEnergies, Chevron, Equinor, bp ve Eni gibi diğer büyük oyuncular da, geçen yılki verileriyle kıyaslandıklarında kayda değer bir düşüş sergilemekteler. Global krizlerin ve ticaret politikalarının etkisi, bu şirketlerin kârlılık üzerinde olumsuz bir etki yaratmayı sürdürüyor. Uzmanlar, petrol fiyatlarındaki düşüşün sürekliği olması durumunda, bu trendin daha da derinleşebileceğini öngörüyorlar.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Petrol Şirketlerinin Kâr Düşüşü |
| 2) Brent Petrol Fiyatlarındaki Düşüş |
| 3) Düşen Petrol Fiyatlarının Etkileri |
| 4) Uzun Süreli Fiyat İstikrarı Mümkün mü? |
| 5) Gelecekteki Tahminler ve Beklentiler |
Petrol Şirketlerinin Kâr Düşüşü
Küresel petrol şirketlerinin 2025 yılının ilk çeyreğinde sergilediği kâr düşüşü, enerji sektörünün karşı karşıya kaldığı tehlikeleri bir kez daha gözler önüne serdi. Amerikalı ExxonMobil, Hollandalı Shell ve diğer büyük medeniyet merkezi olan ülkelerin petrol devleri, önceki yıla göre kârlarında ortalama %21,3’lük bir azalma kaydetti. Bu durum, finansal durumlarının zayıfladığını ve global ekonomik belirsizliklerin arttığını göstermekte. Özellikle, bu süreçte ExxonMobil’nin elde ettiği 7,71 milyar dolar kâr, 2024’ün ilk çeyreğine kıyasla ciddi bir kayıp anlamına geliyor.
Hollandalı Royal Dutch Shell ve Çin Konsolide Ulusal Enerji Şirketi (CNOOC) gibi diğer büyük üreticilerin de kârları, geçen yılın aynı dönemine nazaran kayda değer bir düşüş göstermekte. Örneğin, Shell’in kârı 5,58 milyar dolara, CNOOC’nin ise 5,01 milyar dolara düştü. Bu düşüşler, petrol piyasalarındaki aşırı dalgalanmalara ve belirsizliklere işaret ediyor.
Brent Petrol Fiyatlarındaki Düşüş
Brent petrol fiyatları, 20 Ocak’tan itibaren %19,9 oranında bir düşüş gösterdi. Uzmanlar, bu düşüşün arkasında ABD’nin korumacı ticaret politikalarının ve OPEC+ ülkelerinin üretim artışlarına yönelik hamlelerinin etkili olduğunu ifade ediyorlar. Brent petrol fiyatının son durumu yaklaşık 59,36 dolara geriledi. Batı Teksas türü (WTI) ham petrol de bu süreçten etkilenerek değer kaybı yaşadı; fiyatı 56,16 dolara düştü. Bu iki referans ham petrol türü, Şubat 2021’den bu yana en düşük seviyelerine gerilemiş durumda, bu da petrole olan talebin azaldığını yansıtıyor.
Fiyatların düşüşü, özellikle petrol piyasalarındaki dalgalanmalara ve belirsizliklere sebep oldu. Tüketiciler için petrol fiyatlarının düşmesi bir avantaj sunarken, üreticiler için bu durum kârlılık açısından endişe verici bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Düşen Petrol Fiyatlarının Etkileri
Dünyanın önde gelen petrol bilgi sağlayıcısı ICIS’ten Ajay Parmar, petrokimya sektöründe kâr oranlarındaki azalışın temel sebebinin düşük petrol fiyatları olduğunu belirtiyor. Pandeminin ardından artan petrol talebinin kâr oranlarını olumlu etkilemiş olsa da, şu an bu durum tersine dönmüş durumda. Düşen petro fiyatları, şirketlerin kârlılıklarını tehdit eden bir durum olarak değerlendiriliyor. Özellikle, rafinaj marjlarının pandemi öncesi seviyelere geri dönmesi, petrol şirketlerinin iş yapma kabiliyetlerini zorlaştırıyor.
Geçen yıl Rusya-Ukrayna Savaşı’nın getirdiği talep artışları şirketlerin kârlılıklarını artırmıştı; ancak günümüzdeki düşük fiyatlar bu durumu olumsuz etkilemekte. Şirketler, kâr seviyelerini koruma çabasında bulunsa da, bunun zorluğu giderek artmakta. Uzmanlar, bu yıl boyunca petrole olan talebin artmasının pek mümkün olmadığını, küresel ekonomik büyümenin yavaşladığını belirtiyorlar.
Uzun Süreli Fiyat İstikrarı Mümkün mü?
Yapılan araştırmalar neticesinde petrol fiyatlarının uzun vadede istikrarlı olmayacağını öngören uzmanlar, Trump dönemindeki korumacı ticaret politikalarının etkilerinin hala hissedildiğini vurguluyor. Norveç’teki Oslo Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olan Francesco Sassi, bu durumun, petrol piyasalarında uzun süreli bir istikrarın sağlanmasını güçleştirdiğine dikkat çekti. Özellikle günümüzdeki politik ilişkilerin ve coğrafi faktörlerin de piyasalardaki dalgalanmalara etkili olduğu düşünülüyor.
Ayrıca, petrol ticaretinin giderek “karanlık” hale gelmesi, global arz ve talep dengesini sarstığı için, fiyatların daha az tahmin edilebilir hale geleceği öngörülmekte. Bu belirsizlik, enerji ticaretini olumsuz etkilemekle kalmayıp, aynı zamanda uzun vadeli kârlılığı da tehdit etmekte. Tedarik zincirindeki bozulmalar, fiyatların dengesizliğinde daha da büyük bir etki oluşturuyor ve bu durum potansiyel bir kriz oluşturabilir.
Gelecekteki Tahminler ve Beklentiler
Küresel petrol talebinin bu yıl ve 2026 yılında zayıf kalacağına yönelik tahminler mevcut. OPEC+ ülkelerinin belirlenen üretim kısıtlamalarına tam olarak uymamaları ve OPEC dışı ülkelerin üretimlerini artırmaları, küresel petrol piyasasında bir arz fazlası yaratacak. Uzmanlar, petrol talebinin yükselemeyeceği yönünde büyük bir karamsarlık taşımakta. Petrol fiyatlarının aşağı yönlü hareketlerinin devam edeceği düşünülüyor.
Petrol sektörünün geleceği için karamsar bir tablo çizen araştırmacılar, şirketlerin geçmişte kaydettiği rekor kâr döneminin artık sona ereceğini öngörüyorlar. Bu durumun hem enerji piyasaları hem de global ekonomik büyüme üzerinde derin etkiler yaratması muhtemeldir. Özellikle şirketlerin, yeni yatırımlara yönelmeleri ve piyasa dalgalanmaları ve belirsizliklere karşı daha temkinli olmaları gerektiği vurgulanıyor.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Petrol devlerinin kârları %21,3 azaldı. |
| 2 | Brent petrol fiyatları 20 Ocak’tan bu yana %19,9 düştü. |
| 3 | Düşük petrol fiyatları, şirket kârlılıklarını olumsuz etkiliyor. |
| 4 | Geçmişteki rekor dönemlerin sona ermesi beklentisi var. |
| 5 | Uzun vadede fiyat istikrarı beklenmiyor. |
Haberin Özeti
2025 yılının ilk çeyreğinde petrol devlerinin kârları, petrol fiyatlarındaki ciddi düşüş yüzünden büyük bir gerileme yaşadı. Özellikle büyük şirketlerin bilanço verileri, önceki yıla göre %20 oranında bir azalma gösterirken, bu durum piyasadaki dalgalanmaların ve global ekonomik belirsizliklerin etkisini net bir şekilde ortaya koyuyor. Uzmanlar, düşük fiyatların devam etmesi halinde, bu durumun gelecek yıllarda şirket kârları üzerinde kalıcı etkiler yaratacağına dikkat çekiyor. Bunun yanı sıra, küresel petrol talebinin zayıflığı, gelecekteki piyasa trendlerini tehdit ediyor.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Petrol fiyatlarındaki düşüş neye bağlıdır?
Petrol fiyatlarının düşüşü, ABD’nin korumacı ticaret politikaları ve OPEC+ ülkelerinin üretimi artırma hamleleriyle doğrudan ilişkilidir.
Soru: Petrol devlerinin kârları neden azaldı?
Küresel petrol fiyatlarındaki gerileme ve zayıf talep, petrol devlerinin kârlarını olumsuz etkileyen en büyük nedenlerden biridir.
Soru: Gelecekte petrol fiyatlarının durumu ne olacak?
Uzmanlar, petrol fiyatlarının aşağı yönlü hareket etmeye devam edeceğini ve uzun vadede istikrar beklemediklerini öngörüyorlar.
Soru: Düşük petrol fiyatlarının etkileri nelerdir?
Düşük petrol fiyatları, petrol şirketlerinin kârlılıklarını azaltırken, tüketicilere de fiyat avantajı sağlamaktadır.
Soru: OPEC+ ülkelerinin rolü nedir?
OPEC+ ülkeleri, belirlenen üretim kısıtlamalarına uymuyor ve OPEC dışı ülkeler de üretimlerini artırıyor, bu da piyasalarda arz fazlası yaratıyor.
