TEPAV Perakende Güven Endeksi’nin (TEPE) Nisan 2025 verileri yayınlandı. Bu verilere göre, endeks bir önceki yılın aynı dönemine göre 17,8 puan artarak 7,5 puan seviyesine ulaştı. Ancak, endeks Mart 2025’e kıyasla 1 puanlık bir düşüş kaydetti. Aylık düşüşte, son üç ayda yapılan olumsuz değerlendirmelerin etkili olduğu, yıllık artışta ise olumlu beklentilerin ve geçmiş değerlendirmelerdeki iyileşmenin belirleyici olduğu ifade edildi. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre perakende sektörü, özellikle yaz sezonu ve düğün döneminin etkisiyle iyileşme sinyalleri gösterse de, Mart 2025’e göre kötüleşme sinyalleri verdi.
Anket sonuçlarına göre, perakendecilerin önümüzdeki üç ay için satış beklentileri denge değerine 3,7 puan olarak kaydedildi. Bu oran, Mart ayına göre 0,8 puan ve geçen yılın aynı dönemine göre ise 10,1 puan artış gösterdi. Katılımcıların %18,2’si işlerinde iyileşme beklediklerini belirtirken, sadece %5,1’i kötüleşme beklediğini ifade etti. Bu durum, yaz sezonu, düğün döneminin yaklaşması, mevsim geçişi ve Kurban Bayramı gibi sebeplerin etkisiyle olup, perakende sektöründeki iyileşme çabalarını motivate etti.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) İyileşmeye Yönelik Beklentiler |
| 2) Güven Artışının Sektörlere Dağılımı |
| 3) Bölgesel Güven Değişiklikleri |
| 4) Avrupa’da Perakende Güveni |
| 5) Nisan 2025 Verileri Üzerine Genel Değerlendirme |
İyileşmeye Yönelik Beklentiler
Nisan 2025 verilerine göre, perakendecilerin önümüzdeki üç aya dair satış beklentileri 3,7 puan seviyesinde gerçekleşti. Mart ayına göre 0,8 puan ve geçen yılın aynı dönemine göre 10,1 puanlık bir artış gösteren bu oran, ekonomik iyileşme bekleyen perakendecilerin iş yapma konusundaki olumlu görüşlerini pekiştiriyor. Yüzde 18,2 gibi bir oran, işlerinde iyileşme beklediklerini ifade etti; bu oran Mart ayında %15,9 olarak kaydedilmişti.
Nisan 2025 itibarıyla perakende sektöründe yaz sezonu, düğün döneminin yaklaşması, mevsim değişiklikleri ve dini bayramlar gibi dış etkenler, perakendecilerin iş beklentilerini olumlu yönde etkilemiştir. Yüzde 5,1 oranında işletme kötüleşmesi bekleyen katılımcilerin az sayıda olması, sektördeki olumlu hava ve iyileşme sinyallerinin sürdüğünü gösteriyor.
Güven Artışının Sektörlere Dağılımı
Perakende Güven Endeksi’ndeki artışın hangi sektörlerde yoğunlaştığına bakıldığında en yüksek güven artışının “diğer” kategorisinde gözlemlendi. Akaryakıt istasyonları, eczaneler, züccaciye ve kırtasiye gibi alt sektörler bu kategoride başı çekmektedir. Bununla birlikte, “motorlu taşıtlar” ve “elektrikli ev aletleri” gibi sektörler de ortalamanın üzerinde performans göstermektedir.
Ancak “market ve büyük mağazalar”, “mobilya”, “yiyecek-içecek” ile “giyim-ayakkabı” gibi önemli sektörler güven ortalamasının altında kalmış durumdadır. Bu durum, özellikle fiyat artışları ve tüketici harcamalarındaki kısıtlamalar gibi faktörlerden kaynaklanıyor olabilir. Tüketici algısındaki bu dalgalanma, sektörlerin içerisinde bulunduğu küresel ekonomik koşullara bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir.
Bölgesel Güven Değişiklikleri
Perakende güveninin bölgeler arasında da belirgin farklılıklar gösterdiği gözlemlenmektedir. İstanbul, Batı Marmara, Doğu Karadeniz, Akdeniz, Ege ve Orta Anadolu bölgelerinde güven seviyesi, ülke ortalamasının üzerinde seyretmektedir. Bu durum, bu bölgelerin ekonomik faaliyetlerin yoğun olduğu ve ticari canlılığın sürdüğü yerler olmasından kaynaklanmaktadır.
Diğer bölgelerde ise güven seviyeleri ortalamanın altında kalmıştır. Bu farklılık, yerel ekonominin yapısı, tüketici davranışları ve bölgesel ticaret imkânları ile yakından ilişkili olmaktadır. Özellikle tarıma dayalı ekonomik yapılara sahip olan bölgelerde perakende güveninin zayıf kalması dikkat çekicidir.
Avrupa’da Perakende Güveni
AB-27 ülkelerinde perakende güveninin negatif bir seyir izlemeye devam ettiği anlaşılmaktadır. Nisan 2025’te AB-27 Perakende Güven Endeksi -7,1 puana gerileyerek geçen aya göre 1,7 puan, geçen yılın aynı dönemine göre ise 2,2 puanlık bir düşüş göstermiştir. Bu durum, Euro Bölgesi’nin genel ekonomik sıkıntıları ve yüksek enflasyon oranlarından etkilenmektedir.
Türkiye, AB-27 ve Euro Bölgesi ortalamalarının üzerinde bir performans sergileyerek pozitif değer almaya devam etmektedir. Bu durum, Türk perakende sektörünün bazı zorluklarla başa çıkabilme yeteneğini göstermektedir. Ayrıca, tüketicilerin güveninin artırılması için gerekli adımların atıldığı da anlaşılmaktadır.
Nisan 2025 Verileri Üzerine Genel Değerlendirme
Genel olarak, Nisan 2025 verileri, Türk perakende sektörünün genel sağlığı açısından umut verici sinyaller sunmaktadır. Yıllık bazdaki artışlar, sektördeki iyileşme beklentilerini güçlendirmektedir. Ancak, son üç ayda yaşanan olumsuz değerlendirmeler, kısa vadeli zorlukların hala devam ettiğini göstermektedir.
Uzun vadede, sektördeki güvenin artması için sürdürülebilir politikalara ihtiyaç duyulmaktadır. Özellikle tüketici güveninin artırılması, perakende sektörünün büyümesine zemin hazırlayacaktır. Bu verilerin, gelecekteki ekonomik politikaların şekillendirilmesinde de bir rehber niteliği taşıması beklenmektedir. Ayrıca, perakende sektöründeki bu iyileşmenin, genel ekonomi için de olumlu etkileri olacağı değerlendirilmekte.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Nisan 2025’te perakende güven endeksi geçen yıla göre 17,8 puan artış gösterdi. |
| 2 | Perakendecilerin önümüzdeki üç ay için satış beklentileri 3,7 puanda sabitlendi. |
| 3 | Güven artışı en çok “diğer” kategorisinde gözlemlendi. |
| 4 | AB-27 ülkelerinde perakende güveni negatif seyretmeye devam etti. |
| 5 | Türkiye, AB-27 ortalamasının üzerinde bir performans gösterdi. |
Haberin Özeti
Nisan 2025 perakende güven verileri, sektörün geçen yılın aynı dönemine göre önemli ölçüde iyileştiğini göstermektedir. Ancak, Mart 2025’e göre yaşanan olumsuz değerlendirmeler, kısa vadeli belirsizlikleri de beraberinde getirmektedir. Özellikle yaz sezonu ve diğer dış faktörlerin etkisiyle perakendecilerin iyileşme bekledikleri açıkça görülmektedir. Bununla birlikte, Avrupa’daki olumsuz gelişmeler, Türkiye’nin bu dönemde olumlu bir performans göstermeye devam etmesini sağlamaktadır. Genel olarak, perakende sektörü için umut verici bir tablonun oluştuğu söylenebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Nisan 2025 verileri hangi sektörlerde iyileşme gösteriyor?
Verilere göre, “diğer” kategorisi en yüksek iyileşmeyi gösterirken, motorlu taşıtlar ve elektrikli ev aletleri sektörleri de ortalamanın üzerinde performans sergilemiştir.
Soru: Perakende güven endeksi neden önemli bir göstergedir?
Perakende güven endeksi, tüketim harcamalarını ve ekonomik aktiviteleri yansıtarak, genel ekonomik sağlığı değerlendirmeye yarayan bir göstergedir.
Soru: Nisan 2025 için perakendecilerin satış beklentileri nasıldı?
Perakendecilerin üç ay içindeki satış beklentileri 3,7 puan olarak belirlenmiştir; bu oran geçen yılın aynı dönemine göre 10,1 puanlık artış göstermektedir.
Soru: Avrupa’daki perakende güven endeksi nasıl bir seyir izliyor?
AB-27 ülkelerinde perakende güveni negatif bir seyir izlemektedir ve Nisan 2025 itibarıyla -7,1 puan seviyesindedir.
Soru: Türkiye’nin perakende güven endeksi Avrupa ile kıyaslandığında nasıl bir durumdadır?
Türkiye, AB-27 ve Euro Bölgesi ortalamalarının üzerinde bir performans sergilemekte ve pozitif değer almaya devam etmektedir.
