Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) tarafından açıklanan verilere göre, Türkiye’nin çelik üretiminde ve tüketiminde önemli azalmalar yaşandı. Mart ayında ham çelik üretimi, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 2,8 düşüşle 3,1 milyon tona geriledi. Yılın ilk çeyreğinde ise bu düşüş yüzde 3,4 oranında oldu ve toplam üretim 9,3 milyon ton seviyesine ulaştı. Aynı dönemde nihai mamul tüketiminde de büyük bir azalma gözlemlendi. Ancak çelik ürünleri ihracatı, miktar ve değer yönünden artış gösterdi. TÇÜD Genel Sekreteri Veysel Yayan, küresel eğilimler ve yeni pazarlar hakkında bilgilere yer vererek Türkiye’nin üretim sıralamasındaki yerini koruduğunu belirtti.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Türkiye’nin Çelik Üretimi |
| 2) İhracat ve İthalat Verileri |
| 3) Küresel Pazarlarda Değişim |
| 4) Türkiye’nin Dünya Sıralamasındaki Yeri |
| 5) Gelecek Projeksiyonları |
Türkiye’nin Çelik Üretimi
TÇÜD’ün açıkladığı verilere göre Türkiye’nin ham çelik üretimi geçen senenin aynı dönemine göre mars ayında yüzde 2,8 oranında azalma göstererek 3,1 milyon ton olarak gerçekleşti. İlk çeyrek itibarıyla bu düşüş ise yüzde 3,4 seviyesinde, toplam üretim ise 9,3 milyon ton olarak kaydedildi. Üretiminde yaşanan azalma, Türkiye’nin çelik sektöründeki gelişmeleri ve uluslararası piyasalara olan etkilerini gözler önüne seriyor.
Bu durum, global çelik talebinin düşmesi ve önde gelen üretici ülkelerin bu alandaki rekabetin artması ile de bağlantılı gözükmektedir. Ayrıca, Türkiye’nin artan inşaat sektörü ihtiyaçları ve yurtdışındaki talep de burada etkili olmuş olabilir. Nihai mamul tüketimi de benzer şekilde, geçen yılın martına göre yüzde 23,2 oranında bir düşüşle 2,6 milyon ton olarak kaydedildi. Yılın ilk çeyreği itibarıyla toplam tüketim ise 9,1 milyon ton seviyesine geriledi.
İhracat ve İthalat Verileri
Türkiye’nin çelik ürünleri ihracatı martta miktar yönünden yüzde 31,3 artış ile 1,5 milyon ton seviyesine ulaştı. Değer yönünden ise bu artış yüzde 18,6’dır ve toplam değer 1 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. Özellikle bu artış, çelik sektörünün global pazardaki rekabet gücünü göstermektedir. Ocak-mart döneminde ihracat, 2024’ün aynı dönemine göre miktar itibarıyla yüzde 18,5 artışla 3,8 milyon ton, değer itibarıyla ise yüzde 8,4 yükselişle 2,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir.
Öte yandan, çelik ürünleri ithalatında ise ciddi bir gerileme gözlemlenmiştir. Mart ayında 2024’ün aynı ayına göre miktar yönünden yüzde 23,6 azalışla 1,2 milyon tona, değer yönünden ise yüzde 24,5 düşüşle 885,5 milyon dolara gerilemiştir. Ayrıca, ocak-mart döneminde ithalat miktarı yüzde 4,6 artışla 4,2 milyon tona çıkmışken, değer itibarıyla ithalat yüzde 4,2 azalışla 3 milyar dolar olmuştur. Geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 74,7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, bu yılın aynı çeyreğinde yüzde 84,6 seviyesine yükselmiştir.
Küresel Pazarlarda Değişim
TÇÜD Genel Sekreteri Veysel Yayan, bu süreçte ABD’nin uyguladığı tarifelerin ve Avrupa Birliği’nin çelik ve metal eylem planındaki hurda kısıtlamalarının sektörü etkilediğini belirtti. Yayan, Türkiye’nin yeni pazarlara açılma çabalarının artarak devam ettiğini ve bu bağlamda Kuzey Afrika ve Orta Doğu bölgelerine yönelim gösterdiğini ifade etti. Bu bağlamda, Türkiye’nin hurda ticaretindeki rekabet gücü, global ölçekte değişim geçiriyor.
Yayan, sektörün büyüme potansiyeline vurgu yaparak, “Yılın ilk çeyreğinde ham çelik üretiminde azalış olmasına rağmen, Türkiye 9,3 milyon ton ile dünyada 7’nci sırada yer almaya devam ediyor.” açıklamasında bulundu. Bu durum, Türkiye’nin çelik sektörü için önemli bir stratejik nokta olarak değerlendirilebilir. Özellikle, global hurda talebi ve tedarik zincirine etkileri dikkate alındığında, Türkiye’nin bu süreçteki rolü daha da önem kazanıyor.
Türkiye’nin Dünya Sıralamasındaki Yeri
Yılın ilk çeyreği itibarıyla Türkiye’nin 9,3 milyon ton ham çelik üretimi ile dünya sıralamasındaki yeri sekiz yıllık bir değişime tanıklık etmiş durumda. Ülke, yaşanan gelişmeler ışığında en büyük hurda ithalatçısı olma pozisyonunu sürdürüyor. Bu nedenle, alternatif pazarlar ve hurda üretiminde yerli kaynakların değerlendirilmesine yönelik önlemler alınması gerekiyor. Ayrıca, sektörde ki değişim ve ihtiyaçlar doğrultusunda yeni stratejilerin geliştirilmesi de önem taşıyor.
Genel Sekreter Yayan sözlerine şu şekilde son verdi: “Hurda ihtiyacımızın alternatif pazarlar ve girdilerden karşılanması ve yurt içindeki üretim kapasitesinin artırılması hususu büyük önem taşıyor.” Bu bağlamda, çelik sektöründeki belirsizlikler karşısında yerel üretimin artırılması ve sürdürülebilir çözümlerin geliştirilmesi zorunluluk haline gelmiştir.
Gelecek Projeksiyonları
TÇÜD’ün verilerine göre, Türkiye’nin çelik üretiminde süreklilik sağlanması ve pazar ihtiyaçlarına göre yönelimi artırmak adına stratejik planlamalar gerekmektedir. 2030 yılında hurda talebinin yüzde 20 oranında artması bekleniyor. Bu, hem yerel hem de global ölçekte Türkiye’nin duruşunu güçlendirmek amacıyla önemli bir fırsat sunmaktadır.
Ayrıca, sektördeki belirsizlikler ve fırsatlar değerlendirilirken, yerli tedarik kaynaklarının değerlendirilmesi ve alternatif iç piyasa kaynaklarının oluşturulması kritik bir öneme sahiptir. Bu kapsamda, çelik üretiminde daha sürdürülebilir yöntemlerin ve teknolojilerin geliştirilmesi, Türkiye’nin ileriye dönük hedeflerine ulaşmasında etken bir rol oynamaktadır.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Türkiye’nin ham çelik üretimi mart ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,8 azalmıştır. |
| 2 | İhracat miktarında mart ayında yüzde 31,3 artış kaydedilmiştir. |
| 3 | İthalat mart ayında miktar ve değer açısından azalma göstermiştir. |
| 4 | Türkiye, ham çelik üretiminde dünyada 7. sıradadır. |
| 5 | 2030’a kadar hurda talebinin yüzde 20 artması beklenmektedir. |
Haberin Özeti
Sonuç olarak, Türkiye’nin çelik sektöründeki son veriler, hem üretimde hem de tüketimde ciddi düşüşlere işaret ederken, ihracatın artışı dikkat çekici bir gelişme olmuştur. Küresel pazar dinamiklerinin Türkiye üzerindeki etkileri, sektördeki rekabet gücünü şekillendirmekte önemli bir rol oynamaktadır. Geleceğe dönük projeksiyonlar, yerli kaynakların değerlendirilmesi ve küresel pazarlarda oluşturulmaya çalışılan yeni açılımlar ile Türkiye’nin çelik sektörünü güçlendirme noktasında önemli fırsatlar sunmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Türkiye’nin çelik üretimindeki azalma neden yaşanıyor?
Çelik üretimindeki azalma, global çelik talebindeki düşüş ve rekabetin artması gibi faktörlerden kaynaklanmaktadır.
Soru: İhracat rakamları neden arttı?
İhracat rakamlarındaki artış, Türkiye’nin global pazardaki rekabet gücünün artması ve yeni pazarlara açılma çabaları ile ilişkilidir.
Soru: Hurda talebinin artması ne anlama geliyor?
Hurda talebindeki artış, hem yerli hem de global çelik üretimi için önemli bir gösterge olup, alternatif pazarların oluşturulması gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Soru: Türkiye’nin çelik sektöründeki gelecek beklentileri nelerdir?
Gelecek beklentileri, yüzde 20 oranında bir hurda talep artışı ve yerel üretimin artırılması üzerine yoğunlaşmaktadır.
Soru: Ab Çelik ve Metal Eylem Planı’nın etkileri nelerdir?
AB Eylem Planı kapsamında uygulanan hurda kısıtlamaları, Türkiye’nin çelik sektöründe çeşitli zorluklar ve değişimler yaratmaktadır.
