Küresel piyasalar, IMF ve Dünya Bankası’nın yıllık toplantılarına odaklanmış durumda. Geçtiğimiz hafta, gümrük vergilerine dair gelişen müzakere iyimserlikleri, piyasalardaki risk algısını bir miktar azaltmıştı. Ancak, Çin’in somut bir diyalog adımı atmaması, yatırımcıların temkinli olmasına neden oldu. Ayrıca, bu hafta boyunca tartışılan gümrük vergilerinin küresel büyüme ve enflasyon üzerindeki olumsuz etkileri de yatırımcıların zihinlerini meşgul etti.
ABD ve Çin arasındaki tarife politikaları üzerine yaşanan tartışmalar, bu hafta yatırımcıların dikkatini çeken önemli bir diğer konu oldu. ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın açıklamaları ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Powell’a yönelik eleştirileri, piyasaların karışık bir seyir izlemesine sebep oldu. Özellikle bu haftanın gündeminde olan IMF ve Dünya Bankası yıllık toplantıları, yatırımcıların izlediği önemli olaylar arasında yer alıyor.
Geçen hafta boyunca, tarife müzakerelerine dair olumlu sinyaller, kısa bir süreliğine piyasalarda risk iştahını artırmış olsa da, takip eden gelişmeler yatırımcıların temkinli davranmasına neden oldu. Bu süreçte, küresel piyasalarda çeşitlilik gösteren belirsizlik unsurları, hem ekonomik büyümeyi hem de enflasyonu olumsuz yönde etkileyen faktörler arasında öne çıkıyor.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Çip Üretiminde Kısıtlamalar |
| 2) Müzakere İyimserliğinde Temkinli Adımlar |
| 3) Gümrük Vergilerinin Büyüme ve Enflasyon Etkisi |
| 4) Piyasalarda Neler Oluyor? |
| 5) Yurt İçinde TCMB’nin Faiz Kararı |
Çip Üretiminde Kısıtlamalar
Küresel çip üreticisi Nvidia, ABD’nin belirli çip ihracatlarına yeni kısıtlamalar getirdiğini duyurdu. Bu kısıtlamalar, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’na (SEC) yapılan bildirimle kamuoyuna yansıtıldı. Nvidia’nın açıklamasında, ABD hükümetinin H20 entegre devrelerin Çin’e ve bazı diğer ülkelere sevkiyatı için lisans zorunluluğu geldiği belirtilmiştir.
Nvidia’nın kurucusu Jensen Huang, Washington yönetimi tarafından açıklanan bu yeni kısıtlama sonrasında, Çin’e sürpriz bir ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaret sırasında Huang, Çin Uluslararası Ticareti Teşvik Konseyi (CCPIT) Başkanı Rın Hongbin ile görüşerek, Nvidia’nın Çin’i önemli bir pazar olarak gördüğünü ve işbirliğini sürdürebilmeyi umduğunu vurguladı. Bu ziyaret, ABD ve Çin’in ticaret ilişkilerinin geleceği hakkında spekülasyonları artırdı.
Müzakere İyimserliğinde Temkinli Adımlar
Geçen hafta boyunca, verilere dayanan müzakere iyimserlikleri piyasalardaki risk algısını bir miktar düşürmüştü. Ancak, Çin’in bu konuda henüz somut bir adım atmaması, yatırımcıların temkinli davranmasına neden oldu. Herhangi bir haber akışı, piyasalarda risk algısını değiştirme potansiyeline sahip olduğundan, yatırımcıların olası gelişmelere karşı anlık refleksler göstermesi önem kazandı.
ABD Başkanı Donald Trump, perşembe günü Oval Ofis’te yaptığı bir açıklamada, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in temsilcileriyle müzakere başlatma girişiminde bulunduklarını kaydetti. Ancak, Trump, kendisinin birebir olarak Şi ile bir görüşme yapıp yapmadığı sorusuna yanıt vermekten kaçındı. Geçtiğimiz hafta Japon yetkililerle de görüşmeler gerçekleştiren Trump, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile de bir araya gelerek, Avrupa Birliği (AB) ile bir ticaret anlaşması yapılabileceğini belirtti.
Gümrük Vergilerinin Büyüme ve Enflasyon Etkisi
Tarifelerin küresel büyüme ve enflasyon üzerindeki olumsuz etkileri, geçtiğimiz hafta finans çevrelerinde sıklıkla ele alındı. Jerome Powell, çarşamba günü yaptığı açıklamada, karşıt tarifelerin ekonomi üzerindeki etkileri hakkında uyarılarda bulundu. Powell, “Şu ana kadar açıklanan tarife artışlarının beklenenden çok daha büyük düzeyde olduğunu” ifade etti ve “Bu durum, yükselen enflasyon ve yavaşlayan büyüme gibi sonuçlar doğurabilir.” şeklinde konuştu.
Öte yandan, Trump’ın Powell’a yönelik açıklamaları gündemi meşgul eden bir diğer konu oldu. Trump, Powell’ın işlerinde yeterince hızlı davranmadığını öne sürerek, “Eğer giderse, hemen gider” ifadeleriyle durumu eleştirdi. Bu duruma ek olarak, Fed’in enflasyon hedeflerinin baskı altında olduğu kaygıları da yeniden gündeme geldi.
Piyasalarda Neler Oluyor?
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, yaklaşan Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nda ciddi aşağı yönlü revizyonların olacağını belirtti. Ancak, resesyon öngörülmediğinin altını çizdi. Piyasalarda, Fed yetkililerinin açıklamaları da yatırımcıların dikkatini çekti. Christopher Waller, işletmelerin tarife maliyetini yansıttıkları takdirde enflasyonun yüzde 5’e kadar yükselebileceğini belirtti.
Bu bilgiler ışığında, piyasalardaki dalgalanmalar devam ederken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi geçtiğimiz hafta yaklaşık 15 baz puanlık azalış göstererek, yüzde 4,33’ten kapandı. Altın fiyatları, yüzde 2,7’lik bir artış ile 3 bin 327 dolara ulaşırken, dolardaki değer kaybı ise haftalık yüzde 0,7 oldu.
Yurt İçinde TCMB’nin Faiz Kararı
Yurt içinde, piyasalarda geçen hafta bir düşüş eğilimi görüldü ve Borsa İstanbul’daki BIST 100 endeksi yüzde 0,68 değer kaybederek, 9.317,24’te haftayı tamamladı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu, politika faizini 350 baz puan artırarak yüzde 46 seviyesine çıkardığını açıkladı.
Ayrıca, TCMB, gecelik borç verme faiz oranını yüzde 49’a ve borçlanma faiz oranını ise yüzde 41’den 44,5’e yükseltti. Sermaye Piyasası Kurulu’nun almış olduğu önlemler ile birlikte, Borsa İstanbul’da açığa satış işlemlerinin yasaklandığı ve halka açık ortaklıkların hisse geri alımlarının kolaylaştırıldığı aktarılmıştır.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Nvidia, ABD’nin Çin’e yönelik çip kısıtlamaları getirdiğini açıkladı. |
| 2 | Trump, Çin ile gümrük müzakerelerini sürdürmek için girişimlerde bulundu. |
| 3 | Powell, tarifelerin enflasyon ve büyüme üzerindeki etkilerini vurguladı. |
| 4 | IMF, dünya ekonomisinde aşağı yönlü revizyonlar bekliyor. |
| 5 | TCMB, faiz oranlarını artırarak politika faizi oranını yüzde 46’ya çıkardı. |
Haberin Özeti
Küresel piyasalar, IMF ve Dünya Bankası’nın yıllık toplantıları ışığında, ABD ve Çin arasında süregelen ticaret müzakereleri ile birlikte dalgalı bir seyir izliyor. Özellikle çip kısıtlamaları ve gümrük tarifeleri gibi konular, piyasaların yönü üzerinde belirleyici bir etki yaratıyor. Yatırımcıların temkinli hareketleri, her yeni geliştirme ile birlikte risk algısında değişim meydana getiriyor. Dolayısıyla, önümüzdeki haftalarda bu konulara dair gelişmeler, yatırımcıların stratejilerini şekillendirmeye devam edecek gibi görünüyor.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Küresel piyasalardaki risk algısı neden değişiyor?
Küresel piyasalardaki risk algısı, özellikle ABD ve Çin arasındaki ticaret müzakereleri ve tarife politikalarıyla sürekli olarak değişmektedir. Yeni gelişmelerin izlenmesi, yatırımcıların temkinli davranmasına yol açmaktadır.
Soru: Nvidia’nın Çin’e yönelik çip kısıtlamalarının etkileri ne olacak?
Nvidia’nın yeni çip kısıtlamaları, özellikle teknoloji sektöründe önemli dalgalanmalara neden olabilir. Çin ile ticaret ilişkileri üzerinde baskı oluşturması muhtemeldir.
Soru: Fed’in haberleri piyasalarda nasıl bir etki yaratıyor?
Fed’in açıklamaları, piyasalardaki dalgalanmalara doğrudan etki etmektedir. Faiz oranları ve enflasyon hedefleri hakkında yaptığı açıklamalar, yatırımcıların kararlarını etkilemektedir.
Soru: IMF ve Dünya Bankası’nın yıllık toplantılarının önemi nedir?
IMF ve Dünya Bankası’nın toplantıları, dünya ekonomisi hakkında önemli verilerin ve tahminlerin açıklandığı platformlardır. Bu toplantılarda yapılan açıklamalar, piyasalarda yön belirlemede kritik bir rol oynamaktadır.
Soru: Yurt içinde TCMB’nin faiz politikası neden önemlidir?
TCMB’nin faiz politikası, yurt içindeki ekonomik istikrarı ve enflasyonu doğrudan etkilemektedir. Faiz oranlarındaki artış veya azalış, yatırımcı güveni ve döviz piyasalarındaki dengeleri etkileyebilir.
