Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 6 Mart 2025 itibarıyla, uzun bir süre sonra ilk kez faiz indirimine gitti. 300 baz puanlık bir indirimle politika faizi yüzde 46’dan yüzde 43’e çekilmişken, gecelik borçlanma faizi ise yüzde 44,5’ten yüzde 41,5’e düşürüldü. Bu indirim, Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadelesini ve piyasa istikrarını koruma çabaları içinde oldukça önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Ancak uzmanlar, bu kararın piyasalarda yarattığı etkilerin ve 19 Mart tarihinin ardından gelişen olayların hala etkisini hissettirdiğini belirtiyorlar.
TCMB, Ocak 2025’te faiz indirimlerine tekrar başladıktan sonra, özellikle İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan CHP’li belediyelere yönelik operasyonların ardından piyasalarda dalgalanmalar yaşanmış ve faiz oranları tekrar yükselmişti. Bu olayların ardından gelinen bu noktada, Merkez Bankası’nın rezervlerindeki artışlar ve piyasalara verdiği olumlu mesajlar, genel olarak piyasalar üzerinde karışık etkiler yaratmakta. Ekonomistlerin gözlemlerine göre, halen “19 Mart” etkisi piyasaları baskı altında tutmaya devam ediyor.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Rezervler Hâlâ 19 Mart’ın Gerisinde |
| 2) 19 Mart’ın Etkisi Geçmiş Değil |
| 3) Şimşek Politikalarında Yolun Sonuna Geliniyor |
| 4) İş Dünyası ve Piyasalar Faiz İndirimini Nasıl Karşıladı? |
| 5) Kredi Koşullarına Hızla Yansımalı |
Rezervler Hâlâ 19 Mart’ın Gerisinde
TCMB, 18 Temmuz 2025 itibarıyla döviz rezervlerinde önemli bir artış yaşandı. Resmi verilere göre, döviz rezervleri bir hafta içinde 1 milyar 752 milyon dolar artarak 83 milyar 303 milyon dolara ulaştı. Ancak, bu rakam 21 Mart 2025 tarihinde kaydedilen 88 milyar 328 milyon dolarlık seviyenin altında kalmaktadır. Uzmanlar, Merkez Bankası’nın mevcut rezerv seviyesine ulaşabilmesi için daha fazla çaba göstermesi gerektiğini düşünüyor. Ekonomist Güldem Atabay, “Son dört ayda 19 Mart operasyonlarının etkisi hâlâ geçmedi” dedi. Rezervlerin yükselişi, Merkez Bankası’nın piyasalara yönelik etkili hamlelerde bulunabilmesi açısından önem arz etmekte.
19 Mart’ın Etkisi Geçmiş Değil
Ekonomist Güldem Atabay, 19 Mart’ta yaşanan olayların ardından piyasalarda oluşan belirsizliklerin henüz sona ermediğini ifade ediyor. “Eğer 19 Mart olmasaydı, faizler şu anda çok daha aşağıda olabilirdi” diyen Atabay, İstanbul ve diğer bölgelerdeki operasyonların, rekabetçi bir piyasa ortamını etkilediğini belirtiyor. Faiz oranlarının yükselmesinin yanı sıra, Merkez Bankası’nın faiz hamlelerine karşı tepkilerin hala sürdüğünü vurguluyor.
Şimşek Politikalarında Yolun Sonuna Geliniyor
Güldem Atabay, yılın ilerleyen dönemlerinde enflasyonun yeniden artabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. Temmuz itibarıyla doğal gaz ve gıda fiyatlarındaki artışların dikkat çekici olacağını söyleyen Atabay, yıl sonunda faizin yüzde 40’ın üzerinde kalacağı öngörüsünde bulunuyor. Ayrıca, yaklaşan seçimlerin de piyasa dinamiklerini etkileyebileceği belirtiliyor. Ekonomi yönetiminin yeni bir yol haritası oluşturması gerektiği mesajını veriyor.
İş Dünyası ve Piyasalar Faiz İndirimini Nasıl Karşıladı?
Borsa İstanbul’da yaşanan gelişmeler, karar sonrasında pozitif bir etki yarattı. Borsa İstanbul, 6 Mart sonrasında yüzde 1,5 değer kazanırken, bankacılık endeksi ise yüzde 2’den fazla bir artış gösterdi. Ancak Türkiye’nin kredi risk primi (CDS) ve döviz kurları ise bu karar sonrasında yatay bir seyir izledi. Bu durum, genel olarak piyasalarda karışık bir görünüm sergilediği anlamına geliyor.
Kredi Koşullarına Hızla Yansımalı
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, faiz indirimini yetersiz bulsa da olumlu bir adım olarak değerlendirmiştir. Reel sektörün finansman koşullarının iyileştirilmesi için daha fazla faiz indiriminin yapılmasının gerektiğini savunuyor. Gültepe, “Kredilerin uygun koşullarda ve uzun vadeli kullandırılması, bu zorlu süreçte sanayicilerimizin elini rahatlatabilir.” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | TCMB, 300 baz puanlık indirimle politika faizini yüzde 43’e indirdi. |
| 2 | Döviz rezervleri bir haftada 1,75 milyar dolar artarak 83,3 milyar dolara ulaştı. |
| 3 | Piyasalardaki “19 Mart etkisi” hala hissedilmektedir. |
| 4 | Ekonomistler, enflasyonun yılsonuna kadar yüzde 40’ın üzerinde kalabileceğini öngörmektedir. |
| 5 | TİM Başkanı, daha fazla faiz indirimi çağrısında bulunmuştur. |
Haberin Özeti
TCMB’nin 6 Mart 2025’teki faiz indirimi, piyasalarda karışık tepkilere yol açarken, 19 Mart’taki olayların etkileri hâlâ sürmektedir. Uzmanlar, rezervlerin artmış olmasına rağmen, enflasyonda ve döviz kurlarında belirsizliğin devam ettiğini vurgulamaktadır. Merkez Bankası’nın mevcut politikaları, piyasalardaki güveni yeniden tesis etmek adına önemli bir adım. Ancak, iş dünyası ve ekonominin genel durumu, daha fazla önlem alınması gerektiğini gösteriyor. Bu bağlamda, hem rezervler hem de enflasyon ile ilgili daha kapsamlı politikaların geliştirilmesi gerektiği ortaya çıkıyor.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: TCMB’nin faiz indirim nedeni nedir?
Faiz indirimleri, piyasalardaki genel istikrarı sağlamak ve ekonomik büyümeyi desteklemek amacıyla yapılmaktadır.
Soru: Faiz indirimleri döviz kurlarını nasıl etkiler?
Faiz indirimleri, döviz kurlarında genellikle düşüşe yol açabilir; ancak piyasalardaki güven ortamı da önemlidir.
Soru: Piyasalardaki 19 Mart etkisi nedir?
19 Mart’ta yaşanan olaylar, piyasada belirsizlik yaratmış ve güveni sarsmıştır, bu da faiz oranlarını etkilemiştir.
Soru: TCMB’nin rezervlerinde nasıl bir artış gözlemleniyor?
Son verilere göre, TCMB döviz rezervleri bir haftada 1,75 milyar dolar artarak 83,3 milyar dolara ulaşmıştır.
Soru: Ekonomistler, enflasyonla ilgili ne öngörüyor?
Ekonomistler, yılsonuna kadar enflasyonun yüksek seviyelerde kalacağını öngörüyorlar.
