Türkiye, son dönemde iş gücü piyasasında dikkat çekici bir daralma ile karşı karşıya. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplusal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) yayımladığı yeni rapor, Eylül 2024 ile Şubat 2025 dönemlerini kapsayan bir süreçte, toplam 645 bin 941 kayıtlı işin kaybolduğunu açıkça ortaya koyuyor. Özellikle Antalya, İstanbul, Muğla ve İzmir gibi büyük şehirlerde önemli istihdam kaybı yaşanırken, depremden etkilenen bazı bölgelerde ise yeni iş imkanlarının oluşturulmasıyla ekonomik bir toparlanma gözlemleniyor. İstihdam oranlarındaki bu düşüş, Türkiye’nin ekonomik durumunu derinlemesine etkileyen unsurların başında geliyor.
Raporda dikkat çeken bir diğer husus ise, Eylül 2024’ten Şubat 2025’e kadar olan süreçte istihdam kaybının oranının yüzde 4,1 seviyesine ulaşmış olması. Bu oran, son 10 yılın en büyük ikinci düşüşünü temsil ediyor ve ekonomideki dengesizliklerin işaretlerini veriyor. Betam’ın verilerine göre, özellikle özel sektör kaynaklı istihdam daralması, Türkiye genelindeki birçok sektörde kendini gösteriyor. Ekonomik durgunluk, istihdam kayıpları ile birleştiğinde, toplumun genel refah düzeyini tehdit eden bir faktör haline geliyor.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) İstihdam kayıpları beklenenden daha güçlü |
| 2) En büyük iş gücü kaybı Antalya ve İstanbul’da |
| 3) Sektörel bazda iş kayıpları |
| 4) Deprem bölgesinde yeni iş imkanları |
| 5) Ekonomik toparlanma ve gelecekteki öngörüler |
İstihdam kayıpları beklenenden daha güçlü
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplusal Araştırmalar Merkezi tarafından yayımlanan rapor, son 10 yılın en önemli istihdam kaybını gözler önüne seriyor. Eylül 2024 ile Şubat 2025 arasında yaşanan 645 bin 941 kişilik istihdam kaybı, toplam iş gücünün yüzde 4,1’ine denk geliyor. Yetkililerin verdiği bilgilere göre, daha önce de yaşanan istihdam artışındaki kesintiler, pandemi etkisiyle birlikte bir nebze toparlanmıştı. Ancak bu yeni dönemdeki kayıplar, geçmişteki olumlu eğilimleri anlamlı bir şekilde gölgede bırakmış durumda.
Raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise, 2016’dan bu yana devam eden istihdam artışının pandemideki yayılmanın ardından yeniden kesintiye uğramış olması. 645 bin kişilik istihdam kaybı, 2018-2019 yıllarındaki ekonomik kriz sırasındaki kayıplarla karşılaştırıldığında, durumu daha da çarpıcı kılıyor.
En büyük iş gücü kaybı Antalya ve İstanbul’da
Eylül ayından itibaren Türkiye genelindeki iş gücü kayıpları, özellikle Antalya ve İstanbul gibi büyük şehirlerde göze çarpıyor. Antalya, 168 bin kayıtlı istihdam kaybı ile en çok etkilenen il olurken, İstanbul 121 bin, Muğla ise 72 bin kişilik istihdam kaybı ile takip ediyor. Bu şehirlerdeki işsizlik oranları, toplumda büyük bir huzursuzluk yaratıyor.
Ancak Hatay gibi depremden en çok etkilenen bölgelerde istihdam kaybının tersine, önemli bir istihdam artışı meydana gelmiştir. Hatay’da 57 binden fazla yeni iş yaratılarak, bu süreçte pozitif istihdam sağlanmıştır. Bu durum, yerel ekonomilerin yeniden yapılandırılması açısından büyük önem taşıyor.
Sektörel bazda iş kayıpları
Genel olarak istihdam kayıplarının büyük bir bölümü özel sektörde yaşanırken, hangi sektörlerin daha fazla etkilendiği de raporda net bir biçimde belirtildi. Özellikle konaklama sektörü, yüzde 39,8 oranında düşüşle dikkat çekiyor. 202 binin üzerinde kayıtlı iş kaybı yaşandığı bildirilen bu sektörde yaşanan daralma, Türkiye’nin turistik bölgelerinin ekonomik anlamda zor bir döneme girmesine sebep oldu.
Bu durum sadece konaklama sektörü ile sınırlı kalmazken, metal imalatı, danışmanlık, restoran ve perakende sektörlerinde de önemli kayıpların yaşandığı belirtiliyor. Bu sektörlerin zayıflaması, genel ekonomik dengeyi tehdit eden bir unsur oluşturuyor.
Deprem bölgesinde yeni iş imkanları
Ülkenin güneyinde yer alan deprem bölgesinde, özellikle Hatay’da önemli bir olumlu gelişme yaşandı. Deprem sonrası toparlanma sürecinde, 57 binden fazla yeni iş oluşturuldu ve bu, bu bölge için önemli bir ekonomik atılım anlamına geliyor. Yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları, bu yeni iş imkanlarını oluşturmak için iş birliği yaparak, bölgenin ekonomik yapısını güçlendirmeye çalışıyor.
Bu durum, sadece iş kaybını önlemekle kalmayıp, aynı zamanda bölgenin yeniden inşasına da katkı sunuyor. Bu yeni iş olanakları, bölgenin ekonomik dinamizmini artırırken, aynı zamanda yerel halkın refah seviyesini de yükseltebilir.
Ekonomik toparlanma ve gelecekteki öngörüler
Türkiye, içindeki çeşitli dinamikleri göz önünde bulundurarak, gelecekteki ekonomik durumu hakkında çeşitli öngörülerde bulunulmaktadır. İstihdamdaki bu ciddi kayıplar ve sektörel daralmalar, ileride muhtemel ekonomik istikrarsızlıklara zemin hazırlayabilir. Uzmanlar, hükümetin bu kayıpları önlemek için çeşitli önlemler alması gerektiğini savunuyor.
Ekonomik toparlanmanın sağlanabilmesi için, istihdamı artırıcı politikaların geliştirilmesi ve uygulanması zorunlu hale gelmiştir. Bu politikalar, sadece iş kayıplarının önüne geçmekle değil, aynı zamanda yeni iş alanlarını da geliştirmekle mümkün olacaktır.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Eylül 2024–Şubat 2025 döneminde 645 bin 941 kişilik istihdam kaybı yaşandı. |
| 2 | En büyük iş gücü kaybı Antalya ve İstanbul gibi şehirlerde yaşanıyor. |
| 3 | Konaklama sektörü en çok etkilenen sektörler arasında yer alıyor. |
| 4 | Hatay’da deprem sonrası 57 binden fazla yeni iş imkanı oluştu. |
| 5 | Uzmanlar ekonomik toparlanma için yeni istihdam politikalarının gerekliliğine dikkat çekiyor. |
Haberin Özeti
Bahçeşehir Üniversitesi ekonomistleri tarafından hazırlanan rapor, Türkiye’nin iş gücü piyasasında son 10 yılın en keskin istihdam düşüşünü gözler önüne sermektedir. 645 bin 941 kişilik büyük bir kaybın yaşandığı ve bu kayıpların özellikle özel sektörde yoğunlaştığı ifade edilmektedir. Antalya ve İstanbul gibi şehirlerde belirgin bir istihdam kaybı yaşanırken, depremlerden etkilenen bazı bölgelerde yeni iş imkanları doğmaktadır. Ekonomik istikrarın sağlanması adına politikaların geliştirilmesi, kayıpların telafisi ve yeni iş alanlarının yaratılması büyük önem arz etmektedir. Türkiye, bu bağlamda zor bir dönemden geçiyor ve iş gücü krizi ile başa çıkmak için stratejik adımlar atılması gerekiyor.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Raporda hangi döneme ait veriler yer almaktadır?
Raporda, Eylül 2024 – Şubat 2025 dönemine ait iş gücü verileri yer almaktadır.
Soru: Hangi şehirlerde en fazla istihdam kaybı yaşanmıştır?
Eylül 2024 itibarıyla, Antalya ve İstanbul gibi büyük şehirlerde önemli istihdam kayıpları yaşandığı belirtilmektedir.
Soru: İş gücü kayıplarının en çok görüldüğü sektör hangisidir?
Konaklama sektörü, yüzde 39,8’lik istihdam kaybı ile en çok etkilenen sektör olmuştur.
Soru: Depremden etkilenen bölgelerde durum nasıldır?
Hatay gibi depremden etkilenen bölgelerde, 57 binden fazla yeni iş imkanı oluşturulmuştur.
Soru: Uzmanların gelecekteki öngörüleri nelerdir?
Uzmanlar, iş gücü kayıplarının önlenmesi için yeni istihdam politikalarının geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekmektedir.
