İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının ardından sosyal medya üzerinden organize edilen alışveriş boykotu, Türkiye ekonomisi üzerinde önemli etkiler yaratmıştır. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından yapılan bir analiz, bu boykotun sonucunda kartlı harcama adetlerinde belirgin bir azalma kaydedildiğini göstermektedir. 2 Nisan 2025’te gerçekleşen boykotun ekonomik yansımaları, market ve alışveriş merkezi işlemleri başta olmak üzere, çeşitli alanlarda gözlemlenmiştir. Bu gelişme, kitlesel dijital eylemlerin ekonomik karar alma süreçleri üzerindeki etkisini bir kez daha ortaya koymuştur.
TEPAV’ın uzmanları Gülbin Şahinbeyoğlu ve Merve Dündar tarafından hazırlanan rapor, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) kredi kartı harcamaları ve FAST (Fonların Anlık ve Sürekli Transferi) sistemi verilerini kullanarak, boykotun yarattığı ekonomik etkileri incelemektedir. Rapor, boykotun etkilerinin yalnızca harcama düzensizlikleriyle sınırlı kalmadığını, belirli dönemlerde ekonomik takvimi etkileyen diğer unsurların da rol oynadığını ileri sürmektedir.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Boykotun Ekonomik Yansımaları |
| 2) Harcama ve Transfer Verileri Üzerindeki Etkiler |
| 3) Olumsuz Sonuçların Kapsamı |
| 4) Dijital Eylemlerin Ekonomik Etkileri |
| 5) Gelecekteki Olası Gelişmeler |
Boykotun Ekonomik Yansımaları
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının ardından 2 Nisan 2025 tarihinde sosyal medyada organize edilen alışveriş boykotu, birçok sektörde görünür bir etki yaratmıştır. Boykotun, özellikle kartlı harcamalar üzerine olan etkisini inceleyen TEPAV, bu süreçte alışverişlerin önemli ölçüde azaldığını bildirmiştir. Pazar araştırmaları gösteriyor ki, boykot öncesi dönemle karşılaştırıldığında önemli bir düşüş yaşanmıştır.
TEPAV raporuna göre, boykotun olduğu hafta kartlı harcama adetleri, yılın ilk üç ayı ortalamasının yaklaşık %10 altında kalmıştır. Bu durum, kamuoyunda ve sosyal medyada gündem olan boykotun ekonomik etkilerini ortaya koymaktadır. Boykotun özellikle tüketici davranışları üzerindeki etkisi, daha önce benzeri görülmemiş bir durum olarak dikkat çekmektedir.
Harcama ve Transfer Verileri Üzerindeki Etkiler
Boykotun etkileri sadece kartlı ödemelerle sınırlı kalmamıştır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası verilerine göre, FAST transferleri de ciddi bir darbe almıştır. 2 Nisan haftasında FAST sisteminde yaşanan azalmanın %37,7 seviyelerine ulaştığı bildirilmiştir. Bu rakam, boykotun etkilerinin yalnızca alışveriş alışkanlıklarına değil, aynı zamanda finansal işlemlere de sirayet ettiğini göstermektedir.
Elektronik ticaret alanındaki transferler, boykot sürecinde %58,7’lik büyük bir azalma göstermiştir. Harcamaların azalmasının yanı sıra dijital ödeme süreçlerinde de ciddi değişimler yaşanmıştır. Bu durum, online ticaretin geleceği için alarm zillerini çaldıran bir rakam olarak değerlendirilmektedir.
Olumsuz Sonuçların Kapsamı
Daha önce yaşanan Ramazan Bayramı haftası ile karşılaştırıldığında, seyahat harcamalarında bir artış gözlemlenirken, diğer harcama kalemlerinde ciddi bir düşüş yaşanmıştır. Özellikle market ve alışveriş merkezi işlemlerinin boykot döneminde %12,2 oranında azalma göstermesi dikkat çekici bir bulgudur. Bu durum, halkın tüketim alışkanlıklarındaki köklü değişikliklerin birer göstergesi olarak yorumlanmaktadır.
Rapor, harcamalar ve para transferleri gibi ekonomik göstergelerde ölçülebilir azalmaların yaşandığını vurgulayarak, boykotun yalnızca sosyal medya platformlarında yankı bulan bir tepki olmadığını, aynı zamanda gerçek dünya ekonomisinde etkilerinin olduğunu kanıtlamaktadır. Bu tür dijital eylemlerin kapsamı üzerinde, ilerleyen dönemlerde daha detaylı çalışmalar yapılmasının gerekliliği ortaya çıkmaktadır.
Dijital Eylemlerin Ekonomik Etkileri
Boykotun getirdiği ekonomik uyandırma, kitlesel dijital eylemlerin sadece sosyal medya etkileşimleriyle sınırlı kalmadığını, aynı zamanda günlük hayatın ekonomik dinamikleri üzerinde etkili olabileceğini göstermektedir. Kısa vadede harcamalarda yaşanan düşüş arasında, uzun vadede tüketici bilinci ve duygusunun güçlü bir şekilde desteklenmesi gerektiği de vurgulanmaktadır.
Dijital protestoların ekonomik etkileri, toplum içinde daha geniş bir yankı bulmakta ve bu süreçlerin ne kadar derin olabileceğine dair ipuçları vermektedir. Bu durum, kitlesel tepkilerin etkinliğini artırmak için, gelecekte pocit etkilerinin analiz edilmesinin önemini bir kez daha gözler önüne sermektedir.
Gelecekteki Olası Gelişmeler
Alışveriş boykotları, toplumsal psikoloji ve ekonomik dinamiklerin birlikte değerlendirilmesi gereken bir fenomen haline gelmektedir. Gelecekte, bu tür eylemlerin daha da yaygınlaşması beklenmektedir. TEPAV, bu süreçlerin daha derinlemesine incelenmesi gerektiğini önermektedir. Harcamalar ve dijital transferlerdeki düşüşlerin yanı sıra, sosyal medyanın nasıl kullanıldığının da toplumsal etkileri üzerinde durulması gerekecektir.
Yüksek katılımlara ulaşması beklenen boykotlar ve dijital eylemler, halkın yönetişim ve yönlendirmeler konusunda daha fazla söz sahibi olmasını sağlayabilir. Bu durum, ekonomik karar alma süreçlerinde halkın etkisinin nasıl değişeceğine dair daha fazla tartışmayı gündeme getirir.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınması sonrası sosyal medya boykotu düzenlendi. |
| 2 | Kartlı harcama adetlerinde %10’luk bir azalma yaşandı. |
| 3 | FAST transferlerinde %37,7 oranında bir düşüş kaydedildi. |
| 4 | Elektronik ticaretteki transfer azalmaları %58,7’ye ulaştı. |
| 5 | Dijital eylemlerin ekonomik karar alma süreçlerinde etkileri gözlemlendi. |
Haberin Özeti
Sonuç olarak, Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınması sonrasında sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen alışveriş boykotu, Türk ekonomisinde önemli etkiler yaratmıştır. TEPAV’ın analizi, harcama ve transfer oranlarında belirgin düşüşler kaydedildiğini göstermektedir. Bu durum, kitlesel dijital eylemlerin yalnızca sosyal medya platformları üzerinde kalmayıp, gerçek dünyadaki ekonomik sonuçlarını da doğurabileceğini kanıtlamaktadır. Gelecek dönemde benzer eylemlerin hem toplumsal hem de ekonomik boyutları üzerinde daha fazla çalışmaların yapılması gerekecektir.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Boykot neden yapıldı?
Boykot, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının ardından sosyal medya üzerinden organize edilmiştir.
Soru: Boykotun ekonomik etkileri neler oldu?
Boykot sonucunda kartlı harcamalarda %10, FAST transferlerinde ise %37,7 oranında azalmalar kaydedilmiştir.
Soru: Hangi sektörler en çok etkilendi?
Market ve alışveriş merkezi işlemleri, boykot sürecinde belirgin bir düşüş göstermiştir.
Soru: Bu tür dijital eylemler gelecekte nasıl bir etki yaratabilir?
Dijital eylemler, toplumda daha geniş kitlelerin ekonomik karar alma süreçlerine etkisini artırabilir ve bu süreçlerin nasıl işleyeceğine dair daha fazla tartışma yaratacaktır.
Soru: TEPAV’ın raporunda başka hangi bulgular yer alıyor?
Rapor kapsamında, elektronik ticaret alanındaki transferlerin %58,7 oranında düştüğü ve harcamalarda genel bir azalma olduğu vurgulanmaktadır.
