Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder), 2024 yılına dair kapsamlı bir rapor yayımladı. Raporda, Türkiye’de elektrik dağıtım sistemi kullanan toplam tüketici sayısının 51 milyona yaklaştığı belirtilirken, faturalanan elektrik tüketiminin ilk kez 279 terawatt saat (TWh) seviyesini aştığı vurgulandı. Bu durum, Türkiye’nin enerji dönüşüm sürecinin hızlandığını ve elektrik enerjisinin giderek daha fazla talep edildiğini göstermektedir. Rapor, elektrik dağıtım tesisleri ve sistemlerine yapılan yatırımlar, elektrik tüketim ve üretim rakamları gibi önemli verileri içeriyor. Ülke genelinde 2024 yılı itibarıyla gerçekleştirilen yatırımlar ve daha birçok konu detaylı bir şekilde irdelenmektedir.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Türkiye genelinde elektrik dağıtım şirketlerinden toplam yatırım |
| 2) Elektrik tüketimi rakamları ve dağılımı |
| 3) Elektrik üretiminde kaydedilen artış |
| 4) Elektrik dağıtım hattı uzunluğu ve trafo durumu |
| 5) AR-GE projeleri ve gelişmeler |
Türkiye genelinde elektrik dağıtım şirketlerinden toplam yatırım
2024 yılı itibarıyla Türkiye genelindeki elektrik dağıtım şirketleri, onaylı birim bedelleri üzerinden gerçekleştirdikleri yatırımlar sonucu toplam 52 milyar 465 milyon liralık harcama yapmıştır. Bu yatırımların büyük bir kısmı, toplam 40 milyar 972 milyon TL ile aşağıdaki nedenlerle şebeke yatırımlarına yönlendirilmiştir: enerji verimliliği artırılması, sistemdeki güvenilirliğin sağlanması ve özellikle elektrik altyapısının güçlendirilmesi. Ayrıca, şirketler arasında bu yılın en yüksek yatırımını gerçekleştiren Meram EDAŞ, 5 milyar 77 milyon TL yatırımla bölgesel bazda ön plana çıkmıştır. Diğer bir yandan, Dicle EDAŞ ve Toroslar EDAŞ sırasıyla 4,5 ve 4,2 milyar TL’lik yatırımlar yapmıştır.
Elektrik tüketimi rakamları ve dağılımı
Elder’in raporuna göre, 2024 yılı sonunda dağıtım ve iletim seviyesindeki toplam tüketim 279,04 TWh ile tarihi bir seviyeye ulaşmıştır. Bu miktarın büyük bir kısmı, yani 207,3 TWh, dağıtım seviyesinden elde edilirken, 71,74 TWh’lik kısım ise iletim seviyesinden kaynaklanmıştır. En yüksek elektrik tüketimi, 36,9 TWh ile Toroslar EDAŞ bölgesinde gerçekleşmiştir. Özellikle bu yıl farklı bölgelerde elektrik tüketimlerindeki trendler, endüstriyel ve ticari faaliyetlerin enerji ihtiyacına yönelik önemli ölçüde etkilenmektedir.
Elektrik üretiminde kaydedilen artış
2024 yılı itibarıyla toplam lisanslı elektrik üretimi, bir önceki yıla göre yüzde 4,9 artarak 326 bin 843 GWh olarak kaydedilmiştir. Bu artış, serbest üretim şirketleri ve EÜAŞ tarafından gerçekleştirilen üretimle sağlanmıştır. Ele alınan veriler arasında, doğal gaz santrallerinin payında gözlemlenen azalma dikkati çekmektedir; 2023 yılına ait yüzde 21,9’luk pay, 2024’te yüzde 19,9’a gerilemiştir. Diğer enerji kaynakları itibarıyla hidroelektrik ve rüzgâr enerjisinin payındaki artış dikkat çekmiştir. Özellikle hidroelektrik santrallerinin payı yüzde 20,5’ten yüzde 22,9’a çıkarak pozitif bir gelişim göstermiştir.
Elektrik dağıtım hattı uzunluğu ve trafo durumu
2024 itibarıyla Türkiye genelindeki toplam elektrik dağıtım hattı uzunluğu 1 milyon 491 bin kilometre olarak kaydedilmiştir. Hattın 1 milyon 127 bin kilometresi havai, 364 bin kilometresi ise yer altı hattıdır. Dağıtım sistemlerindeki trafoların sayısı ve kapasiteleri de göz önünde bulundurulmalı; toplam trafo sayısı 557 bin 438 adede ulaşmışken, toplam trafo kapasitesi ise 218 bin 588 MVA seviyesine ulaşmıştır. Bölgesel farklılıklara bakıldığında; Dicle EDAŞ, Meram EDAŞ ve Toroslar EDAŞ öne çıkmaktadır.
AR-GE projeleri ve gelişmeler
Elder, 2014 yılından itibaren desteklenen AR-GE projelerinin sayısının 472’ye ulaştığını bildirdi. Bu projeler arasında malzeme teknolojisi ve şebeke işletimi gibi alanların büyük bir dağılıma sahip olduğu görülmektedir. Malzeme teknolojisi alanında %19,50 ile 92 proje, şebeke işletimine yönelik 81 projelerle %17,20’lik bir pay almıştır. Enerji sektöründeki ilerlemenin hızlı bir şekilde devam ettiği göz önünde bulundurularak, bu projelerin sektördeki gelişmelere önemli katkılar sağlayacağı öngörülmektedir.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Türkiye genelinde elektrik dağıtım sistemini kullanan toplam tüketici sayısı 51 milyona yaklaştı. |
| 2 | 2024 yılında toplam elektrik tüketimi 279 TWh seviyesini aştı. |
| 3 | 2024 yılı için toplam lisanslı elektrik üretimi %4,9 artarak 326 bin 843 GWh oldu. |
| 4 | Türkiye genelinde toplam elektrik dağıtım hattı uzunluğu 1 milyon 491 bin kilometreye ulaştı. |
| 5 | AR-GE projeleri sayısı 472’ye ulaştı; malzeme teknolojisi projeleri en yüksek paya sahip. |
Haberin Özeti
Elder’in yayımladığı 2024 yılı Sektör Raporu, Türkiye’nin elektrik dağıtım sektöründeki önemli gelişmeleri gözler önüne seriyor. Rapor, elektrik tüketimi ve üretimi, yapılan yatırımlar, dağıtım hatları ile trafo sayılarındaki artışla birlikte, enerji dönüşüm sürecinin kaçınılmaz bir parçası haline geldiğini vurguluyor. Elektrik dağıtım şirketleri, önümüzdeki dönemde arttırılması gereken yatırımlar ve alt yapı geliştirmeleri ile daha sürdürülebilir bir elektrik ağı oluşturma hedefindedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Elektrik dağıtım sektöründe 2024 yılı itibarıyla yapılan toplam yatırım miktarı nedir?
2024 yılında Türkiye genelinde elektrik dağıtım şirketleri tarafından yapılan toplam yatırım miktarı 52 milyar 465 milyon lira olarak kaydedilmiştir.
Soru: 2024 yılı elektrik tüketimi ne kadar arttı?
2024 yılı itibarıyla, elektrik tüketimi bir önceki yıla göre 279,04 TWh seviyesine ulaştı ve bu bir rekor düzeydir.
Soru: Hangi enerji kaynakları elektrik üretiminde dikkat çeken değişikliği gösteriyor?
Doğal gaz santrallerinin payındaki azalma dikkat çekerken, hidroelektrik ve rüzgâr enerjisi kaynaklarının payı artmaktadır.
Soru: Elektrik dağıtım hattı uzunluğu ne kadardır?
Türkiye genelinde toplam elektrik dağıtım hattı uzunluğu 1 milyon 491 bin kilometreye ulaşmıştır.
Soru: AR-GE projelerinin sektöre etkisi nedir?
AR-GE projeleri, sektördeki innovasyon ve teknolojik gelişmelerin hızlanmasına katkıda bulunmakta olup, enerji verimliliğini artırmaya yönelik önemli adımlar içermektedir.
