Son günlerde, Çin’in imalat sanayisindeki ekonomik faaliyetler ile ABD-Çin ticareti üzerinde önemli gelişmeler yaşandı. Mayıs 2025 itibarıyla, Çin imalat sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) önceki aya göre artmasına rağmen hala daralma göstermeye devam etti. ABD’nin gümrük tarifelerini artırmasının ardından gerçekleşen ticaret gerilimleri, iki ülke arasındaki ilişkileri yeniden şekillendirdi. Bu durumun imalat sanayisine olan etkileri ve ABD-Çin arasında gelişen ticaret müzakereleri, küresel ekonomik dengeleri etkileyen önemli unsurlar arasında yer alıyor.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) İmalat Sanayinde Sınırlı Artış |
| 2) İmalat Dışı PMI Geriledi |
| 3) ABD ve Çin’in Karşılıklı Tarife Misillemesi |
| 4) Ticaret Müzakereleri ve Sonuçları |
| 5) Gelecek Beklentileri |
İmalat Sanayinde Sınırlı Artış
Çin’de imalat sanayisi, Mayıs 2025’ta büyüme göstermekle birlikte, hala daralma içinde kalıyor. Çin Ulusal İstatistik Bürosu (UİB) verilerine göre, imalat sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Mayıs ayı itibarıyla 49,5’e yükseldi. Bu artış, bir önceki aya göre 0,5 puanlık bir artış olarak kaydedildi. Ancak, PMI endeksinin 50’nin altında kalması durumu, imalat sanayisindeki daralma sürecinin sürdüğünü gösteriyor. Bu yılın başında yaşanan dalgalanmalar, endeksin ocakta 49,1’e gerilemesiyle başlamıştı. Ardından, Şubat ayında 50,2 ve Mart ayında 50,5 gibi büyüme değerine ulaşmıştı. Ancak, Nisan ayında yaşanan gümrük tarife artışları ve ticaret gerilimleri nedeniyle endeks 49’a düşerek son 16 ayın en düşük seviyesine inmişti.
UİB Kıdemli İstatistikçisi Cao Çinghı, Mayıs ayı itibarıyla ABD ile ticarette bir iyileşme görülmeye başlandığını açıkladı. Hem ihracatta hem de ithalatta Nisan ayına kıyasla bir artış gözlemlenmişti. İmalat sanayinin içinde yer alan yeni siparişler alt endeksi ise 49,2’den 49,8’e yükseldi. Yeni ihracat siparişleri alt endeksi de 44,7’den 47,5’e çıkarak sektördeki faaliyetlerin arttığını gösterdi.
İmalat Dışı PMI Geriledi
Mayıs 2025’te imalat dışı PMI, hizmetler, inşaat, madencilik ve tarım gibi sektörleri kapsayarak 50,3 seviyesine geriledi. Ocak ayında 50,2 seviyesini gören endeks, Şubat ayında 50,4’e ve Mart ayında 50,8’e kadar yükseldi. Ancak, Nisan ayında tekrar gerileyerek 50,4 seviyesine döndü. PMI endeksinin genel dinamiklerini değerlendirdiğimizde, 50’nin üzerindeki değerlerin ekonomik faaliyetlerde bir artışı, altındaki değerlerin ise bir azalmayı işaret ettiğini görmekteyiz. Bu veriler, Çin ekonomisinin büyüme dinamiklerinde bir belirsizlik olduğunu ortaya koymaktadır.
ABD ve Çin’in Karşılıklı Tarife Misillemesi
Ticaret gerilimlerinin artmasına neden olan bir diğer faktör ise ABD Başkanı Donald Trump‘ın, 2 Nisan’da aldığı gümrük vergi artış kararlarıdır. Bu karar, Çin’in de aralarında bulunduğu birçok ticaret ortağına uygulanmıştır. Çin’in bu karara yanıt vermesiyle birlikte karşılıklı tarifeler arasında bir restleşme yaşandı. ABD, Çin’e uyguladığı gümrük tarifesini %145’e kadar artırdı. Bununla birlikte, Çin de ABD’ye %125’lik bir gümrük vergisi uygulamaya başladı.
Washington yönetimi, belirli taşımacılık ve ticaret ortaklarıyla olan ek tarifeleri 90 gün süreyle ertelemişken, Çin’e yönelik tarifelerin ise hemen yürürlüğe girmesi beklenmiştir. Ticaret müzakereleri, iki ülke arasında tırmanan gerilimi azaltmayı hedefleyen bir yaklaşım olarak öne çıkmıştır. 10-11 Mayıs tarihlerinde, ABD’li ve Çinli yetkililer İsviçre’nin Cenevre kentinde bir araya gelerek karşılıklı tarifeleri yeniden gözden geçirme kararı almışlardır.
Ticaret Müzakereleri ve Sonuçları
Müzakerelerin ardından, 14 Mayıs itibarıyla ABD’nin, Çin mallarına uyguladığı gümrük vergisini %145’ten %30’a düşürmesi kararlaştırılırken, Çin’in ABD mallarına yönelik gümrük vergisi de %125’ten %10’a indirildi. Bu noktada, iki ülke arasındaki ilişkilerin düzeltilebilmesi adına önemli bir adım atılmış olmuştur. Ancak, ABD Başkanı Donald Trump tarafından yapılan son açıklamalarda, Çin’in bu geçici anlaşmayı ihlal ettiği iddia edilmiştir. Bu durum, müzakerelerin geleceği için belirsizlik yaratmakta ve ilişkilerin sağlıklı bir biçimde ilerlemesi açısından sorun teşkil etmektedir.
Gelecek Beklentileri
Çin’in imalat sanayisindeki daralma ve ticarette devam eden belirsizlik, gelecekte ekonomik büyüme üzerinde olumsuz etkiler yaratabilecek unsurlar arasında yer almaktadır. Analistler, ABD ile Çin arasında süregelen ticaret gerilimlerinin, iki ülkenin ekonomilerini etkileyebileceğini savunmaktadır. Geçmiş veriler ve mevcut durum göz önüne alındığında, Çin’in ihracatına dayalı olan imalat sanayisinin, alınan gümrük önlemlerinden olumsuz etkileneceği düşünülmektedir. Özellikle yeni siparişlerdeki azalma, bu durumun kalıcı hale gelmesine neden olabilir. İki ülke arasında süregelen ticaret müzakerelerinin sonuçları da, gelecekteki ekonomik güven ortamını etkileyen belirleyici unsurlardan biri olacaktır.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | İmalat sanayi PMI, Mayıs 2025’te 49,5 seviyesine yükseldi ancak hala daralma devam ediyor. |
| 2 | Yeni siparişler alt endeksi, imalat sanayisinde bir artış gösterdi. |
| 3 | Ticaret gerilimleri, ABD ve Çin arasında yüksek gümrük tarifeleri ile sonuçlandı. |
| 4 | Tarife müzakereleri, iki ülke arasındaki ilişkileri düzeltmeye yönelik önemli bir adım olarak öne çıkıyor. |
| 5 | Gelecek ekonomik beklentiler, Çin’in imalat sanayi üzerindeki belirsizlik ile şekilleniyor. |
Haberin Özeti
Çin’de imalat sanayisi, Mayıs 2025 itibarıyla sınırlı bir artış göstermesine karşın, hala daralma içindedir. Ticaret gerilimlerinin devam etmesi, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri olumsuz etkileyerek, sanayinin geleceği üzerinde belirsizlik yaratmaktadır. İki ülke arasındaki gümrük tarifeleri, alınan önlemler ve müzakerelerin etkileri, genel ekonomik görünüm üzerinde belirleyici olmuş ve bu durum, dünya ekonomisinde de yankı bulmuştur.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Çin imalat sanayisindeki son durum nedir?
Çin imalat sanayi, Mayıs 2025 itibarıyla PMI endeksinin 49,5’e yükselmesine rağmen, hala daralma içindedir.
Soru: ABD ve Çin arasında gümrük tarifeleri konusunda ne gibi gelişmeler yaşandı?
ABD, Çin mallarına yönelik gümrük tarifesini %145’ten %30’a düşürürken, Çin de ABD mallarına yönelik tarife oranını %125’ten %10’a indirmiştir.
Soru: İmalat dışı PMI ne durumda?
İmalat dışı PMI, Mayıs 2025’te 50,3 seviyesine gerilemiştir, bu da ekonomik faaliyetlerde bir azalmayı göstermektedir.
Soru: Ticaret müzakereleri ne getiriyor?
Ticaret müzakereleri, iki ülke arasındaki gerginliği azaltmaya yönelik önemli adımlar atmaktadır; ancak sonuçları belirsizdir.
Soru: İşletmeler bu durumu nasıl etkileniyor?
Artan belirsizlik ve gümrük tarifeleri, işletmelerin ticaret stratejilerini yeniden gözden geçirmesine neden olmaktadır.
