Son yıllarda şehir hayatının bir parçası haline gelen dışarıda yeme içme alışkanlıkları, ekonomik dalgalanmalar ve enflasyon gibi faktörlerin etkisiyle önemli bir değişim sürecine girmiştir. Mart 2025 verileri, kredi ve banka kartlarıyla yapılan yeme içme işlemlerinin son bir yılın en düşük seviyesine gerilediğini gösteriyor. Elimizdeki veriler, tüketicilerin harcama alışkanlıklarındaki değişim ve bu değişimin ekonomik yansımaları üzerine dikkat çekiyor. Hem fiyat artışları hem de alım gücündeki daralmalar, dışarıda yeme-içmeye olan sıklığı ve alışveriş tutarını etkileyen önemli unsurlar arasında yer alıyor.
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) kaynaklarından elde edilen bilgilere göre, Mart 2025’te yeme içme sektörüne ait banka ve kredi kartı işlemlerinin sayısı 200 milyon adetle rekor düşük iken, işlem tutarı 87 milyar TL olarak kaydedildi. Ancak nominal olarak bakıldığında bu rakam yüzde 45 gibi bir artış göstermesine rağmen, yeme içme kalemindeki enflasyon oranının yüzde 43,38 olduğu göz önüne alındığında reel artışın sadece yüzde 1,1 seviyesinde kaldığı görülmektedir. Sonuç olarak, toplam harcamada bir daralma yaşandığı ve tüketicilerin dışarıda yeme sıklığının belirgin bir şekilde azaldığı anlaşılmaktadır.
Aşağıdaki tablo, konunun ana başlıklarını içerir ve detaylı incelemeler yapmama olanak tanır.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Yeme İçme Harcama Verileri |
| 2) Reel Harcama ve Enflasyon |
| 3) Tüketici Davranışlarını Etkileyen Faktörler |
| 4) Sektör Temsilcilerinin Görüşleri |
| 5) Gelecek Öngörüleri |
Yeme İçme Harcama Verileri
Yeme içme harcamalarına ilişkin en güncel veriler, 2025 yılının Mart ayında kredi ve banka kartlarıyla gerçekleştirilen işlemlerin sayısının 200 milyon ile son bir yılın en düşük seviyesine gerilediğini ortaya koyuyor. Bu veriler, aynı zamanda yeme içme sektöründe yaşanan duraklamanın da bir göstergesi. 2024 yılı boyunca işlem adedi ortalama 225 milyon civarındayken, 2025’in ilk çeyreğinde bu rakamın 211 milyona düştüğü vurgulanıyor. Özellikle şubat ve mart aylarında 200 milyon bandına düşen işlem adedinin son iki yılın en düşük değerlerini gösterdiği belirtiliyor.
Tüketicilerin yeme içme harcamalarındaki azalma, genel ekonomik durumu da yansıtmakta. Yeme içme sektöründeki bu düşüş, sadece tüketici harcamalarında değil, aynı zamanda sektörel büyümede de bir daralma anlamına geliyor. İşlem başına düşen harcama ise 435 TL olarak kaydedilmiştir; bu sayı, nominal bir rekor olmasına rağmen reel harcama açısından bir artış sağlanamadığını göstermektedir.
Reel Harcama ve Enflasyon
Yeme içme harcamalarında reel bazda gözlemlenen gelişmeleri değerlendirirken, enflasyon oranlarını da göz önünde bulundurmak gereklidir. 2024 yılının aynı döneminde yeme içme sektöründe işlem tutarı 60 milyar TL olarak kaydedilmişti. Ancak 2025’in Mart ayında toplam harcama 87 milyar TL olmasına rağmen, enflasyon oranının yüzde 43,38 olmasının etkisiyle reel artış sadece yüzde 1,1 seviyesinde kalmıştır. Dolayısıyla, nominal olarak artış gösteren tutarlar gerçekte alım gücündeki daralmayı gizlemektedir.
Sektör temsilcileri, enflasyonun ve fiyat artışlarının yanı sıra, alım gücündeki zayıflamanın dışarda yeme içme alışkanlıklarını olumsuz etkilediğini ifade etmektedir. Yeme içme harcamalarının reel olarak artmamasının verdiği sinyal, tüketicilerin harcamalarını kısıtlama yoluna gideceği yönündedir.
Tüketici Davranışlarını Etkileyen Faktörler
Tüketici davranışlarını etkileyen başlıca faktörler arasında ekonomik durum, fiyat artışları ve enflasyon yer almaktadır. Tüketicilerin yeme içme alışkanlıklarındaki azalma, bu unsurların birleşik etkisi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Özellikle son dönemde artan gıda fiyatları, birçok tüketicinin dışarıda yeme sıklığını azaltmasına neden olmuştur. Bu durum, yalnızca daha az harcama yapılmasını değil, aynı zamanda daha dikkatli bir bütçeleme süreçlerine de yol açmaktadır.
Sonuç olarak, dışarıda yeme içme alışkanlıklarında görülen bu tür değişiklikler, sadece bireyler için değil, aynı zamanda sektör için de büyük bir etki yaratmaktadır. Tüketicilerin harcama kalıplarında meydana gelen değişimler, restoranların ve diğer yeme içme mekanlarının iş yapış şekillerini yeniden gözden geçirmelerine neden olabilir.
Sektör Temsilcilerinin Görüşleri
Sektör temsilcileri, hem fiyat artışları hem de alım gücündeki daralmanın, dışarıda yeme içme sıklığını etkilediğini vurgulamaktadır. Özellikle fiyat artışları, tüketicinin harcama yapma istekliliğini azaltmakta ve bu durum sektördeki satışları doğrudan etkilemektedir. Yılın ilk çeyreğinde yaşanan bu gelişmeler, dışarıda yeme içme alışkanlığının gidişatı hakkında da birçok soru işareti bırakmaktadır.
Sektör temsilcileri, bu durumun devam etmesi halinde, uzun vadede daha fazla iş kaybı yaşanabileceğini dile getirmektedir. Hali hazırda bazı restoranların ve kafe zincirlerinin satışlarının azaldığı gözlemlenmektedir ve bu durum, iş yerlerinin ya kapandığı ya da işçi çıkarmalara gitmek zorunda kaldıkları bir durumu doğurabilir.
Gelecek Öngörüleri
Ekonomik durgunluğun ve enflasyon baskılarının etkisi ile, sektörün geleceği konusunda olumsuz öngörülerde bulunulmaktadır. Yılın ilk çeyreğindeki veriler, yeme içme alanında yaşanan düşüşlerin devam edeceğini ve tüketici davranışlarının, harcama eğilimlerinin değişeceğini göstermektedir. Tüketicilerin daha az sıklıkla dışarıda yemek yeme eğiliminde olmaları, sektörün büyümesini olumsuz yönde etkilemeye devam edecektir.
Tüketici güveninin yeniden sağlanması, harcamaların artmasına katkıda bulunabilir. Ancak, fiyat artışları ve genel ekonomik belirsizlikler, tüketicileri harcama yapmaktan alıkoymaya devam ederse, bunun sektöre olan etkileri kaçınılmaz olacaktır. Bu bağlamda, restoranlar ve yeme içme işletmeleri, müşterilere daha cazip teklifler sunmak zorunda kalabilirler.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Mart 2025’te yeme içme işlemleri 200 milyon ile en düşük seviyeye düştü. |
| 2 | İşlem başına düşen harcama 435 TL olarak kaydedildi. |
| 3 | Yeme içme harcamalarında reel artış sadece %1,1 seviyesinde kaldı. |
| 4 | Sektör temsilcileri, dışarıda yeme sıklığındaki azalma için fiyat artışlarını gösteriyor. |
| 5 | Gelecek dönemde harcama kalıplarında daha fazla değişim bekleniyor. |
Haberin Özeti
Mart 2025 verileri, Türkiye’de yeme içme sektörünün yaşadığı büyük bir değişimi ve ekonomik çalkantıların etkilerini net bir şekilde ortaya koyuyor. Kredi ve banka kartlarıyla yapılan işlemlerdeki düşüş, tüketici harcamalarında gözlemlenen azalma ve enflasyon baskıları, yeme içme alışkanlıklarının yeniden şekillendiğini gösteriyor. Ekonomik belirsizliklerin devam etmesiyle birlikte, sektör temsilcileri alarm vermekte ve gelecekte yaşanabilecek olumsuz gelişmelere dikkat çekmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Yeme içme harcamalarında neden düşüş yaşanıyor?
Yeme içme harcamalarında düşüş, fiyat artışları ve alım gücündeki daralma gibi ekonomik etkenlerden kaynaklanmaktadır.
Soru: İşlem adedindeki düşüş ne anlama geliyor?
İşlem adedindeki düşüş, tüketicilerin dışarıda yeme sıklığının azaldığını ve harcamalarını kısıtlama yoluna gittiğini göstermektedir.
Soru: Enflasyon yeme içme sektörünü nasıl etkiliyor?
Enflasyon, yeme içme sektöründeki fiyat artışlarını tetikleyerek tüketicinin harcama gücünü olumsuz yönde etkilemektedir.
Soru: Sektör temsilcileri bu duruma ne diyor?
Sektör temsilcileri, dışarıda yeme sıklığındaki azalma için fiyat artışlarını ve alım gücü düşüklüğünü öne sürmektedir.
Soru: Gelecekte yeme içme harcamalarında ne gibi değişiklikler bekleniyor?
Gelecekte yeme içme harcamalarında daha fazla değişim bekleniyor; tüketicilerin harcama alışkanlıkları ve sıklığında dalgalanmalar olabilir.
