İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, son yıllarda Türkiye’de yaşanan çocuk işçi ölümlerine dikkat çeken kapsamlı bir rapor yayımladı. Raporda, 2000’lerin başından itibaren, özellikle 2024 yılının en yüksek çocuk işçi ölüm oranlarının kaydedildiği belirtildi. Ayrıca, çocuk işçiliği ile mücadelenin aciliyetine değinerek, 2025 yılını çocuk işçiliği ile mücadele yılı ilan etme önerisi öne çıktı. İSİG’in verileri, çocuk işçilerin sanayideki artışı ve bu durumun sebep olduğu trajik sonuçları vurgulamaktadır.
Raporda, son 12 yılda en az 742, 2002 yılından itibaren iktidarda olan AKP döneminde ise en az 978 çocuğun çalışma şartları altında yaşamını yitirdiği kaydedilmiş, çocuk işçilerin MESEM (Mesleki Eğitim ve Staj Merkezi) kapsamındaki durumuna özel bir vurgu yapılmıştır. Bu durum, sanayideki çocuk işçilerin ölüm oranının yükselmesine neden olan temel etkenlerden biri olarak sunulmuştur. İSİG, raporunda aynı zamanda yaşanan durumu kamuoyunun dikkatine sunarak, sorunun çözümü için merkezi düzenlemelerin gerekliliğini savunmuştur.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Çocuk İşçi Ölümlerinin Kısa Tarihçesi |
| 2) MESEM ve Çocuk İşçiliği İlişkisi |
| 3) 2024 Yılı Verileri |
| 4) Çocuk İşçiliği ile Mücadele Stratejileri |
| 5) Toplumun Rolü ve Farkındalığı |
Çocuk İşçi Ölümlerinin Kısa Tarihçesi
İSİG Meclisi, çocuk işçi ölümlerinin artışına dair çeşitli istatistikleri kapsamlı bir şekilde inceleyerek, Türkiye’deki bu sorunun yıllara göre seyrini belgeledi. 2013 yılından itibaren yapılan tespitler, tekrar eden bir olumsuz durumu gözler önüne seriyor. 2013 yılında yaşanan ölümler 59 çocukla başlarken, ardından gelen yıllarda bu sayının dalgalanmalar göstererek 2024 yılında en az 71 çocuğa ulaşmasına neden oldu. Bu veriler, her yıl binlerce çocuğun ağır çalışma koşullarına maruz kaldığını ve ciddi bir tehlike altında yaşamını sürdürdüğünü gösteriyor. 2024 yılı, en yüksek çocuk işçi ölüm oranının kaydedildiği yıl olarak raporda yer almakta.
MESEM ve Çocuk İşçiliği İlişkisi
MESEM, Türkiye’de çocuk işçiliğinin yaygınlaşmasında önemli bir rol oynamış durumda. İSİG raporlarına göre, mesleki eğitim ile birlikte çocuk işçilerin sayısı, devlet eliyle kitlesel olarak artış göstermiştir. Bu durum, sanayi sektöründe çocuk işçilerin oranın ilerleyen yıllarda daha da yükselmesine sebep olmuştur. Sanayide çırak ve kalfa olarak çalışan çocukların yüksek iş güvenliği şartları altında olmaması, sık sık kazalarla karşılaşmalarına neden olmakta. İSİG, bu durumun ölümler üzerindeki olumsuz etkisini vurgulamakta ve 2024 yılında bu oranın yüzde 25’e çıktığını belirtmektedir.
2024 Yılı Verileri
2024 yılı, İSİG’in belirttiği üzere, çocuk işçi ölümleri bakımından kaydedilen en yüksek yıl olmuştur. Raporda, bu tarihe kadar 71 çocuğun iş kazası sonucunda hayatını kaybettiği bilgisi verilmektedir. İSİG’in yıllık verileri incelediğinde, çocuk işçi ölümleri için yıllara göre detaylı bir istatistik sunulmuştur; bu kapsamda, 2023 yılında en az 54, 2022 yılında ise yine 62 çocuk işçinin hayatını kaybettiği kaydedilmiştir. 2024’teki çarpıcı artış, ülkede çocuk işçiliği ile mücadelede alınması gereken önlemlerin aciliyetini ortaya koymaktadır.
Çocuk İşçiliği ile Mücadele Stratejileri
Çocuk işçiliği ile mücadelenin etkili bir şekilde yürütülmesi için geniş kapsamlı stratejilerin oluşturulması gerekmektedir. Bu bağlamda, 2025 yılının çocuk işçiliği ile mücadele yılı olarak ilan edilmesi gerektiği önermesi, İSİG tarafından gündeme getirilmektedir. Bu yıl içerisinde, çocukların iş gücünden uzaklaşması ve eğitim hayatına dönmeleri teşvik edilmelidir. Ayrıca, devletin bu konuda sağlamada görev ve sorumluluklarını yerine getirmesi şarttır. Çocuk işçiliği ile mücadelede kamu kurumları ile işbirliği içinde, yerel yönetimlerin öncülüğünde toplumsal farkındalık artırılmalıdır.
Toplumun Rolü ve Farkındalığı
Toplumun çocuk işçiliği konusunda bilinçlendirilmesi, ölümleri azaltma yönünde kritik bir dönemecin başlangıcı olabilir. Ailelerin, çocukların çalışma hayatına atılmalarını engellemek için bilinçli olması ve çocuklarını eğitimlerine yönlendirmeleri gerekmektedir. Sivil toplum kuruluşları, bu konuda çocuk işçiliğini sona erdirmek için destekleyici projeler geliştirmelidir. Eğitim, toplumsal cinsiyet eşitliği ve ekonomik destek sistemlerinin oluşturulması, çocuk işçiliği ile mücadelede toplumun etkisini artırabilir.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Son 12 yılda en az 742 çocuk işçi yaşamını yitirmiştir. |
| 2 | AKP iktidarında en az 978 çocuk işçi ölmüştür. |
| 3 | 2024 yılı, en yüksek çocuk işçi ölümü ile kaydedilen yıl olmuştur. |
| 4 | MESEM ile çocuk işçiliği kitlesel hale gelmiştir. |
| 5 | 2025 yılı, çocuk işçiliği ile mücadele yılı olarak ilan edilmelidir. |
Haberin Özeti
Raporda belirtilen veriler, Türkiye’de çocuk işçiliğinin trajik bir sorun haline geldiğini bir kez daha gözler önüne sermektedir. Çocukların çalışma şartları altında yaşamlarını yitirmesi, yalnızca bir istatistikten ibaret değil, aynı zamanda geleceğin teminatı olan çocukların hayallerinin sona ermesi anlamına gelmektedir. İSİG Meclisi, bu sorunun üstesinden gelmek için acil adımlar atılması gerektiğini vurgularken, toplumun bu konudaki duyarlılığını artırma çağrısını da yapmaktadır. Çocuk işçiliği ile gerçek bir mücadele yürütmek, hem yasa yapıcılar hem de toplumun tamamı için bir görevdir.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Türkiye’de çocuk işçi ölümlerinin sayısı son yıllarda nasıl bir seyir izlemiştir?
Son yıllarda çocuk işçi ölümlerinin sayısında kaydedilen artış oldukça dikkat çekicidir. 2013-2024 yılları arasında toplamda 742 çocuk işçi hayatını kaybetmiştir.
Soru: MESEM nedir ve çocuk işçiliği ile nasıl bir ilişkisi vardır?
MESEM, Mesleki Eğitim ve Staj Merkezleri’ni ifade eder. Bu yapı, çocuk işçiliğinin artmasına katkıda bulunmuş ve sanayideki çocuk işçi oranının yükselmesine neden olmuştur.
Soru: 2024 yılı çocuk işçi ölümlerindeki artışın sebepleri nelerdir?
2024 yılında çocuk işçi ölüm oranlarının artması, iş güvenliği eksiklikleri ve mevsimsel iş gücü taleplerinin artmasından kaynaklanmaktadır.
Soru: Çocuk işçiliği ile mücadelede ne gibi adımlar atılması gerekmektedir?
Çocuk işçiliği ile mücadelede, kamu politikalarının geliştirilmesi, eğitim programlarının teşvik edilmesi ve toplumda farkındalığın artırılması öncelikli adımlardır.
Soru: Toplum olarak çocuk işçiliğine karşı nasıl bir tutum sergilemeliyiz?
Toplum, çocuk işçiliği konusunda bilinçli olmalı, aileler çocuklarını eğitime yönlendirmeli ve çocukların çalışma hayatına atılmalarının önüne geçmelidir.
