Bir dönemin Türkiye’sine dair gözlemlerini kaleme alan Mahfi Eğilmez, 1950’lerin Ankara’sında yaşadığı anıları paylaşıyor. Bu dönemde şehir yaşamının ve sosyal ilişkilerin nasıl şekillendiğini anlatan Eğilmez, o yılların insanları arasındaki ilişkilerin yansımalarını detaylı bir şekilde açıklıyor. Kendi yaşam deneyimleri üzerinden toplumun gelişimine, ahlaki değerlere ve eğitim sisteminin değişimine dair önemli tespitlerde bulunuyor. 1950’lerin Ankara’sındaki komşuluk ilişkilerinin, sosyal sınıflar arasındaki farkların ne denli az olduğuna vurgu yaparak, geçmişle günümüzdeki ayrışmayı ele alıyor.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Çocukluk anıları ve komşuluk ilişkileri |
| 2) Eğitim sistemine dair gözlemler |
| 3) Borçlanma ve maddi durum |
| 4) Üniversite hayatı ve eğitimserüveni |
| 5) Geçmişten günümüze toplumsal değişimler |
Çocukluk anıları ve komşuluk ilişkileri
Mahfi Eğilmez, 1950’lerin Ankara’sında, Adakale Sokak’ta büyüdüğünü ve burada komşuluk ilişkilerinin nasıl şekillendiğini aktarıyor. İki katlı bahçeli evlerde yaşayan insanların genelde kendilerine benzer yaşam standartlarına sahip olduğunu, zenginlik ve fakirlik arasında belirgin bir uçurum olmadığını ifade ediyor. O dönemlerde insanların birbirleriyle olan iletişimleri oldukça samimi ve sıkıydı. Çocuklar sokaklarda özgürce oynar, komşular arasında meyve paylaşımları yapılırdı. Eğilmez, böyle bir ortamda büyümüş olmanın, onun hayatına önemli katkılarda bulunduğunu vurguluyor. Sadece kendi evlerinde değil, herkesin evinde adeta bir aile gibi olunduğu dönemde, misafirlik kültürü de oldukça gelişmişti.
Bu komşuluk ilişkileri, insanların yaşamı paylaşma iradesini ortaya koyuyordu. Hemen yan apartmanda oturan emekli hâkimin, bir ordu komutanının ya da tüccar ailenin çocukları ile oyun oynamak, onlarla aynı okulda eğitim almak, sosyal katmanların birbirine ne kadar yakın olduğunu gösteriyordu. Eğilmez, o dönemde ekonomik zorlukların neredeyse herkes için benzer olduğunu, insanların benzer gelir düzeylerine sahip olduğunu, bu nedenle zenginlik ve yoksulluğun birbirine karıştırıldığı bir ortamda büyüdüğünü dile getiriyor.
Eğitim sistemine dair gözlemler
Eğilmez, eğitim hayatına dair anılarını aktarırken, o yıllardaki eğitim sisteminin nasıl işlediğine de dikkat çekiyor. Mimar Kemal İlkokulu’nda, sınıfların kalabalık olması ve eğitim koşullarındaki zorluklar, öğrenci deneyimlerini etkileyen unsurlar arasında yer alıyordu. Eğilmez, 60 kişilik sınıflarda eğitim almanın getirdiği zorlukları vurgulayarak, eğitimde eşitlik ve adalet anlayışının daha ön planda olduğu bir dönem yaşandığını belirtiyor.
Öğrencilerin birbirleriyle olan ilişkilerinin de oldukça önemli olduğunu dile getiren Eğilmez, arkadaşlık bağlarının güçlü olduğunu, eğitim sisteminin de bu bağları pekiştirici bir rol oynadığını ifade ediyor. Eğitimin sadece akademik bilgi aktarımından ibaret olmadığını, aynı zamanda sosyal değerlerin de aktarıldığı bir süreç olduğunu vurguluyor. Eğilmez’in anılarında, çocukların birlikte büyüdüğü, aynı okullarda eğitim aldığı ve birbirlerinin hayatlarına ortak olduğu bir ortamda, eğitimin yalnızca akademik başarıyla sınırlı olmadığı görülüyor.
Borçlanma ve maddi durum
Mahfi Eğilmez, ailesinin maddi durumuna dair bilgilere de yer veriyor. 1961 yılında aile bireylerinin Adakale Sokak’tan Uğur Apartmanına taşınması sürecinde yaşananları aktarıyor. Babasının borçlanma konusunda oldukça titiz olduğunu, her ay maaşını alır alır ödeme yaparak borçlarını güncel tutuklardığını belirtiyor. O yıllarda kredilerin ve borçların nasıl algılandığına dair önemli gözlemler yapıyor. Eğilmez, borçlanmanın günümüzden farklı olarak daha çok bir kaygı kaynağı değil, bir ihtiyaç olarak görüldüğünü ifade ediyor.
Uğur Apartmanı’nda yaşayan ailelerin farklı kesimlerden oluşması, toplumdaki sınıf ayrımlarının o dönemdeki algısını sorgulamakta. İnsanların gelir düzeyinin birbirine yakın olması, sosyal ilişkilerin daha sıcak ve samimi bir ortamda gelişmesini sağlıyordu. Bu durum, günümüzdeki maddi farklılıkların daha belirgin hale geldiği bazı sosyal yapılarla karşılaştırıldığında dikkat çekici bir çelişki oluşturuyor.
Üniversite hayatı ve eğitim serüveni
Eğilmez, üniversite yıllarındaki tecrübelerini aktardığında, toplumsal değerlerin eğitim üzerindeki etkisini bir kez daha ortaya koyuyor. Hocalarının eğitim konusundaki hassasiyetlerine, öğrencilerle olan ilişkilerine ve kendi eğitim hayatına dair anılarına değiniyor. Mülkiye Üniversitesi’ndeki dönemi, akademik kariyerinin temel taşlarını oluşturduğunu ifade ediyor. Bir yandan borçlanma kaygısı taşırken, diğer yandan öğretim görevlisi olarak adım attığı eğitimin farklı dinamiklerini keşfe çıkmasını sağladığını vurguluyor.
Üniversite yaşamının sadece akademik başarıdan ibaret olmadığını, aynı zamanda sosyal ilişkilerin, arkadaşlıkların ve disiplinin de önemli olduğunu belirten Eğilmez, derslerine katkı sağlayan önemli öğretiler aldığını ifade ediyor. Eğitimin sosyal yönüne daha fazla odaklanmanın, öğrencilerin gelişimine katkı sunduğunu savunuyor.
Geçmişten günümüze toplumsal değişimler
Son olarak Eğilmez, geçmişle günümüz arasında yaşanan değişikliklere odaklanıyor. Türkiye’nin geçirdiği sosyo-ekonomik dönüşümler, köy ve kent arasındaki farklar, ahlaki değerlerin kayboluşu, insanların devlete olan güveninin azalması gibi konuları ele alıyor. Özellikle geçmişteki umutların günümüzdeki kaybolmuş olduğuna dikkat çekiyor. İnsanların daha zengin olmasına rağmen, umudun ne kadar azaldığına dair gözlemler yapıyor.
Eğilmez, eski Türkiye’nin birçok zorluğu içerisinde bile bir umut barındırdığına vurgu yaparken, günümüzde insanların güven duyamadığı, ahlaki ve sosyal değerlerin ihlal edildiği bir dünyada yaşadığını belirtiyor. Bu durum, geçmişe özlem duymakla beraber, değişen değerlerin gözler önüne serilmesine de vesile oluyor.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Mahfi Eğilmez, 1950’lerin Ankara’sında büyümüş ve o dönemin sosyal yapısını incelemiştir. |
| 2 | Komşuluk ilişkilerinin güçlü olduğu bir dönemden bahsedilmektedir. |
| 3 | Eğitim sisteminin kalabalık sınıflar ve sosyal eşitlik temeline dayandığına dikkat çekmektedir. |
| 4 | Borçlanmanın o dönemlerde bir ihtiyaç olarak algılandığı ifade edilmektedir. |
| 5 | Toplumsal değişimlerin getirdiği problemlere ve ahlaki değer kaybına vurgu yapılmaktadır. |
Haberin Özeti
Mahfi Eğilmez’in anıları, Türkiye’nin geçmişine dair önemli bir nostalji sunarak, o yılların sosyal yapılarını ve eğitim sisteminin işleyişini gözler önüne seriyor. Eğitimde eşitliği, komşuluk ilişkilerini ve insanların birbirleriyle olan iletişimlerini irdeleyerek, günümüzdeki sorunlarla bağlantı kuruyor. Ancak aynı zamanda, geçmişteki kaybedilen değerlerin ve umutların, günümüz Türkiye’sinde daha belirgin hale geldiğine de dikkat çekiyor. Bu açıdan bakıldığında, Eğilmez’in anlatımları, eğitim, sosyal yaşam ve borçlanma gibi konular üzerinden toplumun geçmişi ve bugünü arasında köprüler kurarak, önemli bir derinlik katıyor.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Mahfi Eğilmez kimdir?
Mahfi Eğilmez, 1950’lerin Ankara’sında yaşayan bir yazar ve ekonomisttir. Kişisel deneyimlerini, o dönemin toplumsal yapılarına dair gözlemleri ile aktarmaktadır.
Soru: Eğilmez’in anılarında hangi temalar öne çıkıyor?
Öne çıkan temalar arasında komşuluk ilişkileri, eğitim sistemi, borçlanma, sosyal eşitlik ve toplumsal değişimler yer almaktadır.
Soru: 1950’lerin Ankara’sındaki sosyal yaşam nasıldı?
Eğilmez, 1950’lerin Ankara’sında sosyal yaşamın oldukça sıcak ve samimi olduğunu, insanların birbirleri ile yakın ilişkiler kurduğunu ifade etmektedir.
Soru: Eğilmez’in eğitim anıları nelerdir?
Eğilmez, eğitim hayatında kalabalık sınıflarda eğitim aldığını, sosyal iletişimin önemini vurgulayan gözlemlerini aktarmaktadır.
Soru: Geçmişle günümüzdeki değişimlerde hangi sorunlar öne çıkıyor?
Eğilmez, geçmişteki değer kaybının, güven kaybının ve sosyal eşitsizliklerin, günümüzde belirgin hale geldiğine dikkat çekiyor.
