Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) Mimarlık Fakültesi, kentsel serinleme üzerine yaptığı araştırmayla, çeşitli bitki türlerinin serinletici etkilerini gözler önüne serdi. Araştırmanın yürütücüsü olan Onur Aksoy ve Doç. Dr. Kamil Erken, çınar, meşe ve ıhlamur gibi geniş yapraklı ve kaba dokulu bitkilerin, kentsel alanlardaki sıcaklıkları önemli ölçüde düşürebileceğini ortaya koydu. Yürütülen projede, farklı bölgelerde yapılan ölçümler sonucunda, yeşil alanların kentsel sıcaklığı etkileyen önemli bir faktör olduğu belirlendi.
Bu araştırma, kentsel planlamalar açısından önemli bir referans sunmakta. Çalışmada, belirli bitki türlerinin sıcaklık üzerinde yarattığı etkiler, geniş yapraklı bitkilerin güneşin olumsuz etkilerini en aza indirgediği ve bu sayede şehirlerin daha yaşanabilir hale getirilmesi yönündeki potansiyeli ortaya kondu. Elde edilen sonuçlar, özellikle sürdürülebilir kent tasarımını hedefleyen projeler için önemli bir temel oluşturuyor.
Araştırmada ayrıca hava sıcaklıklarının, ölçüm yapılan 4 farklı noktada, güneş ışığına doğrudan maruz kalan sert zeminler ile bitkilerin gölgesi arasındaki farklar incelendi. Çalışmanın sonuçları, etkili bir kentsel serinleme sağlamak için bitki seçiminin önemini bir kez daha vurgulamaktadır.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Bitkilerin Kentsel Serinleme Üzerindeki Etkisi |
| 2) Araştırma Süreci ve Yöntemi |
| 3) Sıcaklık Ölçümleri ve Sonuçları |
| 4) Bitki Seçiminde Dikkat Edilmesi Gereken Unsurlar |
| 5) Proje Geleceği ve Beklentiler |
Bitkilerin Kentsel Serinleme Üzerindeki Etkisi
Bursa Teknik Üniversitesi tarafından yürütülen araştırmada, çeşitli bitki türlerinin kentsel serinleme üzerindeki etkileri incelenmiştir. Yapılan çalışmalarda, geniş yapraklı ve kaba dokulu bitkilerin, kentsel alanlardaki sıcaklıkları düşürme potansiyelinin yüksek olduğu ortaya konmuştur. Özellikle Onur Aksoy ve Doç. Dr. Kamil Erken gibi uzmanlar, bu bitkilerin gölgesinin, sert zeminlerde ölçülen yüksek sıcaklıkları 32-35 derece civarına indirdiğini belirtmişlerdir.
Araştırma sonuçları, kentsel alanlarda geniş taçlı bitkilerin varlığının, sıcaklık düşürücü etkisini kanıtlamıştır. Bu, kentlerin sıcaklık değerlerini optimize etmek için bitkisel materyallere ne kadar ihtiyaç duyulduğunu gözler önüne sermektedir.
Araştırma Süreci ve Yöntemi
Çalışmalar, 2022 yılının Temmuz ayında başlamış ve bir yıl süresince devam etmiştir. Araştırma ekibi, Erdem Saker Botanik Parkı, Hüdavendigar Kent Parkı, Reşat Oyal Kültür Parkı ve Bursa Teknik Üniversitesi yerleşkesinde ölçüm gerçekleştirmiştir. Farklı günlerde ve saatlerde hava sıcaklıkları kaydedilmiş, bu süreçte bitki örtüsünün etkileri detaylı bir şekilde analiz edilmiştir.
Bu sistematik ölçümler aracılığıyla, hangi bitki türlerinin daha fazla serinletici etki sağladığı belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada geniş yapraklı bitkilerin yanı sıra, sıcaklığın yüksek olduğu sert zeminlerle karşılaştırmalar yapılmıştır.
Sıcaklık Ölçümleri ve Sonuçları
Yapılan ölçümler sonucunda, hava sıcaklığı meteorolojik verilere göre 40 derece olarak kaydedilirken, bu sıcaklığın çınar, meşe ve ıhlamur gibi bitkilerin gölgesinde 32 ila 35 derece arasında olduğu görülmüştür. Sert zeminler üzerinde ise sıcaklık 60 dereceyi aşmıştır. Bu bulgular, bitkilerin gölgesinin, atmosferik sıcaklık üzerindeki olumlu etkisini göstermektedir.
Araştırma ekibi, bitkisel materyal ile sert zeminler arasındaki sıcaklık farkının yaklaşık 20 derece olduğunu belirlemiştir. Bu sonucunun, kentsel alanlarda bitki seçiminde ne kadar önemli olduğunu ortaya koymaktadır.
Bitki Seçiminde Dikkat Edilmesi Gereken Unsurlar
Uzmanlar, su tüketimi az olan ve kuraklığa dayanıklı bitkilerin tercih edilmesi gerektiğine dikkat çekmektedir. Doç. Dr. Kamil Erken, “Her taraf güzel olsun” anlayışının, ekosistem ve iklim üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini dile getirmiştir. Marmara Bölgesi için uygun bitki türlerini öneren Erken, doğal bitkilerin sulama gerektirmeden büyüyebilmesi ve her bölgenin ekolojisine uyum sağlayabilmesi adına kullanılmasının önemini vurgulamaktadır.
Bu bağlamda, çeşitli bitki türlerinin tanımlanması, kültüre alınması ve kent parklarında kullanımı için çalışmaların yapılması gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Proje Geleceği ve Beklentiler
Araştırmanın 2026 yılı Mart ayında sona ermesi planlanmaktadır. Bu süreçte, bitki türlerinin kentsel serinleme üzerindeki etkilerini analiz eden veriler toplanmaya devam edecektir. Uzmanlar, yürütülen projenin, kentsel planlama ve tasarım süreçlerini olumlu yönde etkileyeceğini umuyor. İleriye dönük hayata geçirilmesi planlanan uygulamalarla, kentsel alanlarda sürdürülebilir çözümler geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Projenin başarıyla tamamlanması durumunda, kentlerin daha yaşanabilir hale gelmesi sağlanabilecektir. Araştırmada elde edilen sonuçlar, kentsel alanların düzenlenmesi açısından önemli bir referans olmaktadır.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Araştırma, geniş yapraklı bitkilerin serinletici etkisini değerlendiriyor. |
| 2 | Çınar, meşe ve ıhlamur gibi bitkilerin etkinliği vurgulanıyor. |
| 3 | Sert zeminlerle bitkilerin gölgesi arasında 20 derece sıcaklık farkı olduğu belirlendi. |
| 4 | Sürdürülebilir kent tasarımı için su tüketimi az olan bitkilerin seçilmesi öneriliyor. |
| 5 | Projenin sonuçları, kentsel planlamaya büyük katkı sağlıyor. |
Haberin Özeti
Bursa Teknik Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği araştırma, kentsel alanlarda sıcaklıkları düşürmek amacıyla bitki seçiminde dikkat edilmesi gereken unsurları belirliyor. Geniş yapraklı ve kaba dokulu bitkilerin sunduğu serinletici etkiler, sürdürülebilir kent tasarımının temel taşları arasında yer almakta. Elde edilen veriler, özellikle yerel koşullara uygun bitkilerin önemin arttığını gösteriyor. Projenin sonucunda, kentlerde daha yaşanabilir alanların oluşturulması yönünde umut verici bir yol haritası sunulmakta.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Bu araştırmanın amacı nedir?
Araştırmanın amacı, kentsel alanlarda bitkilerin serinletici etkilerini ve bu etkilerin sıcaklık üzerindeki etkilerini incelemektir.
Soru: Hangi bitki türleri üzerinde durulmuştur?
Araştırmada özellikle çınar, meşe ve ıhlamur gibi geniş yapraklı bitkiler ön plana çıkmaktadır.
Soru: Araştırma ne kadar sürede tamamlanması planlanmaktadır?
Araştırmanın 2026 yılı Mart ayında tamamlanması hedeflenmektedir.
Soru: Bitki seçiminde hangi unsurlar dikkate alınmalıdır?
Su tüketimi az ve kuraklığa dayanıklı bitkilerin tercih edilmesi gerekmektedir.
Soru: Araştırmanın sonuçları kentsel planlamayı nasıl etkileyecek?
Elde edilen sonuçlar, kentsel alanların düzenlenmesi ve daha yaşanabilir hale getirilmesi açısından önemli bir referans sunmaktadır.
