Bu yıl Türk kirazı, birçok gelir düzeyi düşük hane gibi İngiliz Kraliyet Ailesi’nde de yer almayacak. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zirai Don Olayını Araştırma Komisyonu, kiraz üretiminde yaşanan son durumu değerlendirmek üzere Eskişehir’de incelemelerde bulundu. İlgili komisyon üyeleri, Türkiye genelindeki kiraz rekoltesinin büyük oranda düştüğünü ve ihracatın da %90 oranında gerilediğini bildirdi. Eskişehir’de yer alan Mihalıcçık ilçesinde yaşanan don olayları, bu bölgedeki üreticileri ve ekonomik yapıyı etkileyen ciddi sonuçlar doğurdu.
Kiraz, Türkiye’nin önemli tarım ürünleri arasında yer alıyor; özellikle Eskişehir’de yetiştirilen Mihalıcçık kirazı, özel aroması ile ünlenmiş durumda. Ancak bu yıl iklim koşullarının olumsuz etkileri sonucu hasat neredeyse yapılamayacak bir seviyeye geldi. Üretimdeki bu önemli düşüş, hem iç tüketimi hem de ihracatı derinden etkiledi. Bu bağlamda, TBMM Zirai Don Olayını Araştırma Komisyonu’nun Eskişehir’deki incelemeleri, yerel ekonominin durumunu anlamak için büyük bir önem taşıyor.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Kirazda Durum Değerlendirmesi |
| 2) Mihalıcçık Kirazının Özellikleri |
| 3) Ekonomik Etkiler |
| 4) İhracat Verileri |
| 5) Başkan Uçak’tan Açıklama |
Kirazda Durum Değerlendirmesi
Küresel pazarda önemli bir yere sahip olan Türk kirazı, bu yıl iklim koşullarının olumsuz etkisiyle sarsılmış durumda. TBMM Zirai Don Olayını Araştırma Komisyonu, özellikle Eskişehir’deki kiraz üretimini incelemek üzere bir çalışma gerçekleştirdi. Bu çalışmanın başında, komisyonun başkanı olan AKP Burdur Milletvekili Adem Korkmaz yer aldı. Korkmaz, Eskişehir kirazında don olaylarının hasat zamanına denk gelmesinin, üretim sürekliliğini ciddi anlamda tehdit ettiğini belirtti. Türkiye’nin en yüksek rakımlı kiraz üretim yeri olan Mihalıcçık’ta, özellikle ağustos ayında bu üründen yüksek rekolte elde ediliyordu ancak bu yıl durum tam tersi bir seyir izliyor.
Mihalıcçık ilçesi, Türkiye’nin kiraz üretiminde önemli bir lokasyondur ve her yıl pek çok ülkeye kiraz ihraç edilmekteydi. Ancak bu yıl yaşanan don olayları nedeniyle rekoltenin çok düşük olacağı öngörülüyor. Bu durum, hem iç piyasada fiyat artışlarına yol açmakta hem de ihracatın ciddi şekilde azalmasına neden olmaktadır. Komisyon üyesi diğer milletvekilleri, bu durumu yerinde görmek ve bölgedeki üreticilerin durumu hakkında bilgiler almak amacıyla incelemelerde bulundular.
Mihalıcçık Kirazının Özellikleri
Mihalıcçık kirazı, yüksek rakım avantajıyla diğer kiraz çeşitlerinden ayırt edilmektedir. Bu bölgede üretim, gece ve gündüz arasındaki ciddi sıcaklık farkı sayesinde farklı aromalara sahip kirazlar elde edilmektedir. Yılda 5-7 bin ton arasında rekolte elde edilen bu kiraz çeşitleri, global pazarda Almanya, Fransa, İngiltere, Rusia, Japonya ve Çin gibi ülkelere ihraç edilmektedir.
Ancak bu yıl zirai don olayları nedeniyle, hasadın çok düşük olacağı belirtiliyor. Yüksek aromaya sahip olan Mihalıcçık kirazı, her yıl İngiltere Kraliyet Ailesi’ne de özel olarak gönderilmekteydi. Ancak bu yıl, yaşanan olumsuz hava koşulları bu geleneği de tehlikeye atmış durumda. Komisyon üyeleri, bu tür durumların gelecekte de yaşanmaması için gerekli tedbirlerin alınmasının önemini vurguladılar.
Ekonomik Etkiler
Eskişehir’de kiraz üretimi, yerel ekonomi için hayati bir önem taşımakta. Komisyon başkanı Adem Korkmaz, “Bu bölgede kiraz çok büyük bir ekonomi oluşturuyor. Bu işle meşgul olan üreticilerimizin hasar ve maliyetlerinin tazmini çok önemli,” ifadeleriyle durumu özetledi.Korkmaz, Türkiye’nin farklı bölgelerinde de benzer durumların yaşandığını belirtti.
Manisa bölgesinde üzüm, Mersin’de narenciye, Niğde ve Karaman’da elma, Malatya’da kayısı gibi diğer tarım ürünlerinde de zirai donun etkileri hissedilmektedir. Bu durum, yalnızca kiraz üreticilerini değil, aynı zamanda tüm tarım işçilerini etkilemektedir. Nitekim, Eskişehir özellikle tarımsal üretimin yoğun olduğu bir bölge olarak biliniyor ve kirazın yanında diğer tarım ürünlerinin de bu zararlardan etkilenmesi, ekonomik dengenin sarsılmasına yol açabilir.
İhracat Verileri
İhracat açısından vahim bir durum ile karşı karşıya kalındığı ifade edilmektedir. Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan Yardımcısı ve Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, zirai don nedeniyle yaşanan kaybı detaylandırarak, geçtiğimiz yıl 67 bin ton kiraz ihracı yapıldığını fakat bu yıl bu rakamın yaklaşık 6 bin ton civarına düştüğünü açıkladı. Uçak, “Artık sezonda sona erdi diyebiliriz. Yaşanan kaybı ihracattaki azalmadan da görebilirsiniz,” dedi.
Bu yıl yaşanan düşük rekolte, yıllık ihracat ihtiyaçlarını karşılamak için büyük bir engel teşkil etmekte. Türkiye’nin dünya genelindeki kiraz üretiminde önemli bir paya sahip olması, bu durumun daha da ciddiyetini artırmakta. Yaş meyve ve sebze sektörü açısından bu durum, Türk ekonomisine büyük zararlar verebilir.
Başkan Uçak’tan Açıklama
Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan Yardımcısı Hayrettin Uçak, yaşanan durumu dile getirirken, zirai donun kiraz üretiminde yarattığı tahribatın önüne geçilmesi gerektiğini vurguladı. Uçak, “Üretiminde dünya birincisi olduğumuz kiraz rekoltesinde zirai don sebebiyle yüzde 90’lara kadar yaşanan kayıp, yaş meyve ihracatımızın azalmasında önemli etki sahibi oldu.” şeklinde konuştu.
Özellikle Avrupa pazarında Türk kirazına olan talep, bu tür durumlardan olumsuz etkilenmektedir. İhracat kayıplarının yaşanmaması için gereken önlemlerin alınması gerektiği konusunda hem yetkililer hem de üreticiler arasında bir farkındalık oluşturulması önemlidir. Uçak ayrıca, üreticilerin yaşadığı maliyet sorunları ve bu sorunların giderilmesi için dünya genelinde rekabet edebilme yollarının araştırılması gerektiğini ifade etti.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Büyük zarara uğrayan Mihalıcçık kirazı, bu yıl neredeyse hasat edilemeyecek durumda. |
| 2 | Zirai don olayları, kirazın iç fiyatlarını ve ihracat rakamlarını olumsuz etkilemektedir. |
| 3 | Kirazın yanı sıra birçok tarım ürünü de zirai don nedeniyle ciddi hasarlar yaşayabilir. |
| 4 | Eğer önlemler alınmazsa, gelecek yıllarda daha büyük sorunlarla karşılaşma riski artmaktadır. |
| 5 | Türk kirazının ihracatı, yıllık rakamların çok altında kalmakta ve bu durum ekonomi açısından tehlike arz etmektedir. |
Haberin Özeti
Yaşanan zirai don olayları, Türkiye’nin önemli kiraz üretim bölgeleri arasında yer alan Eskişehir’de kiraz verimliliğini olumsuz yönde etkilemiştir. Komisyon incelemeleriyle elde edilen verilere göre, bu yıl Türk kirazı, İngiliz Kraliyet Ailesi gibi hedeflenen önemli pazarlarla buluşamamıştır. Ekonomik olarak da bu durum, yerel üretim ve ihracatin ciddi bir şekilde azalmasına yol açmaktadır. Hükümetin ve ilgili birimlerin, bu bağlamda gereken önlemleri bir an önce alması gerektiği vurgulanmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Türk kirazının bu yıl neden ihraç edilemediği hakkında detaylı bilgi verir misiniz?
Zirai don nedeniyle yaşanan rekolte kaybı, bu yıl kiraz ihraç edilememesine sebep olmuştur. Başta İngiltere olmak üzere bir dizi ülkeye yapılan kiraz sevkiyatları neredeyse durma noktasına gelmiştir.
Soru: Mihalıcçık kirazının diğer kiraz türlerinden farkı nedir?
Mihalıcçık kirazı, yüksek rakımda yetişmesi, gece ve gündüz sıcaklık farkı sayesinde özel aromaya sahiptir. Bu özellikler, onu global pazarda farklı kılmaktadır.
Soru: Zirai don olayları başta hangi bölgeleri etkiliyor?
Zirai don olayları Eskişehir dışında Manisa, Mersin, Niğde, Karaman ve Malatya gibi tarım yoğun olan bölgeleri de etkilemektedir.
Soru: İhracat kaybının ekonomi üzerindeki etkileri neler?
İhracat kaybı, yerel ekonominin dengesini sarsabilir, tarım işçilerini ve üreticileri mali anlamda zorlayabilir.
Soru: Üreticiler şu anda ne tür önlemler almalı?
Üreticilerin, zirai don riskine karşı koruma tedbirleri geliştirmeleri ve destek programlarına başvurmaları önemlidir. Ayrıca, yerel ve uluslararası pazar analizleri gerçekleştirilmelidir.
