Türkiye genelinde yaşanan şiddetli zirai don, tarım sektöründe büyük zararlara yol açtı. 36 ilde etkili olan bu olumsuz hava şartları, kayısıdan fındığa kadar çeşitli ürünlerde rekolte kaybına neden oldu. Uzmanlar, bu durumun iç piyasada fiyat artışına ve ihracatta gelir kaybına yol açacağını belirtirken, üreticiler acil destek ve afet bölgesi ilanı talep ediyor. Özellikle Malatya ve Karadeniz bölgelerinde tarıma dayalı ekonomi ciddi bir tehdit altına girmiş durumda, bu da gelecekteki tarımsal üretim ve istihdam açısından endişelere yol açıyor.
Birçok üretici, bu felaketin ardından borçlarının ertelenmesi, faizsiz kredi verilmesi ve devlet destek paketlerinin açıklanması gerektiğinin altını çiziyor. Ayrıca, Türkiye’nin gıda güvenliğini tehdit eden durum karşısında, tarım politikalarının gözden geçirilmesi gerektiği dile getirilmektedir. Üreticiler, yaşanan zararların acil bir şekilde tazmin edilmesini ve tarımda sürdürülebilir politikaların benimsenmesini talep ediyorlar.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Tarım sektörü don olayından nasıl etkilendi? |
| 2) Ziraat mühendislerinin görüşleri |
| 3) Fındık üretimindeki kayıplar |
| 4) Kayısı rekoltesinin durumu |
| 5) Elazığ’daki tarım zararları |
Tarım sektörü don olayından nasıl etkilendi?
Son günlerde Türkiye’nin dört bir yanında etkili olan zirai don, tarım sektöründe ciddi kayıplara neden oldu. Özellikle Malatya, Elazığ ve Karadeniz bölgelerinde ürünlerin büyük kısmı hasar gördü. Tarım Ürünleri Üretim ve Pazarlama Derneği tarafından yapılan açıklamalara göre, kayısıdan fındığa pek çok ürün, don olayı nedeniyle %100’e varan oranlarda hasar gördü. Nisan ayının ortalarında yaşanan bu don, meyve ve sebzelerin henüz çiçek aşamasında olduğu dönemde gerçekleşti. Bu durum, hasat dönemine kadar geçerli olacak etkilerle işlerin seyrini değiştirdi.
Etki, sadece üretim ile sınırlı kalmayıp, gıda fiyatlarını da içeriyor. İç piyasada fiyatların artışı söz konusu olurken, ihracat gelirlerinde de bir azalma bekleniyor. Bu durum, gıda güvenliğini tehdit eden bir unsura dönüşebilir, özellikle de Türkiye gibi tarıma dayalı bir ekonomide yaşanan bu tür felaketler, sürdürülebilirlik açısından ciddi tehditler oluşturuyor. Çiftçiler, bu nedenle devletin acil müdahale etmesini istiyorlar.
Ziraat mühendislerinin görüşleri
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, zarar gören ürünlerin önemli olduğunu ve don nedeniyle arzda düşüş yaşanacağını belirtmektedir. Bu durumun sonuçları arasında iç piyasada fiyat artışları ve ihracatta düşüş bulunmaktadır. Üreticilerin bu durumda acil destek talebinde bulunmasının yanı sıra, afet bölgelerine müdahale edilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Suiçmez,
“Afetin kemeri sıkılmaz. Tarımdan tasarruf edilmez.”
ifadesini kullanarak, tarım politikalarında daha fazla yatırım yapılması gerektiğini dile getirmiştir.
Suiçmez, ayrıca TARSİM’e kayıtlı olmayan çiftçilerin zararlarının da devlet tarafından karşılanması gerektiğini belirtiyor. Bu yönde atılacak adımlar, üretim sürecinin kesintisiz ve sürdürülebilir olmasını sağlamak açısından kritik öneme sahip. Ziraat mühendisleri, devletin bu süreçte rasyonel politikalar geliştirmesi gerektiğine inanmaktadırlar.
Fındık üretimindeki kayıplar
Karadeniz Bölgesi, don olayından en çok etkilenen bölgelerden birisi oldu. Özellikle fındık üretiminde büyük kayıplar yaşandı. CHP Ordu Milletvekilleri Mustafa Adıgüzel ve Seyit Torun, Ordu’daki bahçelerde yaptıkları incelemelerde zarar oranının %100’e ulaştığını aktarmışlardır. Fındık, Türkiye’nin önemli tarımsal ürünlerinden biri olduğundan, bu kayıpların ekonomik sonuçları oldukça ağır olacaktır. Torun, bu kaybın tahmini olarak 300 milyon doları bulabileceğini belirtmiştir.
Fındığın yanı sıra, diğer ürünlerin de kayıpları göz önüne alındığında, bu durum sektör açısından büyük bir risk teşkil etmektedir. Üreticiler, acil destek ve borç ertelemesi talep etmektedir. Çünkü fındık ağaçlarının zarar görmesi, sadece bu yılki hasadı değil, önümüzdeki yıllardaki ürünleri de tehlikeye atmaktadır.
Kayısı rekoltesinin durumu
Türkiye’nin en büyük kuru kayısı üretim merkezi olan Malatya’da, üreticiler don olayından ciddi bir şekilde etkilenmiş durumdadır. Üreticiler, Nisan ayında meydana gelen don nedeniyle kayısı çiçeklerinin yandığını ve bu yıl rekoltenin %80 oranında düşmesini beklediklerini ifade etmektedirler. Çiftçiler, yüksek maliyetler nedeniyle sigorta yaptıramadıklarını, bu nedenle zararlarının devlet tarafından karşılanmasını istiyorlar.
Malatya’daki Tarımsal Ürünler ve Gıda Üreticileri Derneği, durumu endişeyle izlemekte ve çözüm önerileri sunulması gerektiğini vurgulamaktadır. Kayısı üretiminin bu denli azalması, yalnızca Malatya’nın değil, Türkiye genelinde tarım sektörünün geleceği açısından da sorun teşkil etmektedir.
Elazığ’daki tarım zararları
Elazığ Ziraat Odası Başkanı İbrahim Hacıoğulları, don olayının etkilerini değerlendirdi. Hacıoğulları,
“Bir deprem daha yaşadık.”
ifadesini kullanarak, yaşanan durumu vurgulamıştır. Elazığ’daki meyve ağaçlarının büyük zarar gördüğünü ve bu durumun acil olarak çözülmesi gerektiğini belirtmektedir. Üreticiler, faizsiz kredi ve borç ertelemesi talebinde bulunuyor.
Çiftçiler yaşadıkları mağduriyeti sadece iklim koşullarına değil, aynı zamanda etkin olmayan tarım politikalarına da bağlıyorlar. Ziraat Mühendisleri Odası bu durumu “yanlış ve yetersiz destek politikalarının bir sonucu” olarak değerlendiriyor. Bu bağlamda, hem üreticilerin ihtiyaçları dikkate alınmalı hem de tarım politikalarının acilen gözden geçirilmesi gerekmektedir.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Zirai don, 36 ilde tarımsal rekolte kaybına neden oldu. |
| 2 | Expertler, iç piyasalarda fiyat artışı ve ihracatta kayıplar bekliyor. |
| 3 | Ziraat Mühendisleri Odası, tarımdan tasarruf edilmemesi gerektiğini vurguladı. |
| 4 | Fındık üretiminde kaybın 300 milyon dolar olabileceği tahmin ediliyor. |
| 5 | Kayısıda rekolte kaybının %80 oranında düşmesi bekleniyor. |
Haberin Özeti
Son günlerde Türkiye’de yaşanılan zirai don, tarım sektöründe büyük zararlara yol açmış durumdadır. Özellikle kayısı ve fındık gibi tarım ürünlerinde meydana gelen kayıplar, hem üreticilerin hem de ekonominin geleceğini tehdit etmektedir. Üreticilerin acil destek talep etmesi ve afet bölgelerinin ilan edilmesi gerektiği vurgulanırken, uzamanlar bu tür felaketlerin önüne geçilebilmesi için mevcut tarım politikalarının gözden geçirilmesi gerektiğini belirtmektedir. Tarımda sürdürülebilir bir yaklaşım benimsenmesi gerektiği, bu tür olayların tekrarlanmaması adına büyük önem taşımaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Zirai donun etkileri nelerdir?
Zirai don, tarım arazilerinde ürünlerin donarak zarar görmesine neden olur. Bu durum, üretim kaybı, fiyat artışları ve ihracatta azalma gibi sonuçlar doğurur.
Soru: Hangi bölgelerde zirai don etkili oldu?
Zirai don, Türkiye genelinde 36 ilde etkili oldu. Özellikle Malatya, Elazığ, Manisa ve Karadeniz bölgeleri en çok zarar gören bölgeler arasında yer almaktadır.
Soru: Üreticilerin talepleri nelerdir?
Üreticiler, acil destek, faizsiz kredi, borç ertelemesi ve afet bölgelerinin ilan edilmesini talep etmektedir.
Soru: Kayısı ve fındık üretimindeki kayıplar ne kadar?
Kayısıda rekolte kaybı %80’e varırken, fındık üretimindeki kayıpların 300 milyon dolar seviyesine ulaşabileceği tahmin edilmektedir.
Soru: Tarım politikalarında ne gibi değişiklikler gerekmektedir?
Uzmanlar, mevcut tarım politikalarının gözden geçirilmesi ve daha etkili destek mekanizmalarının oluşturulması gerektiğini belirtmektedir.
