Türkiye’nin imalat sanayi performansı, İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından yayımlanan Haziran 2025 Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin sonuçlarıyla birlikte dikkat çekici bir tablo sundu. Eşik değer olan 50,0’nin altında kalan PMI verileri, sektördeki iyileşmenin devam ettiğini ancak belirgin bir zayıflama eğiliminin de gözlemlendiğini gösteriyor. Mayıs ayında 47,2 olan manşet PMI, Haziran’da 46,7’ye gerileyerek son sekiz ayın en düşük seviyesine indi. Bu durum, Nisan 2024’ten itibaren sektördeki bozulma eğiliminin kesintisiz sürdüğünü ortaya koydu. Anket sonuçları, sektördeki talep zayıflığının yeni siparişlerdeki azalmaya neden olduğunu ve mevcut düşüş trendinin ikinci yılını tamamladığını vurguluyor.
Ayrıca, yeni ihracat siparişleri de daralma göstermekte ve bu durum, makine ve metal ürünleri sektöründeki dikkat çekici artış dışında, genel olarak tüm sektörlerde etkisini hissettirmekte. İstihdam ve satın alma faaliyetlerinde de düşüş yaşanırken, girdi maliyetleri enflasyonu hafif bir artış gösterdi. Fakat nihai ürün fiyatlarının artışındaki yavaşlama, talepteki zayıflığın etkisiyle sınırlı kaldı. Tedarikçilerin teslimat sürelerindeki artış, ham madde yetersizliklerini işaret etmekte ve üretim süreçlerini olumsuz yönde etkilemektedir.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) İmalat PMI Sonuçları |
| 2) Sektörel Gelişmeler |
| 3) İstihdam ve Satın Alma Faaliyetleri |
| 4) Girdi Maliyetleri ve Enflasyon |
| 5) Tedarik Zinciri Sorunları |
İmalat PMI Sonuçları
İstanbul Sanayi Odası tarafından yayımlanan veriler, imalat sanayi performansını değerlendiriyor. Haziran 2025 dönemi Türkiye İmalat PMI anket sonuçları, mevcut durumun endişe verici olduğunu ortaya koyuyor. 50,0 eşik değerinin altında kalan manşet PMI, sektördeki zayıflamanın boyutunu gözler önüne seriyor. Mayıs ayında 47,2 olan PMI, Haziran’da 46,7 seviyesine düştü. Bu, son sekiz ayın en düşük seviyesini ifade ediyor. Özellikle talep tarafında yaşanan zayıflık, yeni siparişlerin azalmasına neden oldu ve bu durum, mevcut düşüş trendinin devam ettiğini gösterdi.
Ayrıca, yeni ihracat siparişlerindeki daralma da dikkat çekiyor. Son üç ayda bu alanda görülen en belirgin yavaşlama, sektördeki aşırı talep eksikliğini ortaya koyuyor. İmalatçıların üretim hacmi, geçen yılın Ekim ayından bu yana yüksek oranda azalış gösterdi. Bu bağlamda, Haziran ayı PMI sonuçları, imalat sanayinin zorlu bir dönemde olduğunu net bir şekilde ortaya koyuyor.
Sektörel Gelişmeler
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI Haziran 2025 raporu, anket kapsamında takip edilen on sektörün tamamında üretim hacminin azaldığını ortaya koyuyor. Giyim ve deri ürünleri ile metalik olmayan mineral ürünleri sektörlerinde üretim yeniden düşüşe geçti. Ancak yeni siparişler tarafında, makine ve metal ürünleri alanında sınırlı bir artış kaydedildi. Bu, sektörlerarası bu dinamik değişimin önemli bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Dolayısıyla, yeni iş hacmi anket kapsamında izlenen on sektörden yalnızca birinde artarken, yeni ihracat siparişlerinin iyileştiği sektör sayısı ise dört oldu. En keskin artış ise makine ve metal ürünleri sektöründe gözlemlendi. Bu durum, genel zayıflama eğilimine rağmen bazı sektörlerde daha olumlu gelişmelerin yaşanabileceğinin işareti olarak değerlendiriliyor.
İstihdam ve Satın Alma Faaliyetleri
İstihdam koşullarındaki olumsuz gelişmeler sürüyor. Haziran ayında takip edilen on sektörden yalnızca ikisi istihdam artışı sağlarken, geri kalan sekiz sektörde durum tam tersine dönmüş durumda. Ana metal sanayi ile elektrikli ve elektronik ürünler sektörü istihdam artırırken, diğer alanlarda ciddi azalmalar yaşandı. Özellikle makine ve metal ürünleri sektöründe personel sayısı Mayıs 2020’den bu yana en yüksek oranda geriledi.
Satın alma faaliyetleri açısından da ciddi bir düşüş yaşandı. Anket sonuçlarına göre, bu alandaki yavaşlama Eylül 2024’ten bu yana en sert düzeyde meydana geldi. Bu durum, sektördeki genel belirsizliğin ve talep eksikliğinin etkisini net bir şekilde yansıtmakta.
Girdi Maliyetleri ve Enflasyon
Girdi maliyetleri enflasyonunda Haziran ayında hafif bir artış gözlemlendi. Bu yükseliş, liradaki değer kaybı ve İran’daki ekonomik gelişmelerin enflasyonist etkilerinden kaynaklanmaktadır. Aynı zamanda, nihai ürün fiyatlarının artış hızı da yavaşladı. Bununla birlikte, bazı firmaların girdi maliyetlerindeki yükselişe bağlı olarak satış fiyatlarını artırma çabaları, talepteki zayıflıktan dolayı sınırlı kalmıştır.
En belirgin artış ana metaller sektöründe gözlemlenirken, genel olarak tüm sektörlerde enflasyon oranlarının mayıs ayına kıyasla düştüğü kaydedildi. Girdi fiyatlarındaki artışlar izlenmeye devam etmekteken, sektörler arasında farklılıklar ortaya çıkmaya başladı.
Tedarik Zinciri Sorunları
Tedarikçilerin teslimat süreleri, son dört ayın ilk kez artış gösterdi. Anket katılımcıları, teslimat gecikmelerinin genelde ham madde yetersizliklerinden kaynaklandığını bildirdi. Bu durum, tedarik zincirlerinde aksaklıklar yaşandığını ve üretim süreçlerinin olumsuz etkilenmeye devam ettiğini göstermektedir.
Sonuç olarak, tedarik zinciri sorunları, imalat sanayisindeki süregelen zorlukları daha da derinleştiriyor. İşletmeler, hammadde bulma konusunda sıkıntı yaşarken, üretim faaliyetlerini sürdürebilmek adına yeni stratejiler geliştirmeye çalışıyorlar.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | İmalat PMI, Haziran 2025’te 46,7 seviyesine geriledi. |
| 2 | On sektörden hepsinde son dokuz ayda üretim azaldı. |
| 3 | İstihdamda en yüksek düşüş, makine ve metal ürünleri sektöründe görüldü. |
| 4 | Girdi maliyetleri enflasyonu hafif bir artış gösterdi. |
| 5 | Tedarikçilerin teslimat süreleri son dört aydır artış gösteriyor. |
Haberin Özeti
İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan Türkiye İmalat PMI sonuçları, Türk imalat sanayisinin zorlu bir dönemden geçtiğini teyit ediyor. Haziran 2025’teki gerilemeler ve sektördeki genel belirsizlik, üretim ve istihdam düzeylerinde ciddi azalmalar yaşandığını gösteriyor. Ekonomik koşulların iyileşmesi için gereken stratejilerin geliştirilmesi önem kazanırken, önümüzdeki dönemde sektördeki olumlu gelişmeler için umutlar sürüyor.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: PMI nedir ve neden önemlidir?
PMI, imalat sanayinin genel durumunu inceleyen bir endekstir. Talep, üretim, yeni siparişler ve istihdam gibi faktörleri değerlendirir ve ekonomik büyüme hakkında önemli bilgiler sunar.
Soru: Son PMI sonuçları neyi gösteriyor?
Son PMI sonuçları, imalat sektöründe zayıf bir talep ve azalan üretim hacmi olduğunu göstermekte. Bu durum, ekonomik belirsizliğin arttığını işaret ediyor.
Soru: Hangi sektörler etkilenmiştir?
10 sektörde üretim hacmi azalmış olup, ayrıca giyim, deri ürünleri ve metalik olmayan mineral ürünleri gibi alanlarda yeniden bir düşüş gözlemlenmiştir.
Soru: İstihdam durumu nasıldır?
İstihdam halinde de olumsuz gelişmeler yaşanıyor. Sadece iki sektörde istihdam artışı sağlandı, geri kalanında düşüş gözlemlendi.
Soru: Talep zayıflığı fiyatlara nasıl yansıdı?
Talep zayıflığı, firmaların fiyat belirleme gücünü sınırladı ve nihai ürün fiyatlarındaki artış hızını yavaşlattı.
