Son yıllarda Türkiye’de orman yangınları, büyüyen bir sorun haline gelmiştir. Türk Hava Kurumu’nun (THK) yangın söndürme uçakları pilotları ile teknisyenlerini işten çıkarmasının ardından flodaki birçok uçağın çürüdüğü ve Orman Genel Müdürlüğü’ne aktarılan milyonlarca dolarlık kaynağın akıbetinin bilinmediği ortaya çıkmıştır. CHP Erzincan Milletvekili Mustafa Sarıgül, bu durumu eleştirerek, yangınlarla mücadelede gereken önlemlerin alınmadığını vurgulamaktadır. Bu yazıda, Türkiye’nin orman yangınları ile mücadelesinde yaşanan finansal sıkıntıları ve bu sorunun ciddiyetini ele alacağız.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Yangın Söndürme Uçakları Sorunu |
| 2) Para Akıbeti ve Sayıştay Raporu |
| 3) Geçmişte Yapılan Hatalar |
| 4) Yangınlar ve Zararlar |
| 5) Gelecek İçin Uyarılar |
Yangın Söndürme Uçakları Sorunu
Son yıllarda Türkiye, orman yangınları ile başa çıkmada önemli zorluklar yaşamaktadır. 2019 yılından bu yana kayyum yönetiminde bulunan Türk Hava Kurumu, yangın söndürme uçaklarının bakımlarını düzgün bir şekilde yapmamış, birçok uçağın çürüyüp gitmesine neden olmuştur. Orman Genel Müdürlüğü, yangın söndürme için gerekli hava araçlarını kiralamakta ve bu nedenle her yıl ağır işletim maliyetleriyle karşılaşmaktadır. Uçaklar, bakım masraflarının yüksek olduğu gerekçesiyle kullanıma kapatılmıştır. Mustafa Sarıgül, bu konudaki eleştirilerinde, kullanılan uçakların yetersizliğine ve hızla azalan yangın söndürme kapasitelerine dikkat çekiyor.
Para Akıbeti ve Sayıştay Raporu
Orman Genel Müdürlüğü’nden Savunma Sanayi Destekleme Fonu’na aktarılan 311 milyon doların akıbetinin ne olduğu hala bilinmemektedir. Sayıştay’ın raporlarına göre, bu paranın nereye gittiğiyle ilgili herhangi bir kayıt bulmak mümkün olmamıştır. Bu durum, kamu kaynaklarının israfı anlamına gelmektedir. 2020-2023 yılları arasında uçak ve helikopter alımı için sadece 1.2 milyar TL kaynak ayrılmasına rağmen, kiralanan araçlar için 10 milyar TL’den fazla kaynak harcandığı iddiaları, Türkiye’nin orman yangınları ile mücadelesinde ciddi bir sorun oluşturmuştur.
Geçmişte Yapılan Hatalar
Türk Hava Kurumu’na ait olan 8 yangın söndürme uçağının 37 milyon dolara satılması geçmişte yapılan hataları gündeme getirmektedir. Bu uçaklar uzun yıllar hangarlarda çürümeye terk edilmişti. Bakım maliyetinin 4 milyon dolar olduğu ileri sürülürken, buna rağmen yüzlerce milyon dolarlık kaynağın akıbeti bilinmemektedir. Bu durum, hem kamu maliyesini tehdit etmekte hem de orman yangınları ile mücadelede gecikmelere sebep olmaktadır. Genel bir değerlendirme yapıldığında, bu tür hatalar ülkenin orman varlığına ağır darbeler indirmiştir.
Yangınlar ve Zararlar
2023 yılı itibarıyla Türkiye’de 2 bin 520 orman yangını çıkmış, bu olaylarda 15 bin 520 hektar alan zarar görmüştür. Geçen yıl toplamda 3 bin 800 orman yangını meydana gelirken, bu yangınlarda 27 bin hektar orman alanı kül olmuştur. Yangınların önlenememesi, hem ekosisteme hem de tarıma önemli zararlar vermektedir. Bu kayıpların önüne geçebilmek için yangın söndürme önlemlerinin acilen alınması gerekmektedir.
Gelecek İçin Uyarılar
Türkiye, 2025 yılında da yangınlar açısından riskli bir dönem geçirecek gibi görünmektedir. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, meteorolojik verilerin olağanüstü sıcaklık artışını öngördüğünü belirtmektedir. Bu bağlamda, orman yangınları konusunda önlemlerin alınması kritik bir önem taşımaktadır. Sosyal medya aracılığıyla yapılan uyarılar, bu tehlikenin ciddiyetini ortaya koymaktadır. Yangınlarla mücadelede etkin bir strateji geliştirilmesi, hem orman kaynaklarının korunması hem de halk sağlığı açısından hayati bir ihtiyaçtır.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Yangın söndürme uçakları, bakım yapılmadığı için kullanılamıyor. |
| 2 | Orman Genel Müdürlüğü’ne aktarılan 311 milyon doların akıbeti bilinmiyor. |
| 3 | Geçmişte yapılan hatalar nedeniyle uçaklar satıldı ve çürümeye terk edildi. |
| 4 | Yangınlar nedeniyle binlerce hektar orman alanı zarar gördü. |
| 5 | Gelecek yıllarda yangın riski artış göstermektedir. |
Haberin Özeti
Türkiye’deki orman yangınları, artan iklim değişikliği ve yetersiz hava aracı altyapısı nedeniyle ciddi bir tehdit haline gelmiştir. Türk Hava Kurumu’nun uçakları ve diğer yangın söndürme araçlarının alımları, kayyum yönetimi altında olumsuz sonuçlar doğurmuştur. 311 milyon dolarlık kaynak kaybı, ormanların korunmasında büyük bir engel teşkil etmektedir. Uzmanlar, gelecekte bu durumun daha da ciddileşebileceğini ve devletin bu konuda acilen önlem alması gerektiğini vurgulamaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Türk Hava Kurumu’nun yangın söndürme uçakları neden kullanılmıyor?
Uçakların bakım maliyetlerinin yüksek olması ve kullanılmaması, yangın söndürme kapasitelerini azaltmıştır.
Soru: 311 milyon dolar nerede?
Bu miktar, Savunma Sanayi Destekleme Fonu’na aktarıldı ancak Sayıştay kayıtlarında akıbeti bilinmemektedir.
Soru: Geçmişte Türk Hava Kurumu’na ait uçaklar ne oldu?
Bu uçaklar, daha önce satılmış ve uzun süre bakım yapılmadan hangarlarda bırakılmıştır.
Soru: 2023 yılında Türkiye’de kaç orman yangını çıktı?
2023 yılı itibarıyla toplam 2 bin 520 orman yangını meydana gelmiştir.
Soru: Gelecek için ne tür önlemler alınması gerekiyor?
Yangın risklerinin artması nedeniyle, etkili yangın söndürme stratejileri ve uygun hava aracı alımları yapılması gerekmektedir.
