Türkiye ekonomisi, uzun bir süre boyunca derin bir krizle karşı karşıya kalmış durumda. Ekonomik zorluklar, halkın yanı sıra çeşitli sektörlerde de ciddi problemler yaratmaya başlamışken, bu durumun en belirgin yansımalarından biri hazır giyim ve tekstil sektöründe görülüyor. Türk Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Toygar Narbay, mevcut ekonomik tabloya dair uyarılarda bulunarak, iki yıl içerisinde öz kaynakların tükenebileceği uyarısında bulundu ve hükümetten acil bir eylem planı talep etti. Narbay ayrıca, sektördeki istihdam kayıplarının ve pazar kayıplarının yıl sonuna kadar daha da kötüleşeceğini ifade etti.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Ekonomik Kriz ve Sektörün Durumu |
| 2) Sektör Temsilcisinin Uyarıları |
| 3) Önerilen Çözüm Paketleri |
| 4) İstihdam Kayıpları ve Gelecek Beklentileri |
| 5) Sektörün Stratejik Önemi |
Ekonomik Kriz ve Sektörün Durumu
Türkiye, son yıllarda ekonomik sıkıntılarla karşı karşıya kalmış, bu durum birçok sektörde de derin yaralar açmıştır. Özellikle hazır giyim ve tekstil sektörü, Türkiye ekonomisinin en önemli parçalarından biri olarak, yaşadığı zorluklar nedeniyle gündemde önemli bir yer tutmaktadır. TGSD Başkanı Toygar Narbay’a göre, bu sektör özellikle istihdam kaybı ve pazar kayıpları bakımından büyük bir tehdit altındadır. Hazır giyim sektörü, 2022 yılında 21.2 milyar dolar ihracat yaparken, bu rakamın 2023 yılında %9’luk bir düşüşle 19.2 milyar dolara gerilediği belirtilmektedir.
2024 yılının ilk beş ayında ise, çeşitli küresel etkenler nedeniyle 6.9’luk bir daralma yaşandığı ifade edilmektedir. Rusya-Ukrayna ve İsrail savaşlarının etkileri, sektör üzerinde baskı oluşturmuştur. Narbay, özellikle çevresel etmenlerin ve döviz bazındaki dalgalanmaların sektörü daha da zor duruma soktuğunu vurguladı. Sektörün alıcı pazarlarında kaybedilen yerlerin yanı sıra, rekabet edebilirlik kaybı da önemli bir sorun olarak öne çıkmaktadır.
Sektör Temsilcisinin Uyarıları
Toygar Narbay, Türkiye’nin pazar kaybı ile ilgili ciddi endişeler taşımaktadır. 2025’in ilk beş ayında, Avrupa’daki alımların %16, Amerika’daki alımların ise %10 artmasına rağmen, Türkiye’nin pazar kaybı yaşamayı sürdürdüğünün altını çizmektedir. Rekabetçilik kaybının temel nedenlerinden biri, ham madde maliyetlerinin dövizle bağlantılı olarak artması ve işçilik, enerji gibi genel giderlerin TL üzerinden belirlenmesidir.
Narbay, son iki yılda işçilik maliyetlerinin %249, finansman maliyetlerinin ise %258 oranında arttığını ifade etmektedir. Düşük gelir ve yüksek maliyet nedeniyle birçok firma, kar yerine zarara girmiştir. Sektördeki yaratılan kar, döviz bazında %27’lik bir artış ile etkilenmiş, bu da firmaların kârlılık oranlarını derinden etkilemiştir. 2024 yılı için beklenen zararın %5.1 olduğu ve 2025’te ise %4.5’lere kadar çıkabileceği öngörülmektedir. Bu tablo, firmaların öz kaynaklarının tükeneceğinin ve iflasların başlayabileceğinin bir işareti olarak değerlendirilmektedir.
Önerilen Çözüm Paketleri
TGSD Başkanı Narbay, hükümete 10 maddelik kapsamlı bir destek paketi önerdi. Önerilerin ilk birkaç maddesinin acilen hayata geçirilmesi gerektiğini vurgulayan Narbay, detaylandırdığı temel talepler arasında enflasyona paralel bir kur artışı, net ihracatçılara verilecek döviz dönüşüm desteği ve istihdam destekleri bulunmaktadır. Örneğin, 250’den fazla çalışanı olan firmalara, 2.500 TL’lik istihdam desteği verilmesi önerilmektedir.
Ayrıca, finansman maliyetlerinin düşürülmesine yönelik çeşitli düzenlemeler, kredi garanti fonlarının etkin kullanılmasına zemin hazırlayacak adımların atılması gerektiği ifade edildi. Bu önerilerin hayata geçirilmesi durumunda, Narbay, sektörde 4.5 milyar dolarlık ek bir üretim potansiyelinin bulunduğunu belirtmekte ve 150 bin kişinin hızla istihdam edilebileceğini ifade etmektedir.
İstihdam Kayıpları ve Gelecek Beklentileri
Türkiye’deki işsizlik oranı, %32.2 seviyelerine ulaşmış durumda. Bu bağlamda, sektörün yaşadığı istihdam kayıpları da dikkat çekmektedir. Toygar Narbay’a göre, 2025’in ilk beş ayında yaklaşık 20 bin kişinin işsiz kalması bekleniyor. Bu durum, sektördeki istihdamın toplamda 571 bine kadar gerilemesine işaret etmektedir. Narbay, iş gücünün korunması adına yapılması gereken önlemleri tekrar gündeme getirmekte ve hükümetin atacağı adımları hızlandırması gerektiğini vurgulamaktadır.
Ülkenin sanayisi ve özellikle bu sektörün ayakta kalması için atılması gereken adımların önemine dikkat çeken Narbay, mevcut durumun düzeltilmemesi halinde Türkiye’nin pazardaki konumunun daha da zayıflayacağını belirtti. Türkiye’nin özellikle Uzakdoğu ve Kuzey Afrika ülkeleriyle rekabet edebilmesi için stratejik adımlar atması gerektiği ifade edilmektedir.
Sektörün Stratejik Önemi
Hazır giyim sektörü, Türkiye ekonomisinin lokomotiflerinden biri olarak önemli bir stratejik değere sahiptir. Sektör, yalnızca istihdam sağlamamakla kalmamakta, aynı zamanda ülkenin döviz geliri açısından da büyük bir katkıda bulunmaktadır. Narbay, bu sektörün uluslararası rekabet gücünü artırmak için hükümetin bir an önce müdahale etmesi gerektiğini ifade ederek “Bu sektörü kaybetmememiz lazım!” şeklinde net bir çağrıda bulunmaktadır. Öte yandan, hazır giyimde toplamda 95 bine yakın kişinin çalıştığı belirtilirken, bu sektördeki kayıpların yalnızca ekonomik değil, sosyal boyutta da ciddi sonuçları olacağının altı çizilmektedir.
Sonuç olarak, hazır giyim ve tekstil sektörü, Türkiye ekonomisinin önemli bir bileşeni olarak, yaşanan krizden önemli bir şekilde etkilenmiştir. Sektör temsilcilerinin yaşanan sorunları dile getirmesi ve çözüm önerileri sunması, krizin aşılması adına kritik bir rol oynamaktadır.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Türkiye ekonomisi derin bir krizle karşı karşıya. |
| 2 | Hazır giyim sektörü önemli bir istihdam kaynağıdır. |
| 3 | Sektörde maliyet artışları, firmaların zarar etmesine neden oluyor. |
| 4 | TGSD, hükümete 10 maddelik çözüm paketi önerdi. |
| 5 | Öz kaynaklarını kaybeden firmaların sayısı artıyor. |
Haberin Özeti
Türkiye’nin hazır giyim ve tekstil sektörü, derinleşen ekonomik krizden olumsuz etkilenmekte ve bu durum istihdam, pazar kayıpları ve maliyet artışları gibi sorunları beraberinde getirmektedir. TGSD Başkanı Toygar Narbay, mevcut duruma dair kapsamlı bir eleştiri getirerek, sektördeki düşüşleri ve olası iflasları gözler önüne sermektedir. Önerdiği 10 maddelik çözüm paketi, hükümetin el atması gereken acil önlemleri içermekte, işsizlik oranlarını düşürmeye yönelik önemli fırsatlar sunmaktadır. Sektörün stratejik önemi, hem ekonomik hem de sosyal açıdan göz önünde bulundurulduğunda, bu krizle başa çıkmak adına atılacak adımlar daha da kritik bir hal almaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Türkiye’deki hazır giyim sektörü neden bu kadar büyük sorunlarla karşı karşıya?
Türkiye’deki hazır giyim sektörü, yüksek maliyetler, döviz dalgalanmaları ve artan rekabetle karşı karşıya kalmış olup, bunlar sektörde ciddi zorluklara neden olmuştur.
Soru: TGSD Başkanı Toygar Narbay ne tür önerilerde bulundu?
Narbay, hükümete maliyetleri düşürmeye yönelik 10 maddelik bir çözüm paketi sunarak, sektörün ayakta kalabilmesi için acil önlemler alınmasını talep etmiştir.
Soru: Sektörde istihdam kayıpları ne durumda?
Sektör, 2025’in ilk beş ayında yaklaşık 20 bin kişinin işsiz kalması ve istihdamın toplamda 571 bine gerilemesi beklentisi içindedir.
Soru: Hükümetin alması gereken önlemler nelerdir?
Döviz desteği, istihdam destekleri ve finansman maliyetlerinin düşürülmesi gibi acil önlemler alınması önerilmektedir.
Soru: Türkiye’nin hazır giyim sektörü uluslararası rekabette ne durumda?
Türkiye, Uzakdoğu ve Kuzey Afrika ülkeleriyle rekabet etmekte zorlanmakta ve Avrupa’nın Kuzey Afrika’ya yönelmesi, sektördeki zorlukları artırmaktadır.
