Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) hakkında önemli eleştirilerde bulundu. Genç, OYAK’ın işleyişine dair Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler’in yanıtlaması istemiyle Meclis’e bir soru önergesi sundu. OYAK’ın şeffaflık ve hesap verebilirlikten uzaklaştığını belirten Genç, kurumun yatırım kararlarına siyasi telkinlerin etkisinin olup olmadığını sorguladı. Ayrıca, emekli üyelerin temsili, nema politikaları ve denetim zaafiyetleri gibi pek çok başlığı ele aldı.
Genç, son yıllarda OYAK’ın yaptığı yatırımların ve aldığı kararların derinlemesine bir analizini sundu. 2024 yılı için açıklanan nema oranlarının yıllık enflasyon oranının gerisinde kaldığını ifade eden Genç, emeklilerin OYAK yönetiminde temsil edilmemesi konusuna da dikkat çekti. Ayrıca, istihdam ve yönetim meselelerine dair eleştirilerde bulunarak, OYAK’ın iç yönetim yapısına yönelik ciddi endişeler taşıdığını belirtti.
CHP’li vekil, özellikle OYAK’ın dış bağış politikasını inceleyerek, yapılan 748 milyon TL’lik deprem bağışının üyelerden alınan katkı paylarından karşılanmasını eleştirdi. Bu bağışların hangi kuruma yapıldığı gibi konuların belirsiz olduğunu vurgulayan Genç, kurum içindeki yöneticilerin neredeyse hiç sorumluluk taşımadığını belirtti. Önergesinde, OYAK üyelerinin bilgi edinme taleplerinin sürekli ‘ticari sır’ gerekçesiyle geri çevrilmesinin hukuki olup olmadığını sordu.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) OYAK’ın Şeffaflık Sorunları |
| 2) Emekli Üyelerin Temsili |
| 3) Siyasi Yönlendirme İddiaları |
| 4) Dış Bağış Politikaları |
| 5) Üyelerin Bilgi Erişimi |
OYAK’ın Şeffaflık Sorunları
Cumhuriyet Halk Partisi’nden milletvekili Aşkın Genç, OYAK’ın işleyişi üzerindeki ciddi kaygıları gündeme getirdi. Genç, OYAK’ın şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerinden ne ölçüde uzaklaştığını sorguladı. Bu bağlamda, OYAK’ın yıllık nema oranlarının yıllık enflasyon oranının altında kalmasının üyelerinin birikimlerinin korunamadığı anlamına geldiğini vurguladı. Özellikle, 2024 yılı için açıklanan %55,2’lik nema oranının, %58,5 düzeyindeki ortalama enflasyonun gerisinde kalmasının üyeler üzerindeki olumsuz etkilerini dile getirdi.
Genç, son yıllarda OYAK’ın ena oranlarının sürekli olarak yıllık enflasyonun altında seyrettiğini ifade ederek, üyelerin her ay maaşlarından yapılan kesintilere rağmen nemadan yeterince faydalanamadıklarını belirtti. Bu durumun, OYAK’ın yönetim becerileri konusunda kaygı yarattığını dile getirdi.
Emekli Üyelerin Temsili
Bir diğer önemli husus ise emekli üyelerin OYAK’ın yönetim yapısında temsil edilmiyor olmasıydı. Genç, emeklilerin toplam OYAK üyesinin %20’sini oluşturduğunu ve toplam varlıkların %50’sine denk geldiğini vurguladı. Temsilciler Kurulu’nda veya Genel Kurul’da emeklilerin dışlanması, onların karar süreçlerinden tamamen uzaklaştırıldığını gösteriyor. Bu durum, OYAK’ın adalet ve eşitlik ilkelerine ne ölçüde sadık kaldığını soru işareti haline getiriyor.
Emekli üyelerin karşılaştığı yüksek idari masraf kesintileri de dikkat çekici bir konuydu. Genç, emekli üyelerin, muvazzaf üyelerle kıyaslandığında ortalama 30 kat fazla masraf kesintisine maruz kaldıkları durumun adaletsiz olduğunu ifade etti. Bu durumu, emeklilerin finansal açıdan mağduriyet yaşayan taraflar olması olarak değerlendirdi.
Siyasi Yönlendirme İddiaları
Genç’in önergesinde dikkat çeken bir diğer başlık ise OYAK’ın yatırım kararlarının bir kısmının siyasi yönlendirmelere bağlı olarak alınmasıydı. Genç, fındık ezmesi fabrikası gibi OYAK’ın faaliyet alanı dışında kalan yatırımların, sadece belirli çevrelerin yönlendirmesiyle yapıldığını dile getirdi. Bu durumu, bağımsız ekonomik analizlerin yerini siyasi baskıların alması olarak yorumladı.
Ayrıca, bazı şirketlerin değer tespiti süreçlerinde de piyasa koşullarına uygun hesaplamalar yapılmadığı ve bu durumun OYAK’ın nemalandığı tutarları doğrudan etkilediği öne sürüldü. Bu uygulamaların, OYAK üyelerinin birikimleri üzerinde olumsuz etkiler yarattığını belirten Genç, bu konuda daha fazla bilgi edinilmesi gerektiğini vurguladı.
Dış Bağış Politikaları
Genç, OYAK’ın dış bağış politikaları ve yetki devri uygulamalarını da incelemeye tabi tuttu. 2023 yılında yapılan 748 milyon TL’lik deprem bağışının üyelerden alınan katkı paylarından karşılandığını ifade eden Genç, bu bağışın hangi kuruma yapıldığı, nasıl onaylandığı ve üyelerin bu kararda bilgilendirilip bilgilendirilmediği konularının belirsizliğini eleştirdi.
Bu bağışın Genel Kurul onayı olmaksızın alınması, OYAK’ın iç yönetim yapısındaki yetki devri uygulamalarının ne denli genişletildiğinin bir örneği oldu. Genç, yöneticilerin usulsüzlük ya da kötü yönetim sürümeri nedeniyle neredeyse hiç sorumlu tutulmadığını, bunun da büyük bir risk oluşturduğunu belirtti. Bu durum, hem mali disiplini hem de kurumsal itibarı tehdit eden bir unsura dönüştü.
Üyelerin Bilgi Erişimi
Üyelerin OYAK ile ilgili detaylı bilgilere erişememesi de önergenin önemli konularından biriydi. Genç, üyelerin şirket satışları, iştirak değerlemeleri ve büyük ölçekli yatırımlar gibi konularda bilgi alamadıklarını, yönetimin ise bu talepleri sürekli ‘ticari sır’ gerekçesiyle geri çevirdiğini belirtti. Bu durum, üyelerin kendi birikimlerinin ne şekilde değerlendirildiğini bilmemesine neden olmaktadır.
Temsilciler Kurulu’nun seçim yöntemi de eleştiri konusu oldu. Genç, kurul üyelerinin demokratik bir seçimle belirlenmediğini, yönetimin onay verdiği adaylar üzerinden belirlendiği ve muhalefette olabilecek kişilerin dışlandığını iddia etti.
Haberin Özeti
Olayın genel bir değerlendirmesi, Türkiye Cumhuriyeti’nin askeri ve sivil finansal yapılanmaları arasında şeffaflık ve hesap verebilirlik gibi temel ilkelerin ihlal edildiğini gösterir niteliktedir. OYAK, hem emekli üyelerin temsili açısından hem de mali yönetim konusundaki düzenlemeleriyle önemli sorunlar yaşamasının yanı sıra, bu durumun yarattığı güvensizlik ortamında demokratik değerlerle de çelişen bir tutum sergilemektedir. Bu nedenle OYAK’ın yeniden, şeffaf, hesap verebilir ve demokratik bir yapıya kavuşturulması gerektiği aşikardır.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Aşkın Genç, OYAK’ın siyasi yönlendirmelerle karar aldığını iddia etti. |
| 2 | 2024 için OYAK’ın nema oranı yıllık enflasyon oranının altında kaldı. |
| 3 | Emekli üyelerin OYAK yönetiminde temsili yok, bu durum adaletsizlik yaratıyor. |
| 4 | 2023 yılında yapılan 748 milyon TL’lik deprem bağışı belirsizliğe yol açtı. |
| 5 | Üyelerin bilgi talepleri sürekli olarak ‘ticari sır’ gerekçesiyle geri çevriliyor. |
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: OYAK nedir ve görevleri nelerdir?
OYAK, Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına yönelik sosyal yardımlaşma amaçlı bir kurumdur. Ana görevi, üyelerinin ekonomik ve sosyal haklarını korumak, desteklemek ve üyelerine hizmet sunmaktır.
Soru: Nema oranları nasıl belirlenir?
Nema oranları, OYAK’ın finansal durumuna, piyasa koşullarına ve enflasyon oranlarına göre belirlenir. Ancak, bu oranların nasıl belirlendiği oldukça tartışmalıdır.
Soru: OYAK emekli üyeleri neden temsil edilmiyor?
Emekli üyelerin temsil edilmemesi, OYAK’ın yönetim anlayışıyla ilgili ciddi bir yapı sorunudur ve bu durum, adalet ve eşitlik ilkeleriyle çelişmektedir.
Soru: OYAK bağış politikası ne düzeydedir?
OYAK’ın bağış politikası, 2023 yılında gerçekleştirilen 748 milyon TL’lik bağışla gündeme gelmiş ve bu bağışın nasıl kullanıldığına dair birçok belirsizlik ortaya çıkmıştır.
Soru: Üyelerin bilgi talepleri neden geri çevriliyor?
Üyelerin bilgi talepleri ‘ticari sır’ gerekçesiyle geri çevriliyor. Bu durum, üyelerin kendi birikimlerinin yönetimi hakkında bilgi sahibi olmalarına engel olmaktadır.
