Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’nin verilerine göre, bireysel kredi borcu olan kişi sayısı 42 milyon 159 bine ulaşmış durumda. Bu durum, bireysel krediler arasındaki kredi kartları, kredili mevduat hesapları (KMH), konut, taşıt ve ihtiyaç kredilerinin kişi başına düşen ortalama borcunun 100 bin lirayı aştığını göstermekte. Mart 2025 itibarıyla bireysel kredi kartı borçları ise 2 trilyon 36 milyar lira civarında gerçekleşti. Ayrıca, kredili mevduat hesapları da dikkat çekici bir artış göstererek 518 milyar liraya ulaştı ve 30,5 milyon kişi bu hesaplardan yararlandı. Ancak, sıkı para politikaları nedeniyle ihtiyaç kredisi borçlusu sayısı düşerken, kişi başına düşen borç miktarı önemli bir oranda artış gösterdi. Ekonominin durumuna dair yapılan araştırmalar, katılımcıların büyük bir kısmının ekonomik durumu “kötü” olarak değerlendirdiğini ortaya koyuyor.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Bireysel Kredi Borçları ve Artışlar |
| 2) Kredili Mevduat Hesaplarındaki Değişim |
| 3) İhtiyaç Kredisi Kullanımındaki Düşüş |
| 4) Ekonomik Güven Endeksi |
| 5) Gelir-Gider Dengesizliği |
Bireysel Kredi Borçları ve Artışlar
Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi, Mart 2025 tarihine kadar bireysel kredi borcu olan kişi sayısının 42 milyon 159 bine ulaştığını raporladı. Bu artış, bireysel krediler arasında yer alan kredi kartları ve diğer kısa vadeli borçlanmaların etkisiyle gerçekleşti. Özellikle kredi kartı borçlarının toplamı 2 trilyon 36 milyar liraya ulaştı. Bu durum, bireysel kredilere olan talebin ve kredi kullanma alışkanlığının önemli bir biçimde artış gösterdiğini işaret ederken, borcun da sürdürülebilirlik açısından tartışma konusu haline geldiğini göstermektedir.
Bireysel kredilerde kişinin ortalama borcu 100 bin lirayı aşarak, finansal istikrarsızlık riskini artırdı. Bu borçların büyük bir bölümü günlük ihtiyaçlar ve tüketim harcamaları için kullanılsa da, artan yaşam maliyetleri göz önüne alındığında, bireylerin borçlarını ödeme konusunda zorlandıkları ortaya çıkıyor.
Kredili Mevduat Hesaplarındaki Değişim
Kredili mevduat hesapları (KMH), özellikle kısa vadeli borç ihtiyacı olan bireyler için önemli bir finansal araç haline geldi. 2024 yılında 220 milyar lira olan KMH bakiyesi, 2025 itibarıyla 518 milyar liraya çıkarak önemli bir artış gösterdi. KMH kullanan kişi sayısı ise 30,5 milyon olarak belirlenmiştir. Kişi başına düşen ortalama borç tutarı ise 16 bin 975 lira seviyelerine ulaşmıştır.
Ancak, kredili mevduat hesaplarının tasfiye oranı da yüzde 3,6’ya yükselmiştir. Bu durum, bireylerin bu hesaplar üzerinden aldıkları borçları geri ödemekte zorlandıklarını ve finansal sıkıntı yaşadıklarını göstermektedir. Geçmiş yıllara bakıldığında, bu tür borçlanma yöntemlerinin artışı, bireylerin mali durumlarını yönetmede daha fazla zorlandıklarının bir göstergesi olmuştur.
İhtiyaç Kredisi Kullanımındaki Düşüş
Son dönemlerde uygulanan sıkı para politikaları, bireylerin ihtiyaç kredilerine erişimini zorlaştırmıştır. 2024 yılında ihtiyaç kredisi borçluları sayısı 13,4 milyondan 11,1 milyona düşmüştür. Ancak, bu durumun tersine, kişi başına düşen ortalama borç miktarı ise 66 bin 318 TL’den 97 bin 575 liraya çıkmıştır. İhtiyaç kredilerinde tasfiye oranının yüzde 5’i bulduğu rapor edilmiştir.
Ekonomik sıkıntıların artması, bireylerin finansal yüklerinin daha da ağırlaşmasına neden olmuş ve bu durum, borç yapılandırmalarını gündeme getirmiştir. Bireyler, borçlarını ödemekte zorlandıkları için yeni kredi arayışlarına girebilirken, geri ödemelerin zorluğu dikkat çekmektedir.
Ekonomik Güven Endeksi
İstanbul Ekonomi Araştırma tarafından hazırlanan Türkiye Raporu, Mayıs ayında katılımcıların %71’inin ekonomiyi “kötü/çok kötü” olarak değerlendirdiğini ortaya koymaktadır. Ekonominin geleceğine dair karamsarlık oranı ise %53 seviyelerine ulaşmıştır. Bireylerin ekonomik perspektifleri, gelişen belirsizlikler ve enflasyon oranlarının etkisiyle giderek olumsuzlaşmaktadır.
Katılımcıların %21’i ekonomide bir iyileşme beklerken, %26’sı olumlu bir değişim öngörmemektedir. Bu durum, ekonomik sorunların çözümü için gereken cesur adımların önemini ortaya koymaktadır. Ekonomik güvenin azalması, tüketici harcamalarını ve yatırımları da direkt etkilemektedir.
Gelir-Gider Dengesizliği
Katılımcıların ekonomik durumunu değerlendirdiği bir başka önemli veri ise gelir-gider dengesizliğidir. “Gelirim giderimi karşılamadı” yanıtını verenlerin en yüksek olduğu grup %66 ile işsizler olurken, bu oran %64 ile yevmiyeli çalışanları takip etmektedir. Ekonomi genelinde yaşanan olumsuzluklar, özellikle alt gelir grupları üzerinde ağır bir yük oluşturmaktadır.
Üç emekliden biri, çalışmayıp iş aramayan ve devlet memuru katılımcıdan birisi, “Geçtiğimiz ay gelirim giderimi ucu ucuna karşıladı” şeklinde ifade etmiştir. Bu, aşırı enflasyon sebebiyle bireylerin temel harcamalarını bile karşılamakta zorlandığını göstermektedir.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Bireysel kredi borcu olan kişi sayısı Mart 2025 itibarıyla 42 milyon 159 bine ulaşmıştır. |
| 2 | Kredi kartı borçları 2 trilyon 36 milyar liraya çıkmıştır. |
| 3 | Kredili mevduat hesapları 518 milyar liraya ulaştı. |
| 4 | İhtiyaç kredisi borçlusu sayısı 11,1 milyona düştü, ancak kişi başına borç arttı. |
| 5 | Bireylerin %71’i ekonomiyi “kötü” olarak değerlendirmekte. |
Haberin Özeti
Bireysel kredi borçlarının artışı ve ekonomik durumdaki olumsuz gelişmeler, Türkiye’deki finansal istikrarı tehdit ederken, bireylerin yaşam standartlarını da ciddi anlamda etkilemektedir. Kişi başına düşen borç miktarının artması ve aynı zamanda ihtiyaç kredisi kullanımındaki düşüş, halkın mali durumunun zorlaştığını işaret etmektedir. Ekonomik güven endeksinin düşmesi, geleceğe dair belirsizliklerin arttığını göstermektedir. Sıkı para politikaları ve yaşam maliyetlerindeki artış, bireylerin yaşamlarını idame ettirmekte zorlandığını belirtmektedir. Tüm bu olumsuz veriler, ekonomi yönetiminden atılacak adımların ne kadar kritik olduğunu göstermektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Türkiye’de bireysel kredi borcu ne kadar?
Mart 2025 itibarıyla, Türkiye’de bireysel kredi borcu 42 milyon 159 bin kişiye ulaşmıştır.
Soru: Kredi kartı borçları ne kadar?
Kredi kartı borçları Mart 2025 itibarıyla 2 trilyon 36 milyar liraya çıkmıştır.
Soru: Kredili mevduat hesapları nasıl bir artış göstermiştir?
2024 yılında 220 milyar lira olan KMH bakiyesi, 2025 itibarıyla 518 milyar liraya ulaşmıştır.
Soru: İhtiyaç kredisi kullanımındaki durum nedir?
İhtiyaç kredisi borçlusu sayısı 11,1 milyona düşmüştür, ancak kişi başına düşen ortalama borç artmıştır.
Soru: Ekonomik güven endeksi ne durumda?
Katılımcıların %71’i ekonomiyi “kötü” olarak değerlendirmekte ve geleceğe dair karamsarlık taşımaktadır.
