DİSK-AR İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu, Türkiye’deki iş gücü piyasasının durumu hakkında endişe verici bulgular sunuyor. 2025 yılı 1. çeyrek verilerine göre çalışabilir nüfusun sadece küçük bir kesimi kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda yer alıyor. Ayrıca, geniş tanımlı işsizlik oranının yükselmesi ve genç nüfusun eğitim ile istihdamdan uzak kalması, dikkat çekici bir sorun olarak ön planda. Rapor, Türkiye’nin AB ülkeleri arasında NEET (ne eğitimde ne istihdamda olan) oranlarının en yüksek olduğu ülke konumunda olduğunu ortaya koyuyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre yapılan araştırmada, istihdam oranlarının yanı sıra geniş tanımlı işsizlik oranlarının da dikkatle incelenmesi gerekmektedir. Özellikle genç nüfusun işsizlik sorunuyla boğuştuğu ve kadınların bu durumdan daha fazla etkilendiği vurgulanmaktadır. Raporun çarpıcı bulguları, sosyal politikaların ve istihdam stratejilerinin yeniden gözden geçirilmesini gerektirmektedir.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Kayıtlı İstihdam Oranı |
| 2) Geniş Tanımlı İşsizlik |
| 3) Genç Nüfusun İstihdamı |
| 4) NEET Oranı |
| 5) Kadın İstihdamı |
Kayıtlı İstihdam Oranı
DİSK-AR tarafından hazırlanan raporda, 2025 yılı 1. çeyrek itibarıyla Türkiye’de çalışabilir nüfus olan 66 milyon kişinin sadece 22,3 milyonunun kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda yer aldığı bildirilmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan resmi istihdam oranı ise %48,9 olarak belirtilmektedir. Bu oran, istihdamın sadece kayıtdışı çalışmayla sınırlı kalmadığını, aynı zamanda işgücünün önemli bir bölümünün de tam zamanlı istihdamda yer almadığını göstermektedir. Ancak DİSK-AR tarafından hesaplanan Kayıtlı Tam Zamanlı İstihdam (KATI) oranı yalnızca %33,8’dir, bu durum genel istihdam kalitesinin düşüklüğünü ortaya koymaktadır.
Geniş Tanımlı İşsizlik
Aynı raporda, geniş tanımlı işsizlik oranı da dikkat çekmektedir. 2025 yılı 1. çeyrek itibarıyla geniş tanımlı işsiz sayısının 11 milyon 382 bin olduğu ifade edilmektedir. Geniş tanımlı işsizlik, sadece iş bulamayanları değil, aynı zamanda iş arayıp bulamayanları da kapsayan bir ölçüttür. Geniş tanımlı işsizlik oranının yüksekliği, Türkiye’nin istihdam politikalarının etkinliği konusunda tartışmalara neden olmaktadır. Uzmanlar, bu durumun yalnızca ekonomik krizlerle değil, aynı zamanda uzun vadeli yapısal sorunlarla da bağlantılı olduğunu vurgulamaktadır.
Genç Nüfusun İstihdamı
Türkiye’de genç nüfusun işsizlik oranları da büyük bir endişe kaynağı haline gelmiştir. Rapora göre, 15-24 yaş arası erkeklerde dar tanımlı işsizlik %11,2, geniş tanımlı işsizlik ise %32 olarak hesaplanmıştır. Genç kadınlarda ise bu oran daha yüksek seviyelerde seyretmektedir. 15-24 yaş arası genç kadınlarda dar tanımlı işsizlik %22,1, geniş tanımlı işsizlik ise %46,9 olarak belirlenmiştir. Bu durum, genç kadınların işgücü piyasasındaki dezavantajlı konumunu ortaya koymaktadır.
NEET Oranı
DİSK-AR’ın raporuna göre, Türkiye, Avrupa Birliği ülkeleri arasında en yüksek NEET oranına sahip olan ülke durumundadır. Türkiye’de her dört gençten biri ne eğitimde ne de istihdamda yer almakta, bu durum gençlerin sosyal ve ekonomik eğitiminin olumsuz etkilenmesine yol açmaktadır. NEET oranının yüksekliği, özellikle kadınlar için daha da riskli bir durum arz etmektedir ve bu durumun çözülmesi gerektiği uzmanlar tarafında dile getirilmektedir. Türkiye’nin NEET oranı, AB üyesi ülkelerin ortalamasının 2,4 katı olup, bu da gençlerin topluma kazandırılmasının aciliyetini göstermektedir.
Kadın İstihdamı
Elde edilen verilere göre kadınların istihdam oranları, genel istihdam ortalamalarından belirgin bir şekilde düşüktür. Çalışma çağındaki 33,5 milyon kadından yalnızca 6,6 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda bulunmaktadır. Bu durum, Türkiye’nin kadın istihdam politikalarının daha etkili hale getirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Kadının iş gücüne katılımının artırılması için hem eğitim politikalarının hem de sosyal destek programlarının güçlendirilmesi gerektiği belirtilmektedir.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Kayıtlı istihdam oranı %33,8’dir. |
| 2 | 11 milyon 382 bin kişi geniş tanımlı işsizdir. |
| 3 | Genç kadınların geniş tanımlı işsizlik oranı %46,9’dur. |
| 4 | Türkiye, AB ülkeleri içinde en yüksek NEET oranına sahiptir. |
| 5 | Kadınların istihdamdaki yeri oldukça düşüktür; yalnızca 6,6 milyon kadın çalışmaktadır. |
Haberin Özeti
DİSK-AR’ın İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu, Türkiye’deki işgücü piyasasındaki ciddi sorunları gözler önüne seriyor. Kayıtlı istihdam oranlarının düşük olması, geniş tanımlı işsizlik sayısının artması ve genç nüfusun eğitimde ve istihdamda yetersizlik göstermesi, acil çözüm bekleyen konular arasında yer almaktadır. Özellikle kadınların işgürece katılımındaki düşüklük, toplumun genel ekonomik sağlığı açısından kaygı verici bir durum yaratmaktadır. Hükümetin ve ilgili kurumların bu sorunlar üzerinde daha yaratıcı ve etkili politikalar geliştirmeleri önem kazanmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Kayıtlı istihdam oranı nedir?
Kayıtlı istihdam oranı, Türkiye’de %33,8 olarak belirlenmiştir.
Soru: Geniş tanımlı işsizlik oranı ne kadardır?
Geniş tanımlı işsizlik oranı, 2025 yılı 1. çeyrek itibarıyla 11 milyon 382 bin kişiyi kapsamaktadır.
Soru: Türkiye’nin genç nüfusunda işsizlik durumu nasıldır?
15-24 yaş arası genç kadınlarda geniş tanımlı işsizlik %46,9, erkeklerde ise %32 olarak hesaplanmıştır.
Soru: NEET oranı neyi ifade etmektedir?
NEET oranı, ne eğitimde ne de istihdamda yer alan gençleri ifade eder ve Türkiye en yüksek orana sahiptir.
Soru: Kadın istihdamındaki durum nedir?
Çalışma çağındaki 33,5 milyon kadından yalnızca 6,6 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda yer almaktadır.
