23 Nisan 2025’te gerçekleşen Orta Marmara Sırtı depreminin etkileri ve değerlendirmeleri, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Maden Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Kumral ve ekibi tarafından hazırlanan detaylı bir raporda ele alındı. Depremin büyüklüğünün 6,2 olduğu ve derinliğinin 13 kilometre olduğu ifade edilmektedir. Bu çalışma, Marmara Bölgesi’ndeki depremlerin geçmişi, artçı sarsıntılar, fayların durumu ve olası riskler hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Özellikle, Kumburgaz Fayı üzerindeki gerilim birikimi ve depremin olası sonuçları konusunda önemli veriler öne çıkmaktadır.
Özellikle deprem sonrası meydana gelen artçı sarsıntıların kapsamı, ana fay cephelerinin durumu ve depremin etkilediği alanların incelenmesi, bu raporun dikkat çekici unsurlarındandır. Raporda, deprem öncesindeki gerilim değişiklikleri ve bu değişikliklerin depremin olasılığı ile ilişkilendirilmesi çok önemli bir öneme sahip. Ayrıca, Marmara Denizi’nde meydana gelen ve felaket riski taşıyan fay hatlarına ilişkin yeni analizler yapılarak, toplumsal bilinç ve etki alanı üzerinde durulmaktadır.
| Makale Alt Başlıkları |
|---|
| 1) Deprem Geçmişi ve Artçılar |
| 2) Fay Enerjisi ve Gerilim |
| 3) En Yüksek İvme Değerleri |
| 4) Fay Kırılması Analizleri |
| 5) Olası Gelecek Senaryoları |
Deprem Geçmişi ve Artçılar
Marmara Bölgesi’nde meydana gelen depremler, bölgenin coğrafi yapısı sebebiyle önemli bir tehdit oluşturmaktadır. 23 Nisan 2025’te yaşanan deprem, 2019’da meydana gelen 5,8 büyüklüğündeki Silivri depreminin hemen güneyinde gerçekleşmiştir. Rapor, 291’in üzerinde artçı sarsıntının kaydedildiğini göstermektedir. Bu sarsıntıların konumları, ana fayın kuzeyinde yoğunlaşarak Kumburgaz Havzası ve çevresindeki ikincil fay hatlarında birleşmiştir. Özellikle, bazı artçıların derinlikleri 30 kilometreye kadar ulaşarak bölgedeki sismik aktivitenin devam ettiğini ortaya koymaktadır.
Fay Enerjisi ve Gerilim
Depremin meydana geldiği bölgenin, 1766 yılı itibarıyla biriken sismik gerilimin sadece yüzde 12’sinin boşaldığı ifade edilmektedir. Bu durum, Kumburgaz Fayı üzerinde meydana gelen stres birikiminin halen devam ettiğine işaret etmektedir. Yapılan analizlerde, depremin gerilimi, Silivri Sırtı ve diğer segmentler arasında önemli bir ilişkiyi göstermektedir. Bu da gelecekteki potansiyel depremler için alarm zillerini çalmaktadır. Bölgedeki enerji birikiminin durumu, yerel halk için büyük bir risk oluşturmaktadır.
En Yüksek İvme Değerleri
Deprem sonrası yapılan ölçümlerde en yüksek ivme değerinin İstanbul Küçükçekmece’de kaydedildiği tespit edilmiştir. Diğer yüksek ivme değerleri ise Eyüp, Marmara Ereğlisi ve Avcılar gibi yerlerde ölçülmüştür. Rapora göre, ivmenin büyüklüğü, zemin özellikleri, topoğrafya ve jeolojik yapı ile doğrudan ilişkili olup mevcut değerlerin bu değişkenlerle uyum sağlamadığı gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, ilerki dönemlerde yeni nesil dinamik azalım modellerine ihtiyaç duyulacağı dile getirilmektedir.
Fay Kırılması Analizleri
Kumburgaz Fayı üzerinde yapılan analizlerde, 1766’dan bu yana biriken toplam 3,7 metrelik gerilimin sadece 0,3 metresinin bu depremle boşaldığı ifade edilmektedir. MATAM Müdürü Prof. Dr. Cenk Yaltırak, yalnızca fayın 20 kilometrelik bir bölümünde hareket yaşandığını, ancak fayın genel yapısının büyük kısmının yerinde korunduğunu vurgulamaktadır. Bu durum, gelecekte meydana gelebilecek büyük bir depremin habercisi olmayabilir ancak riskin tamamen ortadan kalkmadığını belirtmektedir.
Olası Gelecek Senaryoları
Prof. Dr. Yaltırak, Marmara Bölgesi için sıkça anılan 7,8 büyüklüğündeki deprem senaryosunun temelinin bilimsel verilere dayandığını ifade etmektedir. Bu durum, bölgedeki mühendislik çalışmalarının ve deprem yönetim stratejilerinin önemini artırmaktadır. Uzmanlar, 7,1 veya daha büyük bir depreme karşı önceden hazırlıklı olunması gerektiğini ve toplumun bu konuda bilinçlenmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Depreme karşı önlem almak, riskleri azaltmanın anahtarıdır.
| No. | Önemli Noktalar |
|---|---|
| 1 | Depremin büyüklüğü 6,2 ve derinliği 13 kilometredir. |
| 2 | 291’den fazla artçı sarsıntı kaydedilmiştir. |
| 3 | 1766’dan bu yana yüzde 12’lik sismik gerilimin boşaldığı belirtilmektedir. |
| 4 | Küçükçekmece’de en yüksek ivme değeri ölçülmüştür. |
| 5 | Marmara’da 7,8 büyüklüğündeki depreme hazırlıklı olunması gerektiği vurgulanmıştır. |
Haberin Özeti
23 Nisan 2025’te Orta Marmara Sırtı’nda yaşanan depremin etkileri, Marmara Bölgesi için önemli bir uyarı niteliği taşımaktadır. Deprem sonrası artçı sarsıntılar ve fayların durumuna ilişkin yapılan analizler, toplumsal bir tehlikenin henüz ortadan kalkmadığını göstermektedir. Bu doğrultuda, bilim insanları tarafından yürütülen çalışmaların ve içerisinde bulunulan risk yönetimi stratejilerinin, daha büyük felaketlerin önüne geçebilmek adına artırılması gerektiği vurgulanmaktadır. Yerel halkın bilgilendirilmesi ve depreme karşı önlem alabilmeleri için bilinçlendirilmesi büyük bir önem arz etmektedir. Toplumun, gerçeklerle yüzleşmesi ve riskleri anlaması gerektiği açıkça görülmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Orta Marmara Sırtı’ndaki depremin büyüklüğü ne kadardı?
Depremin büyüklüğü 6,2 olarak belirlenmiştir.
Soru: Deprem sonrası kaç artçı sarsıntı meydana geldi?
Deprem sonrası 291’den fazla artçı sarsıntı kaydedilmiştir.
Soru: Depremin derinliği ne kadardır?
Depremin derinliği 13 kilometre olarak ölçülmüştür.
Soru: Kumburgaz Fayı’nın durumu nedir?
Kumburgaz Fayı üzerinde önemli bir gerilim birikimi mevcut olup, büyük depremler açısından risk taşımaktadır.
Soru: Gelecekteki olası depremler hakkında ne deniyor?
Uzmanlar, 7,8 büyüklüğünde bir depreme karşı hazırlıklı olunması gerektiğini vurgulamaktadır.
